Munsztuk (jeździectwo)

Munsztuk – rodzaj bardzo silnego kiełzna służącego do kierowania łbem konia. Munsztuk składa się z metalowego drążka, umieszczanego w pysku konia oraz z ustawionych (prawie) prostopadle do niego czanek zakończonych pierścieniami, do których mocuje się paski ogłowia (do czanek górnych) i wodze (do czanek dolnych). W jeździectwie klasycznym używa się go w zestawieniu z drugim kiełznem w pysku konia (tzw. wędzidełkiem).[1][2] Dodatkowym elementem munsztuka jest łańcuszek zapinany pod pyskiem konia[2]. Ogłowia munsztukowe różnią się nieco od typowych ogłowi[3][4]. Siła działania kiełzna munsztukowego jest proporcjonalna do długości jego czanek[3][4]. W stylu Western riding munsztuka używa się bez dodatkowego wędzidła[5].

Munsztuk western
Munsztuk w jeździectwie klasycznym

Munsztuk z ruchomym ścięgierzem edytuj

Munsztuk może występować w połączeniu z wędzidełkiem, co da się zaobserwować zwłaszcza w dyscyplinie ujeżdżenia[2]. Ogłowie jest wówczas wyposażone w dodatkowe paski policzkowe do mocowania munsztuka i wędzidełka oraz w dwie pary wodzy. Sam munsztuk stosuje się z łańcuszkiem umieszczonym pod szczęką konia[2]. Wędzidełko powinno leżeć w kącikach pyska konia, munsztuk zaś umieszcza się nieco niżej.Takie zestawienie pozwala na rozdzielne użycie munsztuka i wędzidełka przez jeźdźca. Aby je ułatwić, wodze munsztuka są zazwyczaj cieńsze od wędzidłowych. Rezultatem użycia kiełzna munsztukowego jest wygięcie części ciemieniowej szyi przez konia; wędzidło skłania go natomiast do opuszczenia głowy[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Arleta Witek, Wędzidła, ogłowia, czapraki, derki, czyli o sprzęcie jeździeckim słów kilka, „Planeta koni” (6/2018), ISSN 2543-7208.
  2. a b c d Polski Związek Jeździecki, Przepisy dyscypliny ujeżdżenia. [online], 20 maja 2018.
  3. a b c zob. Tim Hawcroft: Koń. Rasy, Pielęgnacja, Wychowanie, Tresura.. Warszawa: Wyd. Ania, 1983. ISBN 83-902474-2-9.
  4. a b zob. Jarosław Suchorski: Jeździectwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1979. ISBN 83-09-00177-0.
  5. Informacja za Wikipedią w jez. angielskim, hasło "Curb bit".