Monaster Crna Rekaprawosławny męski klasztor w masywie Mokra Gora, w pobliżu miasta Novi Pazar.

Crna Reka
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Serbia

Miejscowość

okolica miasta Novi Pazar

Kościół

Serbski Kościół Prawosławny

Rodzaj klasztoru

męski

Eparchia

raszko-prizreńska

Igumen

Jan (Jelenko)[1]

Klauzura

nie

Liczba mnichów (2010)

9

Obiekty sakralne
Cerkiew

św. Michała Archanioła

Fundator

nieznany

Data budowy

XIII–XIV w.

Data zamknięcia

1763

Data reaktywacji

1978

Położenie na mapie Serbii
Mapa konturowa Serbii, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Crna Reka”
Ziemia42°56′49″N 20°28′06″E/42,946944 20,468333
Strona internetowa

Okres powstania monasteru ani jego fundator nie jest znany. Według różnych źródeł klasztor istniał od XII wieku, według innych powstał dopiero po bitwie na Kosowym Polu. W odróżnieniu od wielu innych serbskich monasterów nigdy nie został zniszczony, co sprawia, iż zachował swój oryginalny, średniowieczny wygląd[2]. Jednym z organizatorów życia monastycznego w klasztorze był św. Joannicjusz z Deviča[3]. Główna cerkiew klasztorna została urządzona w pieczarze i w latach 1591–1602 udekorowana freskami przez ikonografa Longina[3].

W latach 1687–1696 w monasterze znajdowały się relikwie św. Stefana Pierwszego Koronowanego, przeniesione z monasteru Studenica w celu ich ochrony przed Turkami[3]. W 1731 i w Boże Narodzenie 1763 monaster był dwukrotnie atakowany przez Turków, co skłoniło mnichów do opuszczenia go[3]. Na początku XX w. w dawnym klasztorze znajdował się konsulat rosyjski, następnie radziecki, porzucony w 1941[3].

Odnowa życia monastycznego w klasztorze była możliwa dzięki działalności hieromnicha, następnie archimandryty i biskupa Artemiusza (Radosavljevicia), który od 1978 prowadził remont zabudowań monasterskich, doprowadził do budowy drogi na teren klasztoru i doprowadzenia doń wody i prądu, zgromadził wokół siebie nową wspólnotę mniszą[3]. Artemiusz zarządzał klasztorem do 1991, gdy miała miejsce jego chirotonia na biskupa raszko-prizreńskiego.

2 czerwca 2010 przełożony monasteru oraz dziewięciu przebywających w nim mnichów zwróciło się do locum tenens eparchii raszko-prizreńskiej, metropolity Amfilochiusza (Radovicia) z prośbą o zgodę na opuszczenie klasztoru. Gdy ten zgody nie wydał, mnisi samowolnie porzucili zabudowania monasterskie. W ten sposób mieli zamiar pokazać swoją solidarność z biskupem Artemiuszem, który w 2010 został odsunięty od zarządu eparchii raszko-prizreńskiej i przeniesiony w stan spoczynku[4]. W monasterze pozostał jeden zakonnik i dwóch posłuszników[5].

Przypisy edytuj