Myōshin-ji (jap. 妙心寺) – kompleks świątynny szkoły zen rinzai w Kioto, tworzący największą sieć powiązań w ramach tej tradycji zen. W Japonii należy do niej ponad trzy tysiące pięćset świątyń i dziewiętnaście klasztorów, a na świecie ponad sześć tysięcy świątyń, czterdzieści klasztorów i jeden konwent żeński.

Myōshin-ji
妙心寺
Ilustracja
Fragment kompleksu: Sanmon, Butsuden i Hattō
Państwo

 Japonia

Miejscowość

Kioto

Właściciel

rinzai

Prowincja

Prefektura Kioto

Typ zakonu

męski

Założyciel klasztoru

Kanzan Egen

Fundator

cesarz Hanazono

Materiał budowlany

drewno, cegła, kamień

Data budowy

1337

Położenie na mapie Kioto
Mapa konturowa Kioto, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Myōshin-ji”
Położenie na mapie Japonii
Mapa konturowa Japonii, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Myōshin-ji”
Położenie na mapie prefektury Kioto
Mapa konturowa prefektury Kioto, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Myōshin-ji”
Ziemia35°01′23″N 135°43′13″E/35,023056 135,720278
Strona internetowa

Historia edytuj

Świątynia powstała z prywatnej posiadłości byłego cesarza Hanazono (1308–1318)[a], który pragnął zamienić ją na świątynię, w której mógłby studiować buddyzm i praktykować medytację. W 1335 roku został mnichem buddyjskim. Do prowadzenia świątyni wyznaczony został Kanzan Egen, który w 1342 roku objął obowiązki opata[1].

Początkowo była to bardzo mała świątynia, w której praktykowało w trudnych warunkach kilku mnichów, prowadzonych przez Kanzana rygorystycznie w duchu ubóstwa. Gdy odwiedził go mistrz zen Soseki Musō (1275–1351), był pod dużym wrażeniem ich ducha ubóstwa. Swoim uczniom powiedział potem, że wielka przyszłość japońskiego zen właśnie kształtuje się w Myōshin-ji[1].

Rygorystyczny system Kanzana został przekazany następnym pokoleniom szkoły rinzai. Kanzan przekazał swoją Dharmę dla Juō Sōhitsu (1296–1390), który został drugim opatem świątyni. Trzecim opatem został Muin Sōin (1326–1410).

Jeden z kolejnych opatów Setsudō Sōboku zaangażował się w politykę – był bliskim przyjacielem buntowniczego Yoshihiro Ōuchi (1356–1399), który wywołał gniew Yoshimitsu Ashikagi. Gdy rebelia potężnej rodziny Ōuchi została zgnieciona w 1399 roku, restrykcjom została poddana także Myōshin-ji. Setsudō Sōboku został uwięziony w Seiren-in. Skonfiskowano grunty świątyni, a ona sama stała się filią Daitoku-ji. Musiał także zmienić nazwę na Ryōun-ji i następnie stała się filią Nanzen-ji[2].

Ostatecznie w 1431 roku świątynia ta całkowicie usunęła się z systemu gozan i od tej pory była zaliczana do grupy rinka („spod lasu”)[3]. Stało się to na skutek wykorzystania politycznych, społecznych i ekonomicznych zmian, które przekształciły system religijnych instytucji po wojnie domowej Ōnin (1467–1477). Linia Myōshin-ji (jak i linia Daitoku-ji) nie brała udziału w pompatycznym systemie gozan i po odejściu z niego była zdolna odwrócić sytuację – ze statusu outsidera do autorytetu[4]

Jednak powrót świątyni z tej zapaści był bardzo powolny. Rok 1432 był momentem przełomowym. Zezwolono wtedy na powrót niektórym mnichom. Opat Myōko Sōei, który miał rodzinne powiązania z rodziną cesarską, rozpoczął restaurację Myōshin-ji. Została ona ukończona przez jego następcę – Nippō Sōshuna (1368–1448) z linii przekazu Sosekiego Musō. Następny opat Giten Genshō (1393–1462) wywarł już wpływ na cały system rinka[2]. W 1456 roku prowadził świątynię i częściowo odbudował Ikkyū Sōjun (1394–1481). Specjalnie dla niego uczniowie wybudowali pustelnię Shūon-an, która stała się wówczas nazwą całego kompleksu.

W 1467 roku świątynia została spalona w czasie wojny Ōnin.

W 1477 roku dziewiąty opat Sekkō Sōshin przywrócił świątyni podstawy ekonomiczne i porządek w sprawach wewnętrznych, odzyskał wszystkie jej własności. Wśród jego uczniów znajdowała się grupa, nazywana „Czwórką Mędrców”, byli to: Tokuhō Zenketsu (1419–1506), Keisen Sōryū, Gokei Sōton i Tōjō Eichō (1429–1504). Między innymi dzięki nim wkrótce linia przekazu Myōshin-ji przewyższyła linię przekazu Daitoku-ji i stał się ona pierwszą świątynią szkoły rinzai[2].

W 1509 roku tereny świątyni znacznie powiększono, poprzez nabycie ziemi pobliskiej Ninna-ji.

W roku 1615 Myōshin-ji została na mocy nowego prawa siogunatu Tokugawa, nazwanego „Jiin-hatto”, poddana jego kontroli. W 1629 roku mnisi rozpoczęli akcję protestacyjną, w wyniku której ukarano czterech z nich. Był to tzw. „incydent purpurowy” (shie) od koloru szat wybitnych mnichów.

W 1654 roku do Japonii przybył chiński mistrz chan szkoły linji Yinyuan Longqi (1592–1673). Miał być zaproszony do Myōshin-ji, jednak opozycja mnichów z otoczenia opata Gudō Tōshoku (1579–1661) sprzeciwiła się temu, co doprowadziło do powstania szkoły zen ōbaku, założonej przez Yinyuana[5].

W XVII wieku pojawiły się trzy mocne osobowości mistrzów zen z linii Myōshin-ji: Bankei Yōtaku (1622–1693), Shidō Munan (1603–1676) i Dōkyō Etan (1642–1721). Przygotowali oni drogę dla najwybitniejszego mistrza rinzai – Hakuina Ekaku (1685–1768).

W 1808 roku opatem klasztoru został mistrz Inzan Ien.

Kolejne ciężkie czasy nadeszły w okresie Meiji. W 1868 roku władze wydały ustawę o oddzieleniu shintō od buddyzmu (likwidacja synkretyzmu shintō-buddyjskiego). Powstał także ruch antybuddyjski haibutsu-kishaku. Zniszczono wtedy wiele świątyń, posągów itd. Ucierpiała również Myōshin-ji. Jednak na przekór trudnościom udało się wtedy stworzyć obowiązujący do dziś system administracyjny oraz założyć „Szkołę Lasu Pradźni” (Hannya-rin), która stała się zalążkiem dzisiejszego Uniwersytetu Hanazono i szkoły średniej.

W 1978 roku opatem klasztoru został Mumon Yamada (1900–1988). Jego spadkobierca Taitsu Kono (ur. 1930) został wybrany w grudniu 2009 roku na opata.

Architektura edytuj

Architektura świątyni wzorowana jest na typowym układzie chińskim wzdłuż osi północ-południe.

Ponieważ zasadniczo wszystkie budynki zostały spalone w 1467 roku, były sukcesywnie odbudowywane począwszy od 1477 roku. Obecnie w kompleksie znajduje się 47 świątyń[6].

Ważne budynki klasztoru

(w nawiasie data budowy)

  • Chokushimon (1610)
  • Sanmon (1599)
  • Butsuden (1827)
  • Hattō (1656)
  • Dai-hōjō (1654)
  • Kuri (1653)
  • Sho-hōjō (1603)
  • Yokushitsu (1656)
  • Kyōzō (1673)
  • Minamimon (1610)
  • Kitamon (1610)
  • Genkan (1654)
  • Shindō (1656)

Opaci edytuj

Adres edytuj

  • Myōshin-ji, 64 Myōshin-ji-chō, Hanazono, Ukyō-ku, Japan
  • 右京区花園妙心寺町64

Galeria edytuj

Uwagi edytuj

  1. Pierwotnie teren ten należał do jednego z arystokratów okresu Heian Kiyowary Natsuno (782–837).

Przypisy edytuj

  1. a b Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: A History. Japan. s. 191.
  2. a b c Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: A History. Japan. s. 192.
  3. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. s. 178.
  4. Michel Mohr. „Emerging from Nonduality”. s. 253.
  5. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: A History. Japan. Ss. 300, 301.
  6. Judith Clancy. Kyoto, City of Zen. s. 107.

Bibliografia/źródła edytuj

  • Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.
  • Judith Clancy: Kyoto. City of Zen. Tokio: Tuttle, 2012, s. 144. ISBN 978-4-8053-0978-0.
  • Michel Mohr: Emerging from Nonduality. Kōan Practice in the Rinzai Tradition since Hakuin. W: Steven Heine, Dale S. Wright: The Kōan. Text and Context in Zen Buddhism. Wyd. 1. New York: Oxford University Press, 2000, s. 322. ISBN 0-19-511749-2.

Linki zewnętrzne edytuj