Muzeum Narodowe Iraku
Muzeum Narodowe Iraku także Muzeum Irackie (arab. المتحف العراقي) – muzeum narodowe w Bagdadzie w Iraku, specjalizujące się w archeologii Mezopotamii.
 Muzeum Narodowe Iraku, 2008 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Data założenia |
1926 |
Położenie na mapie Iraku  | |
 33°19′41,9″N 44°23′07,4″E/33,328306 44,385389
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPo zakończeniu I wojny światowej, intensywne prace archeologiczne prowadzone na terenie Iraku przez archeologów z Europy i Stanów Zjednoczonych zaowocowały licznymi, cennymi artefaktami[1]. Aby zapobiec ich wywiezieniu z Iraku, brytyjska podróżniczka, agentka wywiadu i archeolog Gertrude Bell (1868–1926), zaczęła kolekcjonować obiekty od 1922 roku[1]. W 1926 roku rząd Iraku przeniósł jej kolekcję do nowego gmachu, a król Fajsal I powołał do życia muzeum archeologiczne[2], którego prowadzenie powierzono Bell[3][1]. Wprowadzono nowe prawo nakazujące pozostawienie w kraju wszelkich obiektów znalezionych podczas wykopalisk na terenie Iraku prowadzonych przez zagranicznych czy rodzimych archeologów[2]. O podziale znalezisk i ich wywozie zagranicę decydować miały władze Iraku i, z racji pełnionego stanowiska szefowej Departamentu ds. Starożytności, Bell, która stosowała zasadę 50:50[4]. Zakaz wywozu obiektów archeologicznych Irak wprowadził dopiero w latach 70. XX w.[5]
W latach 20. XX w. muzeum podlegało Ministerstwu ds. Robót Publicznych a w latach 30. XX w. ministerstwu Edukacji[3].
W latach 1964–1966, przy wsparciu rządu Niemiec, wzniesiono kompleks muzealny na wschodnim brzegu Tygrysu obejmujący gmach Starego Muzeum, gmach administracji, bibliotekę i magazyn, a kolekcje zostały przeniesione do nowego budynku[3][1]. Zmieniono wówczas nazwę placówki na Narodowe Muzeum Iraku[1]. W 1983 roku przy wsparciu rządu Włoch wzniesiono gmach Nowego Muzeum[3].
W okresie I wojny w Zatoce Perskiej muzeum pozostawało zamknięte – zostało otwarte 28 kwietnia 2000 roku na urodziny prezydenta Iraku Saddama Husajna[3].
Podczas II wojny w Zatoce Perskiej muzeum zostało splądrowane w dniach 7–12 kwietnia 2003 roku – liczba zrabowanych przedmiotów pozostaje sporna, jednak według szacunków muzeum skradziono ok. 15 tys. eksponatów, z których odzyskano ponad 3 tys.[3] Zginęła wówczas m.in. kolekcja pieczęci cylindrycznych[2]. Odzyskano natomiast m.in. wazę z miasta Uruk (ang. Warka vase), datowaną na 3200 p.n.e.[6][7] i miedziany posąg z Bassetki[8].
Muzeum pozostawało zamknięte przez 6 lat – z wyjątkiem kilku specjalnych okazji, m.in. wizyty Paula Bremera w lipcu 2003 roku[3]. W 2006 roku wzniesiono gmach Nowych Kolekcji sfinansowany przez rząd Iraku[3]. W lutym 2009 roku część kolekcji została udostępniona dla zwiedzających[2], a całe muzeum zostało ponownie otwarte w lutym 2015 roku[9][10]. Uroczyste otwarcie muzeum zostało przyspieszone w odpowiedzi na zniszczenie starożytnych posągów w Mosulu przez Państwo Islamskie[10].
Zbiory
edytujMuzeum jest poświęcone historii Iraku i regionu na przestrzeni 7 tys. lat[3]. Jego zbiory obejmują obiekty pochodzenia sumeryjskiego, akadyjskiego, asyryjskiego, babilońskiego oraz kultury islamu[3]. Wśród zbiorów znajdują się m.in. kolekcja biżuterii ze złota i figurek z kamieni szlachetnych z IX w. p.n.e. ze stanowiska archeologicznego Nimrud czy kolekcja tabliczek zapisanych pismem klinowym z Uruk datowanych na 3500–3000 p.n.e.[1]
W 2017 roku muzeum udostępni 40 artefaktów na wystawę podczas Biennale w Wenecji – będzie to pierwszy raz od 1988 roku, kiedy to starożytne obiekty archeologiczne z muzeum zostaną wystawione za zgodą władz poza granicami Iraku[11].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f National Museum of Iraq. W: Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, inc., 2013-10-14. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
- ↑ a b c d Gwendolyn Leick: Historical Dictionary of Mesopotamia. Scarecrow Press, 2009, s. 91. ISBN 978-0-8108-6324-8. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j The Iraq Museum: About the Museum. [dostęp 2017-02-21]. (ang.).
- ↑ Lawrence Rothfield: The Rape of Mesopotamia: Behind the Looting of the Iraq Museum. University of Chicago Press, 2009, s. 10. ISBN 978-0-226-72943-5. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
- ↑ Lawrence Rothfield: The Rape of Mesopotamia: Behind the Looting of the Iraq Museum. University of Chicago Press, 2009, s. 11. ISBN 978-0-226-72943-5. [dostęp 2017-02-25]. (ang.).
- ↑ Iraqi museum recovers priceless vase. [w:] BBC.com [on-line]. 2003-06-13. [dostęp 2017-02-21]. (ang.).
- ↑ W Bagdadzie odnalazła się starożytna waza z Uruk. [w:] Wyborcza.pl [on-line]. 2003-06-12. [dostęp 2017-02-21]. (pol.).
- ↑ John M. Russel: The MPs Do It Again: Two More Antiquities from the Top 30 Are Back in the Iraq Museum. [w:] Archeological Insitute of America [on-line]. November 2003. (ang.).
- ↑ Irak: w 12 lat po złupieniu muzeum w Bagdadzie znów otwarte. [w:] Onet.pl [on-line]. [dostęp 2017-02-21]. (pol.).
- ↑ a b Looted Iraqi Museum in Baghdad reopens 12 years on. [w:] BBC.com [on-line]. 2015-02-15. [dostęp 2017-02-21]. (ang.).
- ↑ Hannah Ellis-Petersen. Answering 'cultural genocide': Iraq's looted treasures to be displayed at Venice Biennale. „The Guardian”, 2017-02-21. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Dan Cruickshank: Return to the Iraq Museum: The Cost of War. [w:] BBC.co.uk [on-line]. [dostęp 2017-02-21]. (ang.).
- The British Museum: Iraq Project: Helping to preserve Iraqi cultural heritage. [dostęp 2017-02-21]. (ang.).