Naliściak mały
Naliściak mały[1], naliściak zielonoszyjny[1] (Phyllobius (Subphyllobius) virideaeris) – gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych i podrodziny Entiminae. Występuje od Europy i Afryki Północnej po Syberię i Mongolię.
Phyllobius virideaeris | |||
(Laicharting, 1781) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Podrodzaj | |||
Gatunek |
naliściak mały | ||
Synonimy | |||
|
Taksonomia edytuj
Gatunek ten został opisany po raz pierwszy w 1781 roku przez Johanna Nepomuka von Laichartinga jako Curculio virideaeris. Wyróżnia się w jego obrębie podgatunki[2]:
- Phyllobius virideaeris cinereipennis Gyllenhal, 1834
- Phyllobius virideaeris padanus Pesarini, 1975
- Phyllobius virideaeris pedestris Schilsky, 1911
- Phyllobius virideaeris virideaeris (Laicharting, 1781)
Wygląd edytuj
Chrząszcz o ciele długości od 3,9 do 5 mm, gęsto i równomiernie porośniętym zielonymi[3], rzadziej niebieskawymi[4] łuskami, z których te na głowie i przedpleczu ściśle do siebie przylegają. W przeciwieństwie do pokrewnego P. parvulus gęsto rozmieszczone łuski występują również na odwłoku. Barwa odnóży jest żółtoczerwona[3]do czerwonobrązowej[1] z udami, a czasem także buławkami czułków ciemniejszymi[3]. Dość krótki i trochę tylko węższy od głowy ryjek ma dołki na czułki położone na górnej swej powierzchni[3][1]. Pokrywy mają dobrze wykształcone barki, bardzo krótkie i niemal przylegające szczecinki na międzyrzędach oraz pozbawione są odgiętej listewki w części tylne. Odnóża mają uda pozbawione wyraźnych ząbków i zrośnięte pazurki[3].
Ekologia i występowanie edytuj
Owad ten występuje od nizin po tereny górzyste na łąkach, miedzach, siedliskach ruderalnych[5], ugorach, przydrożach i przytorzach[1]. Imagines spotyka się od maja do lipca lub sierpnia na roślinach żywicielskich. Prowadzą aktywność dzienną. Są polifagicznymi foliofagami. Żerują na astrowatych, np. krwawnikach i bylicach, a także różnych krzewach i drzewach liściastych[5]. Również polifagifagiczne larwy przechodzą rozwój w glebie, gdzie odżywiają się korzeniami[3].
Gatunek zachodniopalearktyczny[4], w Europie stwierdzony w Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemczech, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwie, Litwie, Szwajcarii, Austrii, Włoszech, Polsce, Białorusi, Czechach, Słowacji, na Węgrzech, Ukrainie, w Chorwacji, Mołdawii, Bułgarii i Rosji[2]. Ponadto znany jest z Algierii[5], Bliskiego Wschodu[2], Kaukazu, Syberii i Mongolii[5]. W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju[3][1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Phyllobius virideaeris – Naliściak mały. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-12-25].
- ↑ a b c Phyllobius (Subphyllobius) virideaeris (Laicharting, 1781). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-12-25].
- ↑ a b c d e f g Stanisław Smreczyński: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 98b. Ryjkowce - Curculionidae. Podrodziny Otiorhynchidae, Brachyderinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1966, s. 50-53.
- ↑ a b Phyllobius (Subphyllobius) virideaeris (Laicharting 1781). [w:] Przyroda Świętokrzyska [on-line]. [dostęp 2019-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-27)].
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 19. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowce – Curculionidae, część 1. Warszawa: 1993.