Morski Urząd Zdrowia

Morski Urząd Zdrowia – jednostka organizacyjna rządu istniejąca w latach 1946–1954, ustanowiona w celu kierowania i realizowania nadzoru sanitarnego obejmującego obszary morskie i osoby tam zatrudnione i odpowiedzialny za bezpieczeństwo zdrowotne w portach i na statkach handlowych.

Utworzenie Urzędu

Na podstawie dekretu z 1946 r. o organizacji i zakresie działania Morskiego i Portowych Urzędów Zdrowia ustanowiono Morski Urząd Zdrowia z siedzibą w Gdańsku oraz podległe mu Portowe Urzędy Zdrowia.

Morski Urząd Zdrowia podlegał Ministrowi Zdrowia, które mianowało jego dyrektora w porozumieniu z Ministerstwem Żeglugi i Handlu Zagranicznego). Siedziba urzędu znajdowała się w Gdańsku. W portach zlokalizowane były podległe MUZ Portowe Urzędy Zdrowia, kierowane przez lekarzy portowych, których mianował minister zdrowia w porozumieniu z Ministerstwem Żeglugi i Handlu Zagranicznego na wniosek dyrektora Morskiego Urzędu Zdrowia.

Portowe Urzędy Zdrowia zlokalizowane były w Darłowie, Elblągu, Gdańsku, Gdyni, Helu, Kołobrzegu, Łebie, Szczecinie, Świnoujściu, Ustce oraz Władysławowie i każdemu z nich podlegały porty handlowe, przystanie lub porty rybackie, które położone były w bezpośredniej bliskości PUZ.

Zakres działania urzędu

Do zakresu działania Morskiego Urzędu Zdrowia należały sprawy:

• wykonania obowiązków, wynikających z międzynarodowych konwencji sanitarnych,
• nadzoru sanitarnego nad morskimi portami handlowymi i rybackimi, nad przystaniami morskimi, nad morskimi statkami handlowymi i rybackimi, statkami żeglugi przybrzeżnej i portowej oraz statkami żeglugi śródlądowej, zawijającymi do morskich portów handlowych i rybackich oraz do przystani morskich,
• zatwierdzania lekarzy okrętowych i personelu pomocniczo-lekarskiego na statkach oraz nadzoru nad ich działalnością fachową,
• deratyzacji, dezynfekcji i dezynsekcji statków, terenów, budowli i urządzeń na obszarze portów i przystani,
• przeprowadzania badań lekarskich członków załóg morskich marynarki handlowej i robotników portowych,
• zapobiegania chorobom zawodowym wśród załóg okrętowych oraz wśród rybaków,
• zwalczania chorób zakaźnych i społecznie niebezpiecznych na obszarach portów i przystani oraz wśród członków marynarki handlowej,
• nadzoru sanitarnego nad ruchem pasażerów i migracji,
• nadzoru higieniczno-lekarskiego nad szkołami i kursami dla personelu marynarki handlowej i rybołówstwa morskiego,
• nadzoru sanitarnego nad rybołówstwem morskim i przetwórstwem rybnym,
• kwarantanny,
• udzielania porad leczniczych drogą radiową,
• organizowania i prowadzenia lekarskich poradni portowych,
• ustalania wytycznych co do wymogów sanitarnych, jakim powinny odpowiadać plany budowy i przebudowy statków oraz budowli i urządzeń na obszarze portów i przystani, a także wydawanie opinii o planach w tym zakresie,
• kierownictwa i nadzoru nad działalnością portowych urzędów zdrowia,
• inne sprawy z zakresu administracji sanitarnej portów i wybrzeża morskiego.

Kierownictwo urzędu

• Na czele Morskiego Urzędu Zdrowia stał dyrektor, mianowany przez Ministra Zdrowia w porozumieniu z Ministrem Żeglugi i Handlu Zagranicznego.
• Na czele Portowych Urzędów Zdrowia stali lekarze portowi, mianowani na wniosek Dyrektora Morskiego Urzędu Zdrowia przez Ministra Zdrowia w porozumieniu z Ministrem Żeglugi i Handlu Zagranicznego.
• Portowe Urzędy Zdrowia podlegały dyrektorowi Morskiego Urzędu Zdrowia.
• W zakresie wykonywania swych funkcji Portowe Urzędy Zdrowia działały w porozumieniu z właściwymi Urzędami Morskimi i Rybackimi.

Zniesienie urzędu

Na podstawie dekretu z 1954 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej zniesiono Morski Urząd zdrowia.