Myszołowiec towarzyski

ptak drapieżny

Myszołowiec towarzyski[4], myszołowiec[5] (Parabuteo unicinctus) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Amerykę Północną i Południową.

Myszołowiec towarzyski
Parabuteo unicinctus[1]
(Temminck, 1824)
Ilustracja
Podgatunek nominatywny (P. u. unicinctus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Parabuteo

Gatunek

myszołowiec towarzyski

Synonimy
  • Falco unicinctus Temminck, 1824[2]
Podgatunki
  • P. u. harrisi (Audubon, 1837)
  • P. u. unicinctus (Temminck, 1824)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka edytuj

 
Podgatunek P. u. harrisi

Wyróżniono dwa podgatunki P. unicinctus[6][2][4]:

  • myszołowiec rdzawoskrzydły (P. unicinctus harrisi) – południowo-zachodnie USA do zachodniej Kolumbii, Ekwadoru i Peru.
  • myszołowiec towarzyski (P. unicinctus unicinctus) – wschodnia Kolumbia i Wenezuela do północnej Argentyny i południowego Chile.

Proponowany podgatunek superior, który miałby obejmować populację z południowo-zachodnich USA i północno-zachodniego Meksyku, nie jest obecnie uznawany[2].

Morfologia edytuj

Długość ciała 46–59 cm, rozpiętość skrzydeł 103–119 cm. Masa ciała 515–880 g[7].

Najbardziej przypomina ptaki z rodzaju Buteo; charakteryzuje się rdzawymi piórami pokrywowymi nad lotkami drugorzędowymi (Dawson i Glinsky, 1998).

Ekologia i zachowanie edytuj

Występuje na nizinach i na średnich wysokościach (Andy w Ekwadorze)[8]. Zamieszkuje pustynie[7][9], obszary porośnięte suchymi zaroślami, sawanny, tereny rolnicze i bagniste otwarte tereny z rozproszonymi drzewami i fragmentami lasów[8]. Odwiedza też tereny miejskie i podmiejskie, gdzie jest dostęp do wody i pożywienia (gołębie)[7]. Nie występuje w lasach wilgotnych[8].

Gniazdo to platforma z patyków, często umieszczona wysoko na dużym, odizolowanym drzewie[8]. W Arizonie buduje gniazda na wielkich kaktusach karnegiach. W zniesieniu 2–4 jaja, białe, zwykle bez wzorów, niekiedy upstrzone kilkoma brązowymi plamkami[8]. Wysiadywaniem jaj zajmuje się głównie samica, trwa ono 33–36 dni[9]. W lęgu często pomagają inne osobniki (jest to tzw. poliandria), zwykle są to potomkowie pary rodziców z poprzednich lęgów[9]. Młode uzyskują zdolność lotu po około 6 tygodniach od wyklucia[9]. Po osiągnięciu dojrzałości często pozostają ze swoimi rodzicami i tworzą małe stada.

Żywią się głównie małymi ssakami, ale zjadają też ptaki, węże, jaszczurki i padlinę[8].

Myszołowce towarzyskie polują w grupach złożonych z kilku osobników[10]. Dla zwiększenia wysokości punktu obserwacji o kilkadziesiąt centymetrów potrafią budować „żywe piramidy”[9]. Ze względu na swoją wyjątkową umiejętność socjalizacji bardzo cenione w sokolnictwie.

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje myszołowca towarzyskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].

Przypisy edytuj

  1. Parabuteo unicinctus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Harris' Hawk (Parabuteo unicinctus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  3. a b Parabuteo unicinctus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-05].
  5. P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842. 
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
  7. a b c Harris's Hawk Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
  8. a b c d e f Species account: Harris's Hawk Parabuteo unicinctus. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
  9. a b c d e Harris's Hawk. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-05]. (ang.).
  10. James C. Bednarz. Cooperative hunting Harris' hawks (Parabuteo unicinctus). „Science”. 239 (4847), s. 1525–1527, 1988. DOI: 10.1126/science.239.4847.1525. (ang.). 

Linki zewnętrzne edytuj