Najadowate
Najadowate, najady (Naidinae) – kosmopolityczna i bardzo zróżnicowana ekologicznie podrodzina wodnych pierścienic zaliczanych do skąposzczetów z rodziny Naididae, wcześniej klasyfikowana pod tą nazwą jako odrębna rodzina. W wyniku badań morfologicznych i molekularnych najadowate zostały włączone do rurecznikowatych (Tubificidae), ale naukowa nazwa rodziny uległa zmianie zgodnie z zasadami Międzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Zoologicznej. Decyzją ICZN z 2007 dawna nazwa naukowa rodziny Tubificidae została zastąpiona nazwą Naididae[1][2], natomiast najadowate (Naidinae) stanowią jedną z jej podrodzin.
| Naidinae | |
| Ehrenberg, 1828 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
najadowate |
Najadowate występują na dnie zbiorników wodnych oraz wśród roślinności wodnej, głównie w wodach słodkich. Niektóre są spotykane również w wodach słonawych. Tylko nieliczne gatunki z rodzaju Paranais występują w wodach słonych[3], w przybrzeżnej strefie mórz i oceanów[4].
Charakteryzują się obecnością oczu, co jest nietypowe dla skąposzczetów. Ciało najadowatych jest najczęściej przezroczyste, żółtawe, brunatne, rzadziej różowe, z wyraźną segmentacją. Zwykle nie przekracza 20 mm, choć są wśród nich gatunki o długości 60 mm[4], a najmniejsze mierzą 1–5 mm[3].
W zależności od gatunku prowadzą zróżnicowany tryb życia. Jedne są detrytusożercami, inne żywią się glonami, są drapieżnikami, komensalami lub pasożytami. Niektóre gatunki z rodzaju Chaetogaster są drapieżnikami zjadającymi pierwotniaki, wrotki i drobne skorupiaki. Chaetogaster limnaei jest komensalem wodnych ślimaków i małży[3], a Chaetogaster diastrophus i Nais barbata to komensale mszywiołów i gąbek[4]. Niektóre Allodero spp. pasożytują na żabach[3].
Rozmnażają się głównie przez paratomię, rzadko na drodze płciowej[4].
W faunie Polski odnotowano 46 gatunków najadowatych[4].
Klasyfikacja edytuj
Liczba gatunków zaliczanych do najadowatych wynosi według różnych autorów od 160[4] do 240[3]. Grupowane są w około 40 rodzajach, m.in.:
Typem nomenklatorycznym podrodziny Naidinae jest Nais.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ OPINION 2167 (Case 3305) NAIDIDAE Ehrenberg, 1828 (Annelida, Clitellata): precedence over TUBIFICIDAE Vejdovsky´, 1876 maintained. International Commission on Zoological Nomenclature, 2007. [dostęp 2010-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 marca 2012)]. (ang.).
- ↑ Erséus et al. ICZN rules—a farewell to Tubificidae (Annelida, Clitellata). „Zootaxa”. 1744, s. 66–68, 2008. (ang.). (pdf)
- ↑ a b c d e Zoologia: bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 647. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ a b c d e f Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. W. Bogdanowicz, E. Chudzicka, I. Pilipiuk i E. Skibińska (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004, s. 12–13. ISBN 83-88147-04-8.