Natalia Karp
Natalia Karp (ur. 27 lutego 1911 w Krakowie, zm. 9 lipca 2007 w Londynie) – polska pianistka pochodzenia żydowskiego, więźniarka obozów koncentracyjnych.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki |
Życiorys edytuj
Urodziła się w Krakowie jako Natalia Weissman. Była drugim dzieckiem z czworga rodzeństwa. Jej ojciec Izydor był majętnym biznesmenem, a matka amatorsko śpiewała w domu arie operowe[1]. Zaczęła naukę gry na pianinie w wieku 4 lat. W wieku 13 lat postanowiła zostać profesjonalną pianistką. Przy wsparciu dziadka, kantora, przekonała rodziców, by pozwolili jej wyjechać do Berlina, aby studiować muzykę[2].
Dzięki pomocy Marii Zweig udało jej się zorganizować spotkanie z Arturem Schnablem, który zgodził się zostać jej nauczycielem. Po dwóch latach w 1927 zdecydowała się zmienić nauczyciela. Został nim Georg Bertram[1]. W 1929 wystąpiła z koncertem w Berlinie z orkiestrą Berliner Philharmoniker, na którym zaprezentowała I koncert fortepianowy Chopina. Odniosła sukces, lecz z powodu choroby matki musiała wrócić do Krakowa, by zająć się młodszym rodzeństwem[2].
W 1933 poznała i poślubiła Juliusa Hublera, prawnika, pianistę i krytyka muzycznego. Z powodu sprzeciwu męża przestała występować publicznie[2].
Po wkroczeniu Niemców do Krakowa ukrywała się. W grudniu 1943 została schwytana przez Gestapo w trakcie próby ucieczki z getta tarnowskiego[1] na Słowację i wysłana do obozu Plaszow[3][2].
Przybyła do obozu w dniu urodzin komendanta Amona Götha, który, gdy dowiedział się o pojawieniu się znanej pianistki, kazał jej dla siebie zagrać. Zagrała Nokturn cis-moll Fryderyka Chopina. Jej gra tak się spodobała, że darowano jej i jej siostrze życie[3][2][1].
Po 10 miesiącach wraz z siostrą zostały przeniesione do obozu Auschwitz-Birkenau[1][2].
Po wyzwoleniu z obozu powróciła do Krakowa. W październiku 1945 ponownie rozpoczęła ćwiczenia i 7 marca 1946 w filharmonii krakowskiej zagrała I koncert fortepianowy Czajkowskiego[2]. Poznała również swojego męża Jozsefa Karpfa, radcę w Ministerstwie Skarbu. Wyjechali wspólnie do Londynu, gdzie Jozsef rozpoczął pracę w polskiej ambasadzie. Gdy w 1950 został odwołany do kraju, para wystąpiła o azyl polityczny i pozostała w Wielkiej Brytanii. Natalia urodziła dwie córki i powróciła do koncertowania pod pseudonimem Natalia Karp. Między innymi w 1967 wystąpiła dla Oskara Schindlera. Współtworzyła Alpha Piano Trio z Reginą Schein (wiolonczela) i Henriette Canter (skrzypce). Odbyła wiele tournee po Europie i koncertowała jeszcze w wieku 90 lat[2][1].
Jej życie po wojnie zostało opisane przez córkę Anne Karpf w książce The war after: living with the Holocaust[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Natalia Karp. The Telegraph, 2007-07-11. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Natalia Karp Pianist whose talent helped her survive the concentration camps. The Guardian, 2007-07-11. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
- ↑ a b Pawel Kubisztal: Zmarła Natalia Karp. Stowarzyszenie PODGORZE.PL, 2007-07-15. [dostęp 2019-06-16].
- ↑ Anne Krapf: The war after: living with the Holocaust. Heinemann, 1996-06-24, s. 351. (ang.).