Narodowa i Uniwersytecka Biblioteka Bośni i Hercegowiny
Narodowa i Uniwersytecka Biblioteka Bośni i Hercegowiny – biblioteka narodowa Bośni i Hercegowiny.
 Budynek biblioteki | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Data założenia |
1945 |
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny  | |
 43°51′32,84″N 18°25′59,61″E/43,859122 18,433225
| |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Biblioteka Narodowa Bośni i Hercegowiny powstała w 1945 roku decyzją Zgromadzenia Bośni i Hercegowiny. Dekret opublikowano 31 października 1945 roku w Dzienniku Urzędowym (Službenom glasniku)[1]. Jest finansowana z budżetu i podlega Ministerstwu Edukacji, Nauki, Kultury i Sportu. W 1957 roku stała się również Biblioteką Uniwersytecką[2]. Mieściła się w gmachu ratusza w Sarajewie[3]. Podczas wojny w wyniku serbskiego ostrzału gmach Biblioteki został trafiony. Wybuchł pożar, który trwał 3 dni. Bibliotekarze i wolontariusze pod ostrzałem utworzyli żywy łańcuch wynosząc książki z płonącego gmachu. W trakcie akcji ratunkowej jeden z nich zginął[4]. Ocalone zbiory ulokowano w pomieszczeniach Bośniackiego Centrum Kultury (Bosanskog kulturnog centra). W 1998 roku Biblioteka otrzymała tymczasowy lokal w budynku dawnych koszar „Marszałek Tito” (Kasarne „Maršal Tito“), w których potem zorganizowano kampus Uniwersytetu w Sarajewie[5].
Budynek edytuj
Plany ratusza w Sarajewie w 1892 roku zaczął przygotowywać austriacki architekt Aleksander Wittek. Po jego śmierci dokończył je w stylu neomauretańskim Ćiril Iveković. Budynek w którym urzędowały władze miasta oddano do użytku w 1896 roku[3]. W nocy z 25 na 26 sierpnia 1992 roku w budynku wybuchł pożar. Budynek został zniszczony, a większość zbiorów spłonęła[6]. Do 2014 roku siedzibą biblioteki był kampus Uniwersytetu w Sarajewie. Równocześnie prowadzono prace przy odbudowie dotychczasowego budynku. Trwały one osiemnaście lat i kosztowały 23 miliony marek bośniackich[7]. W odbudowie pomagały fundusze z innych państw. Pieniądze przekazała między innymi Austria[8]. 9 maja 2014 roku Biblioteka wróciła do swojej siedziby. Ratusz odzyskał swój dawny wygląd. Biblioteka otrzymała w nim dwa tysiące metrów kwadratowych powierzchni. Oprócz niej w budynku swoją siedzibę ma Rada Miasta i muzeum[7].
Zbiory edytuj
W 1992 roku zbiory Biblioteki liczyły 2 000 000 woluminów, w tym ponad 150 000 rzadkich książek i manuskryptów. Po pożarze w 1992 ocalało około 10% zbiorów[4]. W 2019 roku zbiory liczyły 800 tysięcy woluminów[9]. Od 1996 roku biblioteka wydaje rocznik Bosniaca[10].
Przypisy edytuj
- ↑ OBILJEŽENE 74 GODINE NUBBiH - Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke dodjelilo knjige univerzitetskim bibliotekama u Federaciji BiH [online], www.nub.ba [dostęp 2022-05-29] (bośn.).
- ↑ Enes Kujundžić, The National and University Library of Bosnia and Herzegovina 56 Years of Cultural Mission, „World Libraries”, 11 (1 & 2), 2001, ISSN 2155-7896 [dostęp 2022-05-29] (ang.).
- ↑ a b Oslobođenje - 25. godišnjica od razaranja Vijećnice: Spasili bi je da nije bilo konstantnog granatiranja [online], www.oslobodjenje.ba, 25 sierpnia 2017 [dostęp 2022-05-29] (bośn.).
- ↑ a b Ewa Piotrowska, Płonące biblioteki —zagłada dziedzictwa kulturowego, „Biblioteka i Edukacja”, 2019, s. 187-204.
- ↑ Obilježeno 27 godina od razaranja Vijećnice [online], www.nub.ba [dostęp 2022-05-29] (bośn.).
- ↑ Ewa Piotrowska, Płonące biblioteki - zagłada dziedzictwa kulturowego, „Biblioteka i Edukacja”, 15, 2019.
- ↑ a b Biblioteka Narodowa w Bośni powraca do siebie po 22 latach | HISTORIA.org.pl - historia, kultura, muzea, matura, rekonstrukcje i recenzje historyczne [online], HISTORIA.org.pl, 12 maja 2014 [dostęp 2022-05-29] (pol.).
- ↑ Ovčina: Granatiranje Vijećnice je bio kulturocid, bibliocid ili knjigocid [online], www.klix.ba [dostęp 2022-05-29] (chorw.).
- ↑ Oslobođenje - Miris Vijećnice kad je u njoj biblioteka bila [online], www.oslobodjenje.ba, 24 lutego 2019 [dostęp 2022-05-29] (bośn.).
- ↑ Nacionalna i univerzitetska biblioteka BiH predstavlja novi broj "Bosniaca" [online], Avaz.ba, 16 marca 2018 [dostęp 2022-05-29] (chorw.).