Monaster Žiča

Žiča
Жича
	nr rej. СК 159 z 1982
	; Główna cerkiew monasterska
Państwo	Serbia
Miejscowość	Kraljevo
Kościół	Serbski Kościół Prawosławny
Rodzaj klasztoru	żeński
Eparchia	žicka
	Obiekty sakralne
Cerkiew	Wniebowstąpienia Pańskiego
Cerkiew	św. Teodora Tyrona i św. Teodora Stratylatesa
Założyciel klasztoru	Stefan Pierwszy Koronowany
Styl	bizantyjsko-serbski
Data budowy	początek XIII w.
	Położenie na mapie Serbii Žiča
	43°41′45″N 20°38′45″E/43,695833 20,645833
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Monaster Žiča (serb. cyrylicą Жича) – prawosławny klasztor w Kraljevie, pierwotnie męski, obecnie (2011) żeński. Siedziba eparchii žickiej^[2].

Klasztor został założony na początku XIII stulecia przez króla Stefana Pierwszego Koronowanego. Znaczne zasługi dla wzniesienia monasteru przypisuje się również św. Sawie, który obrał Žičę na pierwszą siedzibę zwierzchników Serbskiego Kościoła Prawosławnego po uzyskaniu przezeń autokefalii w 1219^[1]. Według legendy przyszły święty arcybiskup Serbii został doprowadzony do budynków klasztornych przez zesłaną z nieba złotą nić (serb. žiča). Stąd też pochodzi potoczna nazwa monasteru^[3].

Pod koniec XIII w. klasztor został uszkodzony i wymagał renowacji, którą przeprowadził król Stefan Urosz II Milutin^[1] przy współpracy z arcybiskupami Eustachym, Nikodemem i Danielem II^[3]. W XVI w. monaster był ponownie dewastowany przez Turków, którzy zniszczyli m.in. część fresków, zawierających obce islamowi postacie świętych. W 1562 klasztor odnowiono po tych zniszczeniach. Splądrowany po raz kolejny, został odnowiony po raz drugi w XVIII stuleciu^[3].

Kompleks klasztorny został rozbudowany w okresie międzywojennym i poddany kompleksowym pracom konserwatorskim po trzęsieniu ziemi w 1987^[1].

Główna cerkiew nosi wezwanie Wniebowstąpienia Pańskiego^[1]. Reprezentuje styl szkoły raszkańskiej w architekturze: jest to budynek jednonawowy, z transeptem i szeroką absydą od wschodu, naśladujący katholikony klasztorów Athos. Pierwotnie świątynia była z zewnątrz malowana na różne kolory. Dopiero później tę dekorację zastąpiła barwa czerwona^[1]. W świątyni znajdują się dwie warstwy fresków: pierwsza powstała ok. 1220, druga sto lat później^[1].

Druga cerkiew w kompleksie klasztornym nosi wezwanie św. Teodora Tyrona i św. Teodora Stratylatesa. Powstała w XIV w. i została odnowiona na przełomie XVIII i XIX wieku^[1].

Od 1978 przy klasztorze działa pracownia ikonopisania^[4].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Манастир Жича. spomenicikulture.mi.sanu.ac.rs. [dostęp 2011-11-18]. (serb.).
↑ Srpska Pravoslavna Crkva: Епархија жичка. www.spcoluzern.ch. [dostęp 2011-11-18]. (serb.).
↑ ^a ^b ^c Mitchell L.: Serbia. Warszawa: G+J RBA, 2008, s. 198. ISBN 978-83-60006-71-9.
↑ Cрпски православни манастир: ИКОНОПИСАЧКА РАДИОНИЦА. www.zica.org.rs. [dostęp 2011-11-18]. (serb.).

[spo-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Манастир Жича. spomenicikulture.mi.sanu.ac.rs. [dostęp 2011-11-18]. (serb.).

[eparchia-2] Srpska Pravoslavna Crkva: Епархија жичка. www.spcoluzern.ch. [dostęp 2011-11-18]. (serb.).

[serbia-3] Mitchell L.: Serbia. Warszawa: G+J RBA, 2008, s. 198. ISBN 978-83-60006-71-9.

[zica-4] Cрпски православни манастир: ИКОНОПИСАЧКА РАДИОНИЦА. www.zica.org.rs. [dostęp 2011-11-18]. (serb.).

[2]

[1]

[3]

[4]