Nagrobek Wacława II legnickiego
Nagrobek Wacława II legnickiego – płyta nagrobna księcia i biskupa Wacława II legnickiego, znajdująca się w bazylice św. Jakuba i św. Agnieszki w Nysie.
Historia edytuj
Wacław II legnicki zmarł 30 grudnia 1419 w Otmuchowie i został pochowany w tamtejszej kolegiacie św. Mikołaja. Po zniszczeniu kościoła w 1477, w trakcie wojen husyckich, szczątki biskupa przeniesiono do kościoła św. Jana Chrzciciela w Nysie, w którym spoczęły pod głównym ołtarzem. W 1491 miejsce pochówku oznaczone zostało marmurową płytą. W 1575 dokonano otwarcia grobu, a rok później kapituła ufundowała podbudowę pod płytę nagrobną, stawiając tym samym tumbę, która ozdobiona była stiukiem z wizerunkami patronów kolegiaty i herbami. Po zniszczeniu kościoła w trakcie wojny trzydziestoletniej płytę nagrobną relokowano do kolegiaty św. Jakuba, umieszczając ją za głównym ołtarzem. W 1894 została przeniesiona w obecne miejsce, obok wejścia do zakrystii[1].
Opis edytuj
Płyta ma kształt prostokąta o wymiarach 196 x 121 cm. Wykonana jest z białego marmuru z mosiężnymi aplikacjami. W centrum przedstawiono zmarłego biskupa w stroju liturgicznym z insygniami swojego urzędu (mitrą, pastorałem, krucyfiksem i pierścieniem), z prawą dłonią ułożoną w geście błogosławieństwa, z zamkniętymi oczami. Pod jego głową znajduje się poduszka z frędzlami. Przy nogach umieszczono dwa mosiężne psy, przedstawione z profilu. Po prawej i lewej stronie zmarłego w pionowym układzie znajdują się kolejno mosiężne: herby księstwa legnickiego, dwie figury, mogące przedstawiać św. Jana Chrzciciela i św. Mikołaja[1] lub św. Piotra i św. Pawła[2]; zwrócone ku sobie dwa orły o częściowo rozłożonych skrzydłach oraz ponownie herby księstwa legnickiego. W górnej części płyty, na lewo od mitry biskupa, znajduje się dziewięcioramienna gwiazda, a na prawo banderola z inskrypcją informującą o przeniesieniu pomnika w 1479. Pod stopami zmarłego umieszczone jest metalowe obramowanie z inskrypcją informującą o tytułach Wacława, fundacji w Otmuchowie i dacie jego śmierci[1].
Przyjmuje się, że większość mosiężnych aplikacji pochodzi z pierwotnego nagrobka biskupa w kościele św. Mikołaja w Otmuchowie. Do tezy tej przychylają się m.in. Bogusław Czechowicz[3] i Jarosław Jarzewicz[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Aleksandra Losik-Sidorska: Katalog nagrobków piastowskich. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2020, s. 81–83. ISBN 978-83-232-3610-8.
- ↑ Janusz Kłębowski: Pomniki Piastów śląskich w dobie średniowiecza. Wrocław: 1971, s. 185–188.
- ↑ Bogusław Czechowicz: Nagrobki późnogotyckie na Śląsku. Wrocław: 2003, s. 145–147.
- ↑ Jarosław Jarzewicz: Gotyckie spiżowe płyty nagrobne w Polsce. Studia o formie i treściach ideowych. Poznań: 1997, s. 102–104.