Nagroda Jury (Festiwal Filmowy w Cannes)

nagroda na festiwalu filmowym w Cannes

Nagroda Jury (fr. Prix du Jury) – nagroda przyznawana na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes przez członków międzynarodowego jury konkursu głównego. Wyróżnienie uznawane jest jako trzecie w kolejności pod względem znaczenia w sekcji konkursowej, ustępujące jedynie Złotej Palmie i Grand Prix. Otrzymuje ją jeden lub dwa konkursowe filmy za oryginalność spojrzenia i wnikliwość przekazu.

Historia

edytuj

Wyróżnienie po raz pierwszy przyznane zostało już w 1946 roku jako Nagroda Jury Międzynarodowego. W latach 50. i 60. nosiło zaś nazwę Nagroda Specjalna Jury i miało status drugiej najważniejszej nagrody zaraz po Złotej Palmie. Po wprowadzeniu na stałe Grand Prix jako drugiej nagrody konkursowej pod koniec lat 60. i zmianie nazwy na Nagroda Jury, wyróżnienie to zajęło pod względem hierarchii trzecie miejsce w konkursie głównym.

Poza latami, w których festiwal się nie odbył lub nie przyznano na nim nagród (1948, 1950, 1968, 2020), Nagrody Jury nie przyznano podczas czternastu festiwalowych edycji (1947, 1949, 1953, 1967, 1974–1979, 1981–1982, 1984, 2001). Aż 21 razy nagrodę tę przyznano dwóm filmom w danym roku.

Polskimi twórcami uhonorowanymi tą nagrodą byli: Andrzej Wajda (Kanał, 1957), Jerzy Kawalerowicz (Matka Joanna od Aniołów, 1961), Wojciech Jerzy Has (Sanatorium pod klepsydrą, 1973), Krzysztof Zanussi (Constans, 1980), Krzysztof Kieślowski (Krótki film o zabijaniu, 1988) oraz Jerzy Skolimowski (IO, 2022)[1][2].

Nagrodzone filmy

edytuj
Rok Film Reżyseria Kraj pochodzenia
1946 Bitwa o szyny (La bataille du rail) René Clément   Francja
1947 Nagroda nie została przyznana.
1948 Festiwal nie odbył się.
1949 Nagroda nie została przyznana.
1950 Festiwal nie odbył się.
1951 Wszystko o Ewie (All About Eve) Joseph L. Mankiewicz   Stany Zjednoczone
1952 Wszyscy jesteśmy mordercami (Nous sommes tous des assassins) André Cayatte   Francja
1953 Nagroda nie została przyznana.
1954 Pan Ripois (Monsieur Ripois) René Clément   Francja
1955 Zaginiony kontynent (Continente perduto) Enrico Gras, Giorgio Moser i Leonardo Bonzi   Włochy
1956 Tajemnica Picassa (Le mystère Picasso) Henri-Georges Clouzot   Francja
1957 Kanał Andrzej Wajda   Polska
Siódma pieczęć (Det sjunde inseglet) Ingmar Bergman   Szwecja
1958 Mój wujaszek (Mon oncle) Jacques Tati   Francja
1959 Gwiazdy (Sterne) Konrad Wolf   NRD
1960 Klucz (鍵 / Kagi) Kon Ichikawa   Japonia
Przygoda (L'avventura) Michelangelo Antonioni   Włochy
1961 Matka Joanna od Aniołów Jerzy Kawalerowicz   Polska
1962 Proces Joanny d'Arc (Procès de Jeanne d'Arc) Robert Bresson   Francja
Zaćmienie (L'eclisse) Michelangelo Antonioni   Włochy
1963 Gdy przychodzi kot (Až přijde kocour) Vojtěch Jasný   Czechosłowacja
Harakiri (切腹 / Seppuku) Masaki Kobayashi   Japonia
1964 Kobieta z wydm (砂の女 / Suna no onna) Hiroshi Teshigahara   Japonia
1965 Kwaidan, czyli opowieści niesamowite (怪談 / Kaidan) Masaki Kobayashi   Japonia
1966 Alfie Lewis Gilbert   Wielka Brytania
1967 Nagroda nie została przyznana.
1968 Festiwal został przerwany, a nagród nie wręczono.
1969 Z Costa-Gavras   Francja
1970 Sokoły (Magasiskola) István Gaál   Węgry
Truskawkowe oświadczenie (The Strawberry Statement) Stuart Hagmann   Stany Zjednoczone
1971 Joe Hill Bo Widerberg   Szwecja
Miłość (Szerelem) Károly Makk   Węgry
1972 Rzeźnia nr 5 (Slaughterhouse-Five) George Roy Hill   Stany Zjednoczone
1973 Sanatorium pod klepsydrą Wojciech Jerzy Has   Polska
Zaproszenie (L'invitation) Claude Goretta   Szwajcaria
1974-
1979
Nagroda nie została przyznana.
1980 Constans Krzysztof Zanussi   Polska
1981
1982
Nagroda nie została przyznana.
1983 Sprawa umorzona (খারিজ / Kharij) Mrinal Sen   Indie
1984 Nagroda nie została przyznana.
1985 Pułkownik Redl (Oberst Redl) István Szabó   Węgry
1986 Teresa (Thérèse) Alain Cavalier   Francja
1987 Shinran: Droga ku czystości (親鸞 白い道 / Shinran: Shiroi michi) Rentarō Mikuni   Japonia
Światło (Yeelen) Souleymane Cissé   Mali
1988 Krótki film o zabijaniu Krzysztof Kieślowski   Polska
1989 Jezus z Montrealu (Jésus de Montréal) Denys Arcand   Kanada
1990 Tajna placówka (Hidden Agenda) Ken Loach   Wielka Brytania
1991 Europa Lars von Trier   Dania
Poza życiem (Hors la vie) Maroun Bagdadi   Francja
1992 Samodzielne życie (Самостоятельная жизнь / Samostojatielnaja żyzń) Witalij Kaniewski   Rosja
Słońce pośród liści pigwy (El sol del membrillo) Víctor Erice   Hiszpania
1993 Lalkarz (戲夢人生 / Xi meng ren sheng) Hou Hsiao-hsien   Tajwan
Wiatr w oczy (Raining Stones) Ken Loach   Wielka Brytania
1994 Królowa Margot (La Reine Margot) Patrice Chéreau   Francja
1995 Carrington Christopher Hampton   Wielka Brytania
Pamiętaj, że umrzesz (N'oublie pas que tu vas mourir) Xavier Beauvois   Francja
1996 Crash: Niebezpieczne pożądanie (Crash) David Cronenberg   Kanada
1997 Western Manuel Poirier   Francja
1998 Festen Thomas Vinterberg   Dania
Zimowe wakacje (La classe de neige) Claude Miller   Francja
1999 List (A Carta) Manoel de Oliveira   Portugalia
2000 Pieśni z drugiego piętra (Sånger från andra våningen) Roy Andersson   Szwecja
Tablice (تخته سیاه / Takhté siah) Samira Makhmalbaf   Iran
2001 Nagroda nie została przyznana.
2002 Boska interwencja (يد إلهية / Yadon ilaheyya) Elia Suleiman   Palestyna
2003 O piątej po południu (پنج عصر / Panj é asr) Samira Makhmalbaf   Iran
2004 Choroba tropikalna (สัตว์ประหลาด / Sud pralad) Apichatpong Weerasethakul   Tajlandia
Ladykillers, czyli zabójczy kwintet (The Ladykillers) Joel i Ethan Coenowie   Stany Zjednoczone
2005 Szanghajskie sny (青红 / Qing hong) Wang Xiaoshuai   Chiny
2006 Red Road Andrea Arnold   Wielka Brytania
2007 Ciche światło (Stellet licht) Carlos Reygadas   Meksyk
Persepolis Marjane Satrapi i Vincent Paronnaud   Francja
2008 Boski (Il divo) Paolo Sorrentino   Włochy
2009 Fish Tank Andrea Arnold   Wielka Brytania
Pragnienie (박쥐 / Bakjwi) Park Chan-wook   Korea Południowa
2010 Krzyczący mężczyzna (Un homme qui crie) Mahamat Saleh Haroun   Czad
2011 Poliss (Polisse) Maïwenn   Francja
2012 Whisky dla aniołów (The Angels' Share) Ken Loach   Wielka Brytania
2013 Jak ojciec i syn (そして父になる / Soshite chichi ni naru) Hirokazu Koreeda   Japonia
2014 Mama (Mommy) Xavier Dolan   Kanada
Pożegnanie z językiem (Adieu au langage) Jean-Luc Godard   Francja
2015 Lobster (The Lobster) Jorgos Lantimos   Irlandia
2016 American Honey Andrea Arnold   Wielka Brytania
2017 Niemiłość (Нелюбовь / Nieliubow) Andriej Zwiagincew   Rosja
2018 Kafarnaum (كفرناحوم / Capharnaüm) Nadine Labaki   Liban
2019 Bacurau Kleber Mendonça Filho i Juliano Dornelles   Brazylia
Nędznicy (Les misérables) Ladj Ly   Francja
2020 Festiwal nie odbył się ze względu na pandemię koronawirusa.
2021 Kolano Ahed (הַבֶּרֶךְ / Ha'berech) Nadaw Lapid   Izrael
Memoria Apichatpong Weerasethakul   Kolumbia
2022 IO Jerzy Skolimowski   Polska
Osiem gór (Le otto montagne) Felix Van Groeningen i Charlotte Vandermeersch   Włochy
2023 Opadające liście (Kuolleet lehdet) Aki Kaurismäki   Finlandia
2024 Emilia Pérez Jacques Audiard   Francja

Przypisy

edytuj
  1. Cannes Film Festival - Jury Prize: All winners. Film Affinity. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).
  2. Cannes Jury Prize Winner 'EO' Shares Vision of Modern Europe Through Lens of a Donkey. Outlook India, 07.10.2022. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj