Nastawnik (łącznik elektryczny)

Nastawnik (ang. controller, w kolejnictwie także nastawnik jazdy, nastawnik kierunkowy) – przełącznik o wielu stanach ustalonych, przeznaczony do przełączania uzwojeń silników elektrycznych lub elementów pomocniczych (np. oporników, dławików, kondensatorów)[1].

Nastawniki jazdy lokomotywy serii EU07 (z lewej) i ezt serii EN57 (z prawej)

Nastawniki jazdy w pojazdach trakcyjnych edytuj

Lokomotywy elektryczne edytuj

W elektrowozach produkcji polskiej dźwignie wału głównego nastawników jazdy występują najczęściej w formie koła przypominającego kierownicę samochodową. W zależności od typu lokomotywy nastawniki jazdy posiadają różną ilość pozycji.

Elektryczne zespoły trakcyjne edytuj

W popularnych elektrycznych zespołach trakcyjnych produkcji Pafawag występuje nastawnik w formie rączki, który posiada znacznie mniej pozycji niż nastawniki w lokomotywach. Spowodowane jest to tym, że nastawnik jednostek elektrycznych nie odłącza bezpośrednio oporników rozruchowych regulując prąd, lecz tylko zadaje tryb pracy przekaźnika samoczynnego rozruchu[2].

Przypisy edytuj

  1. Praca zbiorowa: Słownik terminologiczny elektryki : Aparaty elektryczne wchodzące w skład urządzeń rozdzielczych, Część 1, Instytut Elektrotechniki – Warszawa 1989.
  2. Emilian Domański, Edward Kowalczyk, Janusz Skoniecki.: Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW55 i EN57. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1974.