Morze Żółte
Morze Żółte (chiń. upr. 黄海; chiń. trad. 黃海; pinyin Huánghăi, kor. 황해, Hwanghae) – morze w Azji[1], odnoga Oceanu Spokojnego między Koreą a wybrzeżem chińskim, na północ od Morza Wschodniochińskiego i na zachód od Morza Japońskiego. Występują w nim zatoki, takie jak: Pohaj, Liaotuńska, Zachodniokoreańska oraz Laizhou[2]. Nazwa morza pochodzi od żółtej barwy wody napływającej z rzeki Huang He (Żółtej Rzeki)[3]. Odgrywa duże znaczenie w żegludze różnych typów statków. Dla okolicznej ludności jest miejscem obfitych połowów ryb.
 Zdjęcie satelitarne Morza Żółtego | |
| Kontynent |
Azja |
|---|---|
| Państwa | |
| Powierzchnia |
417 tys. km² |
| Średnia głębokość |
39 m |
| Największa głębia |
106 m |
| Zasolenie |
32‰ |
| Temperatura |
0–28 °C |
| Typ morza |
przybrzeżne |
Położenie na mapie Chin  | |
 38°N 123°E/38,000000 123,000000
| |
| |
W 2019 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO zostały wpisane, położone w Chinach, rezerwaty ptaków wędrownych zlokalizowane wzdłuż wybrzeża Morza Żółtego i zatoki Pohaj[4].
Geografia
edytujPowierzchnia akwenu Morza Żółtego wynosi ok. 417 tys. km²[2][3], średnia głębokość wynosi 39 m, a największa głębia 106 m[2]. Do morza uchodzi kilkanaście rzek m.in.: Fen He, Huang He, Hai He, Liao He, Luan He oraz Yalu Jiang[3][5].
Według Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej granica Morza Żółtego z Morzem Japońskim biegnie od Wyspy Czedżu do południowego wybrzeża Korei Południowej (Jeolla Południowa)[6]. Granica z Morzem Wschodniochińskim biegnie od ujścia rzeki Jangcy do Wyspy Czedżu[6].
Do najważniejszych wysp położonych na Morzu Żółtym należą: Ganghwa, Paengnyŏng oraz Yŏnpyŏng.
Klimat i hydrologia
edytujTemperatura powietrza oscyluje między 10 °C, a 28 °C[3]. Temperatura wody w zimie w północnej części morza wynosi ok. 0 °C, a w południowej części ok. 6–8 °C, natomiast w lato temperatury wody wynoszą ok. 22–28 °C[3].
Średnie opady w rejonie Morza Żółtego wynoszą ok. 1000 mm w lato oraz ok. 500 mm w zimie[3]. Średnie zasolenie wynosi 32 promile, w północnej części morza wynosi ok. 30 promili, a w południowej części ok. 33–34 promili. Przy ujściach rzek spada do 26 promili[3].
Przypisy
edytuj- ↑ GeoNames.org [online], www.geonames.org [dostęp 2023-12-02].
- ↑ a b c Żółte, Morze, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-12-02].
- ↑ a b c d e f g Yellow Sea | China, Korea, Marine Ecosystem | Britannica [online], www.britannica.com, 28 listopada 2023 [dostęp 2023-12-02] (ang.).
- ↑ UNESCO World Heritage Centre, Migratory Bird Sanctuaries along the Coast of Yellow Sea-Bohai Gulf of China (Phase I) [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-12-02] (ang.).
- ↑ Yaoling Niu, Tang, Origin of the Yellow Sea, 1 lipca 2016, s. 1076–1080, DOI: 10.1007/s11434-016-1113-z.
- ↑ a b Granice oceanów i mórz, Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna, 1953, s. 32–33 [dostęp 2020-12-28] (ang.).