Muzeum Technik Ceramicznych w Kole

muzeum w Kole, w województwie wielkopolskim

Muzeum Technik Ceramicznych w Kole – muzeum w Kole, w województwie wielkopolskim, założone w 1975 roku. Zajmuje się wyrobami fajansowymi i inną ceramiką oraz hi

Muzeum Technik Ceramicznych w Kole
Ilustracja
Siedziba muzeum
Państwo

 Polska

Miejscowość

Koło

Adres

ul. Kajki 44
62-600 Koło

Data założenia

1975

Dyrektor

Tomasz Nuszkiewicz

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Technik Ceramicznych w Kole”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Muzeum Technik Ceramicznych w Kole”
Położenie na mapie powiatu kolskiego
Mapa konturowa powiatu kolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Technik Ceramicznych w Kole”
Położenie na mapie Koła
Mapa konturowa Koła, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Technik Ceramicznych w Kole”
Ziemia52°11′39,94″N 18°38′03,57″E/52,194428 18,634325
Odznaczenia
Złoty Medal „Za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju”
Strona internetowa
Stała wystawa o historii kolskiego fajansu w poddaszu ratusza miejskiego

Oprócz wystaw dotyczących ceramiki prezentuje też ekspozycje na temat historii miasta i inne. Siedziba mieści na terenie osiedla Stare Miasto.

Historia

edytuj

Inicjatorem powstania muzeum był Czesław Freudenreich[1]. Pierwszy pomysł powstał w czasie II Rzeczypospolitej. W 1930 roku wystąpił on z pomysłem utworzenia w Kole placówki muzealnej w założonej w 1842 roku przez jego pradziadka Fabryce Fajansu i Majoliki. Z braku środków finansowych plan ten stał się jednak niemożliwy. Kolekcja wyrobów z porcelany, półporcelany, fajansu i majoliki przechowywana była w Izbie Pamiątek w Szkole Podstawowej nr 3, ale w okresie II wojny światowej rozproszyła się i zaginęła.

W 1948 roku w pałacu hr. Kreutzów w Kościelcu Urząd Wojewódzki w Poznaniu utworzył Muzeum Rejonowe w Kole z siedzibą w Kościelcu. Kierownikiem został Jan Szczepankiewicz. W muzeum gromadzono eksponaty przywożone z majątków ziemskich. W 1947 roku podjęto decyzję o likwidacji muzeum, a zbiory przeniesiono do Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu[1].

W 1972 roku powstał Dział do spraw Kultury Regionalnej, który gromadził zbiory do Izby Pamiątek Ziemi Kolskiej. Nadzór nad nim objęła mgr etnografii Jolanta Ruchlewicz-Oblizajek. Izba Pamiątek funkcjonowała w latach 1973–1975 w budynku Powiatowego Domu Kultury. Zajmowała się ona różnymi wystawami (obiektami epoki neolitu, srebrnymi monetami)[1].

Od 1975 roku działalność przeniesiono do lokalu przy ul. Kajki 44 i od tej pory zaczęło funkcjonować Muzeum w Kole. Jednak placówka nie utrzymała się sama. Stała się filią Muzeum Okręgowego w Koninie, a potem oddziałem tego Muzeum (1979)[1].

Muzeum Technik Ceramicznych w 1984 roku stało się samodzielną instytucją[1]. Od 2008 roku muzeum wydaje we współpracy z Miejskim Domem Kultury w Kole, Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Kole oraz Stowarzyszeniem Przyjaciół Miasta Koła n. Wartą pismo Rocznik Kolski[2].

W 2022 roku muzeum zostało odznaczone Medalem „Za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju”[3].

Archeologia

edytuj

Placówka zajmuje się również badaniami archeologicznymi. W 1983 roku przeprowadzono badania na terenie Koła i jego gminy[4]. W tym okresie dyrektorem muzeum był archeolog Jerzy Rybacki.

Odkryto stanowisko z epoki brązu i okresu rzymskiego[4]. Opracowywano materiał pozyskany z grodzisk stożkowych w Piekarach, z zamku kolskiego, ze Sławska i Uniejowa.

W latach 1985–1987 prowadzono wykopaliska w miejscowości Okoleniec. Pozyskane materiał umieszczono w muzeum. W 1985 i 1986 roku prowadzono badania przy kolskim ratuszu. Pozyskano ceramikę, wyroby ze skóry, kości zwierząt. Jednak badania zostały przerwane ze względu na zawalenie się wieży ratusza[4].

Stan obecny

edytuj

Muzeum na wystawie stałej eksponuje fajans z kolskiej fabryki rodziny Freudenreichów[5]. Wystawy czasowe prezentują różnorodną tematykę.

Po 1990 roku badania są głównie skierowane na historię Ziemi Kolskiej. Józef Stanisław Mujta rozpoczął prace w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i natrafił na 20 pergaminów i 2 dokumenty papierowe, dokumenty związane z królewszczyzną w Kole. Przetłumaczono z łaciny 7 pergaminów. W 1994 roku rozpoczęto prace nad badaniem wydarzeń z czasów II wojny światowej. Muzeum kontynuuje badania regionalistyczne wydając liczne publikacje o charakterze naukowym i popularnonaukowym[6].

Za swoją działalność, m.in. wydawniczą, było wielokrotnie nagradzane, m.in. w Konkursie na wydarzenie muzealne roku w Wielkopolsce IZABELLA (2006, 2007, 2010, 2012)[7]. Muzeum prowadzi aktywną działalność edukacyjną (konkurs wiedzy historycznej o mieście Kole, warsztaty zdobienia ceramiki, lekcje muzealne)[6]. Organizuje półkolonie letnie i zimowe dla dzieci, konferencje naukowe, oprowadzanie po zabytkach miasta i wiele innych inicjatyw. Muzeum współorganizuje również doroczny festyn rycerski-imprezę plenerową.

Muzeum jest finansowane przez władze miasta[6].

Na poddaszu ratusza w Kole przystosowano pomieszczenie na ekspozycje muzealne. Zlokalizowane tam są dwie stałe wystawy: kolskiego fajansu oraz najdawniejszych dziejów miasta Koła.

Dyrektorzy

edytuj

Dyrektorzy muzeum[8]:

  • Jolanta Ruchlewicz-Oblizajek (1972–1979)
  • Maria Andre (1979–1982)
  • Jerzy Rybacki (1982–1991)
  • Józef Stanisław Mujta (1991–2004)
  • Krzysztof Witkowski (2004–2015)[9]
  • Bartłomiej Grzanka (p.o. 2015)
  • Aleksandra Ossowska (2015–2018)[10]
  • Tomasz Nuszkiewicz (od 2018)[11]

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Historia muzeum [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
  2. Rocznik kolski [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
  3. Muzeum Technik Ceramicznych otworzyło wystawę [online], Miasto Koło - oficjalny portal informacyjny [dostęp 2022-11-16] (pol.).
  4. a b c Prace naukowo-badawcze [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
  5. „Fajans kolski – formy, dekoracje, techniki zdobnicze” im. Czesława Freudenreicha [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
  6. a b c Muzeum Technik Ceramicznych [online], Miasto Koło - oficjalny portal informacyjny [dostęp 2023-02-05] (pol.).
  7. Nagrody i wyróżnienia [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2023-02-05].
  8. Historia muzeum [online], muzeum-kolo.pl [dostęp 2022-11-06].
  9. Burmistrz Miasta Koła [online], Miasto Koło - oficjalny portal informacyjny [dostęp 2022-11-06] (pol.).
  10. Aleksandra Ossowska nowym dyrektorem Muzeum [online], e-kolo.pl [dostęp 2022-11-06] (pol.).
  11. Były sekretarz miasta został dyrektorem kolskiego muzeum [online], LM.pl - pierwszy portal w regionie [dostęp 2022-11-06] (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Józef Burszta, 600 lat miasta Koła, Poznań 1963.
  • Józef Stanisław Mujta, Miasto Koło w 625-lecie nadania praw miejskich, Koło 1987.
  • Józef Stanisław Mujta: 635 lat miasta Koła. Koło: Muzeum Technik Ceramicznych : Kolskie Towarzystwo Kulturalne, 1997. ISBN 83-86139-34-X.
  • Muzea Wielkopolski. Poznań: Kwartet, 2004, s. 52-53. ISBN 83-917016-5-4.

Linki zewnętrzne

edytuj