Moss
Moss – norweskie miasto i gmina leżąca w okręgu Viken.
gmina | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Region | |||||
Siedziba |
Moss | ||||
Kod statystyczny |
0104 | ||||
Powierzchnia |
63,12 km² | ||||
Populacja • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
444,23 os./km² | ||||
Adres urzędu: Fleisersgate1501 MOSS | |||||
Położenie na mapie okręgu | |||||
Strona internetowa |
Moss jest 414. norweską gminą pod względem powierzchni.
Położenie
edytujJest to miasto portowe, położone w południowej Norwegii (59°27′N 10°42′E), ok. 60 km na południowy wschód od Oslo. Część miasta i gminy (pow. 19 km² z 12 tysiącami mieszkańców) położona jest na największej wyspie fiordu Oslofjord – Jeløya, (niegdyś półwyspie, oddzielonym od lądu stałego dwudziestometrowej szerokości kanałem przekopanym w latach 1853–56); do gminy należy także m.in. wyspa Dillingøy na jeziorze Vansjø na wschód od miasta.
W odległości 13 km w kierunku południowo-wschodnim od miasta znajduje się Port lotniczy Moss-Rygge otwarty 8 października 2007 roku.
Historia
edytujPierwsze wzmianki o Moss pochodzą z okresu renesansu, a ośrodkiem administracyjnym osada stała się w 1720 roku. 14 sierpnia 1814 podpisano tutaj układ z Moss, ustanawiający unię Norwegii ze Szwecją, w związku z czym 14 sierpnia ustanowiono "dniem flagi" – świętem miasta i gminy Moss. W 1943 do gminy przyłączono samodzielną wówczas jeszcze gminę Jeløy – fragment wyspy Jeløya poza samym miastem Moss – z czterema tysiącami mieszkańców.
Demografia
edytujWedług danych z roku 2005 gminę zamieszkuje 28 040 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 444,23 os./km². Pod względem zaludnienia Moss zajmuje 27. miejsce wśród norweskich gmin.
ludność stan na 1 stycznia 2005 | |||
kobiety | mężczyźni | razem | |
---|---|---|---|
osób | 13 669 | 14 371 | 28 040 |
% | 48,75% | 51,25% | 100% |
wykształcenie stan na 1 października 2004 | ||||
podst. | średnie | wyższe | niezn. | |
---|---|---|---|---|
osób | 4590 | 12 355 | 4879 | 779 |
% | 20,31% | 54,66% | 21,59% | 3,45% |
Liczba mieszkańców gminy Moss według spisów w XVIII – XX wieku | ||||
---|---|---|---|---|
15 sierpnia 1769 |
1 lutego 1801 |
3 grudnia 1900 |
1 grudnia 1950 |
3 listopada 2001 |
2 382 | 3126 | 12 029 | 18 489 | 27 329 |
Edukacja
edytujWedług danych z 1 października 2004:
- liczba szkół podstawowych (norw. grunnskolar): 14
- liczba uczniów szkół podst.: 3567
Władze gminy
edytujWedług danych na rok 2011 administratorem gminy (norw. rådmann) jest Bente Hedum, natomiast burmistrzem (norw. ordfører, d. borgermester) jest Paul Erik Krogsvold.
Gospodarka
edytujW Moss i okolicach zlokalizowane są fabryki, m.in. przemysłu metalurgicznego, papierniczego, szklarskiego; na Dillingøy mieści się ośrodek cywilnej służby zastępczej dla poborowych. Wśród zakładów przemysłowych mających siedzibę w Moss jest też m.in. producent specjalistycznej odzieży, przeznaczonej dla osób działających w ekstremalnie trudnych warunkach (np. wyprawy polarne, wysokogórskie, żeglarstwo oceaniczne) – "Helly-Hansen".
Sport
edytujZobacz też
edytujBibliografia
edytuj- dane liczbowe: Statistisk sentralbyrå
- dane adresowe i dotyczące władz: Kommunenøkkelen