Murchison (meteoryt)

Murchisonmeteoryt z grupy chondrytów węglistych, znaleziony po upadku w 1969 roku[1] w stanie Wiktoria w południowej Australii. Zebrano szereg kawałków o łącznej masie przeszło 100 kg, w tym największy ważący 7 kg, słynny z odkrycia w nim 18 (według innych źródeł 19) aminokwasów białkowych pozaziemskiego pochodzenia. Holenderscy, brytyjscy i amerykańscy uczeni znaleźli w nim cząsteczki zasad azotowych uracylu i ksantyny wchodzących w skład nukleotydów, prekursorów molekuł tworzących RNA i DNA[2]. Było to pierwsze potwierdzone odkrycie pozaziemskich aminokwasów białkowych, które zapoczątkowało badania i poszukiwania tych substancji w innych chondrytach węglistych, a potem także w kosmosie.

Murchison
Ilustracja
Sposób odkrycia

spadły

Państwo

 Australia

Stan

 Wiktoria

Miejsce znalezienia

Murchison

Data znalezienia

28 września 1969

Masa

ponad 100 kg

Typ

meteoryt kamienny, chondryt

Klasa

węglisty

Położenie na mapie Wiktorii
Mapa konturowa Wiktorii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Murchison”
Położenie na mapie Australii
Mapa konturowa Australii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Murchison”
Ziemia36°37′00″S 145°12′00″E/-36,616667 145,200000
Fragment meteorytu Murchison

W 2019 r. opublikowano wyniki badań informujące, że w meteorycie Murchison udało się znaleźć również cukry: rybozę (kluczowy składnik RNA), ksylozę i arabinozę. Nie znaleziono jednak śladów deoksyrybozy – cukru prostego, kluczowego składnika DNA. Odnalezienie cukrów było możliwe dzięki wykorzystaniu chromatografii gazowej w połączeniu ze spektrometrią mas[3].

W styczniu 2020 poinformowano, że w meteorycie odkryto pył kosmiczny, którego wiek oszacowano na 5–7 miliardów lat. Jest to najstarszy materiał znaleziony do tej pory na Ziemi[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b W meteorycie odkryto materiał starszy od Ziemi. naukawpolsce.pap.pl, 2020-01-17. [dostęp 2020-01-17].
  2. Martins Z. et al., Extraterrestrial nucleobases in the Murchison meteorite, Earth and Planetary Science Letters 270 (2008) 130–136 (format pdf) (en)
  3. Furukawa et al., PNAS December 3, 2019 116 (49) 24440-24445; https://doi.org/10.1073/pnas.1907169116 [1]

Bibliografia

edytuj