Muzeum Etnograficzne w Budapeszcie
Muzeum Etnograficzne w Budapeszcie (Néprajzi Múzeum) – muzeum utworzone w roku 1872 jako dział etnograficzny Węgierskiego Muzeum Narodowego.
 Dawna siedziba (1975-2022) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Dózsa György út 35 |
| Data założenia |
1872 |
Położenie na mapie Budapesztu  | |
Położenie na mapie Węgier  | |
 47°30′28″N 19°02′54″E/47,507778 19,048333
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
5 marca 1872 roku János Xántus zostaje kuratorem, a w 1893 dyrektorem działu etnograficznego Węgierskiego Muzeum Narodowego[1]. Nominacja miała związek z przekazaniem przez niego kolekcji zgromadzonej podczas podróży do Azji Wschodniej, którą wiosną 1871 roku pokazano w jednej z sal Muzeum Narodowego. W 1873 roku na Targi w Wiedniu wysłano zbiór 2500 eksponatów, które ukazywały dorobek węgierskiego rzemiosła. Po zakończeniu ekspozycji przekazano je do zbiorów muzealnych[1]. Od roku 1947 Muzeum stanowi odrębną jednostkę organizacyjną, lecz dopiero w roku 1973 otrzymało siedzibę w budynku dawnego Pałacu Sprawiedliwości przy Placu Kossutha. W 1980 roku otwarto w budynku pierwszą stała ekspozycję prezentującą rozwój cywilizacji, która była prezentowana do 1995 roku. Kolejna wystawa Kultura ludowa Węgrów ukazuje życie węgierskich chłopów od końca XVIII wieku do II wojny światowej[2].
Muzeum jest jednym z największych w Europie muzeów tego rodzaju, posiada ok. 200 tysięcy eksponatów, w tym 140 tysięcy dotyczy kultury węgierskiej, a 60 tysięcy ludów świata[3]. W ekspozycji Muzeum znajdują się działy myślistwa, pszczelarstwa, rybactwa, hodowli zwierząt, pasterstwa, rolnictwa i rzemiosła.
Budynek edytuj
Stary budynek (Pałac sprawiedliwości) edytuj
Budynek zaprojektowany dla ministerstwa Sprawiedliwości przez architekta Alajosza Hausmanna (1847–1926) został oddany do użytku w 1896 roku. Po zakończeniu II wojny światowej budynek odnowiono go według projektu architekta Eleméra Csánka. Od 1950 roku mieści się tu Instytut Węgierskiego Ruchu Robotniczego, a od 1957 roku Instytut Historii Partii i Węgierska Galeria Narodowa. Muzeum Etnograficzne korzystało z budynku od 1973 do 2022 roku[4][5].
Nowy budynek edytuj
W 2019 roku podjęto decyzję o budowie w ramach projektu City Park Budapest nowego budynku na placu Ötvenhatosok[2]. Projekt otrzymał w 2018 roku nagrodę World's Best Architecture podczas International Property Awardson (IPA)[6]. Projekt przygotowała węgierska firma Napur Architect. Projekt przypomina gigantyczną rampę do jazdy na deskorolce, ma dach pokryty trawą, a sciany zdobione wzorami węgierskich haftów ludowych [3]. Budynek otwarto w 2022[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Xantus János, 1825-1894 [online], web.archive.org, 24 września 2015 [dostęp 2020-04-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24].
- ↑ a b Neprajz.hu - Museum history [online], www.neprajz.hu [dostęp 2020-04-03].
- ↑ a b Winners of The Museum of Ethnography and City Park Budapest. The Strength of Architecture. From 1998 [online], www.metalocus.es [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Neprajz.hu - History of the building [online], www.neprajz.hu [dostęp 2020-04-03].
- ↑ Trevor Schillaci, NAPUR Architect applies ethnographic motifs to Hungary’s Museum of Ethnography [online], The Architect’s Newspaper, 21 lipca 2023 [dostęp 2024-02-18] (ang.).
- ↑ Museum of Ethnography [online], ligetbudapest.hu [dostęp 2020-04-03] (ang.).
- ↑ John Hill, New Museum of Ethnography Opens in Budapest [online], world-architects.com, 27 maja 2022 (ang.).
Bibliografia edytuj
- István Wellner, Budapeszt – przewodnik, Tadeusz Olszański (tłum.), Warszawa: Sport i Turystyka, 1981, ISBN 83-217-2346-2, OCLC 749382163.