Monastyr Rylski

monaster w Bułgarii

Monastyr Rylski[2] (dawny polski egzonim: monastyr Rilski[3], także: monaster Rilski[4]; bułg. Рилски манастир, Riłski manastir) – bułgarski monaster usytuowany w kotlinie masywu górskiego Riła, około 120 km na południe od Sofii. Jest on ważnym symbolem bułgarskiego oporu przeciwko tureckiemu panowaniu, a także symbolem odrodzenia narodowego w XVIII i XIX wieku.

monastyr Rylski
Ilustracja
Cerkiew Świętej Bogurodzicy w monasterze
Państwo

 Bułgaria

Miejscowość

pasmo górskie Riła

Kościół

Bułgarski Kościół Prawosławny

Rodzaj klasztoru

monaster

Eparchia

stauropigia

Namiestnik

biskup adrianopolski Eulogiusz (Stambołdżiew)

Typ monasteru

męski

Obiekty sakralne
Cerkiew

Świętej Bogurodzicy

Założyciel klasztoru

Iwan z Riły

Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „monastyr Rylski”
Ziemia42°08′00″N 23°20′24″E/42,133450 23,340060
Strona internetowa
Monastyr Rilski[1][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Bułgaria

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

VI

Numer ref.

216

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1983
na 7. sesji

Leżący na wysokości 1100 m n.p.m. monastyr został założony w XIV na miejscu pustelni Iwana z Riły istniejącej od X wieku. Współczesna postać monasteru pochodzi z XIX wieku, kiedy to dzięki ofiarom społeczeństwa bułgarskiego i przy zgodzie władz tureckich wybudowano ogromny kompleks klasztorny, harmonijnie wkomponowany w naturalne otoczenie. Mury o grubości 2 m i wysokości 24 m nadają mu wygląd warownej twierdzy i obramowują budynki o łącznej kubaturze 32 000 m³. Wnętrze zbudowane jest w stylu bułgarskiego odrodzenia. Wewnętrzny dziedziniec otaczają trzykondygnacyjne budynki z łukami pomalowanymi na czarno i biało oraz drewnianymi krużgankami, mieszczące cele mnichów.

Główna cerkiew, pod wezwaniem Świętej Bogurodzicy, to trójnawowa bazylika zbudowana na planie krzyża z kopułą na skrzyżowaniu naw. Ozdobą świątyni są freski i olbrzymi ikonostas. To tutaj znajduje się słynna baszta Chrelina.

W okolicach klasztoru znajdują się też inne cerkwie i kaplice z freskami z wieków od XV do XVII.

W 1983 monastyr Rilski został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Przypisy

edytuj
  1. Bułgaria. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2018-06-26].
  2. Polski egzonim przyjęty na 121. posiedzeniu KSNG.
  3. Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.
  4. Porada zatytułowana monastyr Rilski czy Rilski monastyr? w poradni językowej PWN, 23 grudnia 2002