NGC 5866 (również PGC 53933 lub UGC 9723, być może także Messier 102) – galaktyka soczewkowata[4][5][6] z jasnym, okrągłym jądrem i mało rozwiniętymi ramionami spiralnymi (S0-a), znajdująca się w gwiazdozbiorze Smoka w odległości około 48 milionów lat świetlnych. Jest to galaktyka aktywna klasyfikowana jako LINER[4] lub galaktyka Seyferta[2].

NGC 5866
Ilustracja
NGC 5866 (HST)
Odkrywca

Pierre Méchain?

Data odkrycia

27 marca 1781?

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Smok

Typ

soczewkowata, S0-a lub SA0^+[1]

Rektascensja

15h 06m 29,4s

Deklinacja

+55° 45′ 49″

Odległość

48 mln ly (14,72 Mpc[3])

Przesunięcie ku czerwieni

0,002528[2]

Jasność obserwowana

9,9m

Rozmiary kątowe

6,5' × 3,1'

Charakterystyka fizyczna
Wymiary

∅ 60 000 ly

Alternatywne oznaczenia
UGC 9723, MCG 9-25-17, ZWG 274.16, IRAS15051+5557, PGC 53933,
Messier 102?, M102?
Mapa galaktyki
Gwiazdozbiór Smoka, NGC 5866 oznaczona jest jako M102

Jest głównym składnikiem małej gromady galaktyk zwanej Grupą NGC 5866. Ma masę około 30-50% większą niż Droga Mleczna. Z Ziemi jest widoczna z boku, co nadaje jej wrzecionowaty kształt, z delikatnie zarysowanym pasmem pyłu, stąd nazwa Galaktyka Wrzeciono[7][a].

Odkrycie edytuj

Być może odkrył ją Pierre Méchain 27 marca 1781 roku. Jego przyjaciel Charles Messier umieścił tę obserwację w swoim katalogu jako Messier 102, z braku czasu nie dokonał jednak jej weryfikacji i podał tylko orientacyjną pozycję opisową. Dokładniejszą pozycję obiektu umieścił w odręcznej notatce w swojej prywatnej kopii katalogu. Żadna z tych pozycji nie pozwala jednak jednoznacznie stwierdzić, który obiekt zaobserwował Méchain, choć część badaczy twierdzi, że mogła to być galaktyka NGC 5866. Niezależnie galaktykę tę odkrył William Herschel 5 maja 1788 roku[5][6].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Taką samą nazwę nosi też galaktyka NGC 3115.

Przypisy edytuj

  1. NGC 5866 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
  2. a b NGC 5866 w bazie SIMBAD (ang.)
  3. R. B. Tully et al.: NGC 5866. [w:] Cosmicflows-2 catalog [on-line]. VizieR, 2013. [dostęp 2015-04-11]. (ang.).
  4. a b Jiang-Tao Li et al.. Dynamic S0 Galaxies: A Case Study of NGC 5866. „The Astrophysical Journal”. 706 (1), s. 693-704, 2009-11-20. DOI: 10.1088/0004-637X/706/1/693. (ang.). 
  5. a b Courtney Seligman: NGC 5866. Celestial Atlas. [dostęp 2015-04-11]. (ang.).
  6. a b Hartmut Frommert, Christine Kronberg: Messier 102. [w:] SEDS [on-line]. 2013-05-07. [dostęp 2015-04-11]. (ang.).
  7. Encyklopedia Wszechświata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 307. ISBN 978-83-01-14848-5.

Linki zewnętrzne edytuj