Morze Żółte

morze

Morze Żółte (chiń. upr. 黄海; chiń. trad. 黃海; pinyin Huánghăi, kor. 황해, Hwanghae) – morze w Azji[1], odnoga Oceanu Spokojnego między Koreą a wybrzeżem chińskim, na północ od Morza Wschodniochińskiego i na zachód od Morza Japońskiego. Występują w nim zatoki, takie jak: Pohaj, Liaotuńska, Zachodniokoreańska oraz Laizhou[2]. Nazwa morza pochodzi od żółtej barwy wody napływającej z rzeki Huang He (Żółtej Rzeki)[3]. Odgrywa duże znaczenie w żegludze różnych typów statków. Dla okolicznej ludności jest miejscem obfitych połowów ryb.

Morze Żółte
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne Morza Żółtego
Kontynent

Azja

Państwa

 Chiny
 Korea Północna
 Korea Południowa

Powierzchnia

417 tys. km²

Średnia głębokość

39 m

Największa głębia

106 m

Zasolenie

32

Temperatura

0–28 °C

Typ morza

przybrzeżne

Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, po prawej znajduje się punkt z opisem „Morze Żółte”
Ziemia38°N 123°E/38,000000 123,000000
Mapa morza

W 2019 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO zostały wpisane, położone w Chinach, rezerwaty ptaków wędrownych zlokalizowane wzdłuż wybrzeża Morza Żółtego i zatoki Pohaj[4].

Geografia edytuj

Powierzchnia akwenu Morza Żółtego wynosi ok. 417 tys. km2[2][3], średnia głębokość wynosi 39 m, a największa głębia 106 m[2]. Do morza uchodzi kilkanaście rzek m.in.: Fen He, Huang He, Hai He, Liao He, Luan He oraz Yalu Jiang[3][5].

Według Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej granica Morza Żółtego z Morzem Japońskim biegnie od Wyspy Czedżu do południowego wybrzeża Korei Południowej (Jeolla Południowa)[6]. Granica z Morzem Wschodniochińskim biegnie od ujścia rzeki Jangcy do Wyspy Czedżu[6].

Do najważniejszych wysp położonych na Morzu Żółtym należą: Ganghwa, Paengnyŏng oraz Yŏnpyŏng.

Klimat i hydrologia edytuj

Temperatura powietrza oscyluje między 10 °C, a 28 °C[3]. Temperatura wody w zimie w północnej części morza wynosi ok. 0 °C, a w południowej części ok. 6–8 °C, natomiast w lato temperatury wody wynoszą ok. 22–28 °C[3].

Średnie opady w rejonie Morza Żółtego wynoszą ok. 1000 mm w lato oraz ok. 500 mm w zimie[3]. Średnie zasolenie wynosi 32 promile, w północnej części morza wynosi ok. 30 promili, a w południowej części ok. 33–34 promili. Przy ujściach rzek spada do 26 promili[3].

Przypisy edytuj

  1. GeoNames.org, www.geonames.org [dostęp 2023-12-02].
  2. a b c Żółte, Morze, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-12-02].
  3. a b c d e f g Yellow Sea | China, Korea, Marine Ecosystem | Britannica, www.britannica.com, 28 listopada 2023 [dostęp 2023-12-02] (ang.).
  4. UNESCO World Heritage Centre, Migratory Bird Sanctuaries along the Coast of Yellow Sea-Bohai Gulf of China (Phase I), UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-12-02] (ang.).
  5. Yaoling Niu, Tang, Origin of the Yellow Sea, 1 lipca 2016, s. 1076–1080, DOI10.1007/s11434-016-1113-z.
  6. a b Granice oceanów i mórz, Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna, 1953, s. 32–33 [dostęp 2020-12-28] (ang.).