Narodowy Front Wyzwolenia Moro
Narodowy Front Wyzwolenia Moro (ang. Moro National Liberation Front, MNLF) – organizacja ludności muzułmańskiej Moro, powstała w 1969 roku. MNLF działa na południu Filipin (Mindanao, archipelag Sulu, Palawan)[1]. Narodowy Front Wyzwolenia Moro walczył zbrojnie o autonomię, a później o oderwanie od Filipin wysp Mindanao, Palawanu i archipelagu Sulu[1][2]. Założycielem i obecnym liderem organizacji jest Nur Misuari.
 Flaga organizacji | |
| Data założenia |
1969 |
|---|---|
| Lata aktywności |
1969–obecnie |
| Terytorium | |
Od początku istnienia organizacji, w MNLF aktywna była inteligencja muzułmańska[3]. Członkowie Narodowego Frontu Wyzwolenia Moro uzbrojeni byli głównie w broń strzelecką[3]. Zbrojnym ramieniem Frontu była Armia Bangsa Moro[4].
Największa aktywność MNLF przypadła na okres prezydentury Ferdinanda Marcosa. Wiosną 1971 r. w prowincjach Cotabato i Lanao na Mindanao doszło do starć między muzułmańskimi powstańcami a chrześcijańskimi osadnikami, które przyniosły 200 ofiar. W 1973 r. powstanie muzułmańskie (w którym uczestniczy już kilkanaście tysięcy ludzi) rozszerza się na Mindanao, Sulu i Palawan. W 1976 r. (zwłaszcza wiosną i latem) dochodzi do nasilenia walki Moro (ginie kilkudziesięciu żołnierzy). Front stosował też metody terrorystyczne, np. porywając samoloty w kwietniu 1975 r. i maju 1976 r.[4].
W 1974 roku rząd rozpoczął zorganizowaną walkę zbrojną przeciwko MNLF. Marcos rozpoczął także rozmowy dyplomatyczne, które miały zakończyć walkę zbrojną w zamian za ustępstwa[3]. 23 grudnia 1976 w Trypolisie zakończono rozmowy pokojowe pomiędzy rządem a organizacją. W wyniku rozmów przerwano ogień i utworzono 13 prowincji w autonomicznym regionie Mindanao i Sulu[3].
W 1977 roku Haszim Salamat doprowadził do rozłamu w MNLF, nie akceptując promowanego wówczas umiarkowanego stanowiska grupy w relacjach z władzą filipińską[5]. W wyniku rozpadu powstał Islamski Front Wyzwolenia Moro. W 1991 roku z MNLF wyłoniła się organizacja Abu Sajjafa[6].
MNLF zawarł formalne porozumienie z rządem w 1997 roku[5]. 17 czerwca 2002 Nur Misuari zerwał porozumienie, atakując armię na wyspie Jolo[7]. 22 czerwca 2002 roku malezyjska policja aresztowała Nura Misuariego i sześciu jego współpracowników[7].
W sierpniu 2013 roku lider organizacji ogłosił powstanie niepodległej, islamskiej republiki na obszarze południowych wysp Filipin[8]. Od 9 do 23 września 2013 roku Narodowy Front Wyzwolenia Moro walczył z siłami bezpieczeństwa w mieście Zamboanga[9]. 4 października 2013 roku oddział policji wdarł się do domu założyciela MNLF, Nura Misauriego, oskarżonego o przygotowanie śmiertelnego ataku w Zamboanga[10].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Narodowy Front Wyzwolenia Moro, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-04-10].
- ↑ Filipiny. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-04-10].
- ↑ a b c d Maciej Zimny: Terroryzm w Azji Południowo-Wschodniej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2007.
- ↑ a b Jarosław Tomasiewicz: Terroryzm na tle przemocy politycznej (Zarys encyklopedyczny), Katowice 2000, s. 238
- ↑ a b Islamski Front Wyzwolenia Moro i Abu Sajjaf. Ewolucja islamskiej aktywności terrorystycznej na Filipinach. repozytorium.amu.edu.pl. [dostęp 2016-04-10]. (pol.).
- ↑ Abu Sayyaf Group (ASG). Terrorist Knowledge Base. [dostęp 2016-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-27)]. (ang.).
- ↑ a b Malezja: aresztowano przywódcę Frontu Moro. Wirtualna Polska, 2002-06-22. [dostęp 2016-04-10]. (pol.).
- ↑ MNLF confirms 'declaration of independence', girds itself for possible fighting.. gmanetwork.com, 2013-08-16. [dostęp 2016-04-17]. (ang.).
- ↑ Timeline: Crisis in Zamboanga City. gmanetwork.com, 2013-09-10. [dostęp 2016-04-10]. (ang.).
- ↑ Ewa Aniśkiewicz: Filipiny: Policja wdziera się do domu założyciela Narodowego Frontu Wyzwolenia Moro. polska-azja.pl, 2013-10-04. [dostęp 2018-06-03]. (pol.).