Nakłucie lędźwiowe

Nakłucie lędźwiowe, punkcja lędźwiowa – wprowadzenie igły punkcyjnej do przestrzeni podpajęczynówkowej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa w celu diagnostycznym (pobrania do badań płynu mózgowo-rdzeniowego), leczniczym (podanie leków lub zewnątrzoponowe nastrzyknięcie krwi własnej) lub wykonania znieczulenia (znieczulenie podpajęczynówkowe).

Nakłucie lędźwiowe
Igły używane do nakłucia lędźwiowego

Między IV a V kręgiem lędźwiowym, to znaczy poniżej dolnego końca rdzenia kręgowego, jama podpajęczynówkowa zawiera jedynie nić końcową i korzenie nerwów rdzeniowych, tworzące ogon koński. W tym odcinku pobiera się zwykle do badania płyn mózgowo-rdzeniowy bez obawy, że zostanie uszkodzony rdzeń kręgowy. Igłę wprowadza się do kanału, poniżej II kręgu lędźwiowego (zwykle pomiędzy III i IV kręgiem) przebijając więzadło żółte kręgosłupa oraz oponę twardą i pajęczynówkę rdzenia kręgowego. Korzenie nerwów rdzeniowych przy tym na ogół nie ulegają uszkodzeniu, gdyż będąc zawieszone w płynie mózgowo-rdzeniowym, usuwają się przed ostrzem igły.

Wskazania diagnostyczne do nakłucia lędźwiowego
  • podejrzenie zakażenia OUN
  • podejrzenie choroby autoimmunologicznej OUN
  • podejrzenie choroby metabolicznej (zwłaszcza typu leukodystrofii)
  • podejrzenie krwawienia do przestrzeni podpajęczynówkowej, o ile TK nie potwierdziło krwawienia
  • podejrzenie neuropatii
  • napady drgawkowe przygodne o niejasnej etiologii
  • drgawki gorączkowe o przypuszczalnym związku z zakażeniem OUN
  • podejrzenie innych chorób oun, w których diagnostyce przydatne może być badanie płynu mózgowo-rdzeniowego
Wskazania terapeutyczne do nakłucia lędźwiowego
  • zakażenia OUN wymagające dokanałowego stosowania antybiotyków
  • choroba nowotworowa OUN wymagająca dokanałowego stosowania cytostatyków
  • doraźne obniżenie ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego
Przeciwwskazania do nakłucia lędźwiowego
  • objawy wzmożonego ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego, zwłaszcza podejrzenie guza tylnego dołu czaszki
  • zakażenie tkanek w okolicy nakłucia
  • wady rozwojowe kręgosłupa i rdzenia kręgowego
  • zaburzenia krzepnięcia krwi
  • niewydolność krążeniowa lub oddechowa u niemowląt
Możliwe powikłania

Bibliografia edytuj