Naczęsławice
Naczęsławice (dodatkowa nazwa w j. niem. Groß Nimsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim, w gminie Pawłowiczki. W 2011 roku liczba mieszkańców we wsi Naczęsławice wynosiła 507[4].
| wieś | |
 Kościół pw. św. Stanisława Biskupa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
429[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
47-270[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OK |
| SIMC |
0501720 |
Położenie na mapie gminy Pawłowiczki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego  | |
 50°18′44″N 17°56′43″E/50,312222 17,945278[1]
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujPierwsze wzmianki o tej miejscowości pochodzą z 1223 roku i podaje je górnośląski ksiądz i pisarz Konstanty Damrot w swojej pracy o nazewnictwie na Śląsku napisanej w 1896 roku. Wymienia on dwie nazwy polską „Naczysławice” oraz niemiecką „Nimsdorf” cytując fragment średniowiecznego, łacińskiego dokumentu z 1223 roku wydanym przez Wawrzyńca biskupa wrocławskiego gdzie zanotowana została w zlatynizowanej, staropolskiej formie „Nazhlai villa”[5]. Niemiecki historyk Colmar Grünhagen w komentarzach do tego dokumentu z roku 1866 podaje także inne nazwy miejscowości: zlatynizowaną Nacczzchlai, polską Naczeslawice oraz niemiecką Gross-Nimbsdorf[5].
Miejscowość wspomniana była również w 1418, gdzie zanotowano miejscowy kościół.
Od końca XVIII w. do 1933 r. na wizerunku pieczęci gminnej widniał herb zakonu franciszkanów: po prawej snop zboża, po lewej skrzyżowane ramiona i między nimi krzyż[6][7].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Naczęsławice, po jej zniesieniu w gromadzie Gościęcin.
Mieszkańcy
edytujMiejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Hery[8].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[9]:
- kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa, barokowy, z 1724 r., 1926 r., zbudowany staraniem klasztoru franciszkanów z Głogówka
inne zabytki:
- domy z XIX w.
Edukacja
edytuj- Publiczna Szkoła Podstawowa w Naczęsławicach, ul. Główna 19
Kultura
edytujWe wsi działa unikalna na skalę kraju orkiestra parafialna „Symphonia Rusticana”, która składa się z czterech zespołów: chór mieszany, schola dziecięca, orkiestra dęta, orkiestra symfoniczna. Zespół powstał w 1971. Założycielem i dyrektorem orkiestry jest były proboszcz parafii ks. Jerzy Kowolik. Orkiestra występuje w kraju, a także poza granicami (ostatnio: Lindenfels – Niemcy w 1997 i 2002). Oprócz kolęd, orkiestra wykonuje głównie rodzimą muzykę śląską, naturalnie religijną i kościelną, często dopiero co odkrytą w archiwach i dotąd nie wydaną. Zespół ma w swoim repertuarze m.in. pasję „Dramat miłości”.
Orkiestra i chór z Naczęsławic współpracuje z solistami Akademii Muzycznej w Katowicach oraz Opery w Bytomiu. M.in. wystąpili z nimi Jan Ballarin, Tadeusz Leśniczak, Aleksandra Szafir i Magda Spytek.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 85306
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 815 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Wieś Naczęsławice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-05-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Grünhagen 1866 ↓, s. 123.
- ↑ Aleksandra Starczewska-Wojnar, Odciśnięta pamięć wspólnoty: prawne i komunikatywne funkcje pieczęci gmin wiejskich na przykładzie zachodnich powiatów rejencji opolskiej w latach 1816-1933, Archiwalne Źródła Tożsamości, Opole: Archiwum Państwowe w Opolu : Uniwersytet Opolski, 2020, s. 179, ISBN 978-83-956475-6-7 [dostęp 2024-10-30].
- ↑ Aleksandra Starczewska-Wojnar, Symbolika chrześcijanska na pieczęciach gmin wiejskich zachodnich powiatów Rejencji Opolskiej od 1816 do 1933 roku = Christian Symbolism on State Seals Used in the Western Part of Opole Administrative District Between 1816 and 1933, [w:] Łukasz Burkiewicz i inni red., Polska kultura religijna: studia o polskiej religijności na przestrzeni wieków = Polish religious culture: studies on Polish religiosity over the centuries, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, 2019, s. 443-476, ISBN 978-83-7614-419-1 [dostęp 2024-10-30] (pol.).
- ↑ Renata Larysz. Fonetyczne i leksykalne cechy dialektu głogóweckiego. „Ziemia Prudnicka”, s. 144, 2007. Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 36.
Bibliografia
edytuj- Colmar Grünhagen, Regesten zur Schlesischen Geschichte, Breslau: Josef Max & KOMP., 1866 (niem.).