Natalija Mykołajiwna Panczenko (ukr. Наталія Миколаївна Панченко, ur. 27 września 1988 we wsi Tarasiwka w obwodzie połtawskim[1] w Ukraińskiej SRR) – polsko-ukraińska aktywistka społeczna, liderka diaspory ukraińskiej w Polsce, aktywistka roku 2022 w Polsce według tygodnika „Wprost”[2], producentka projektów „Ukraїner” i „Chernobyl VR Project”[3].

Natalija Panczenko
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 września 1987
wieś Tarasiwka w Ukraińskiej SRR

Polsko-ukraińska aktywistka społeczna

Życiorys edytuj

Ojciec – inżynier, matka – księgowa[1].

Zdobyła tytuł magistra i ukończyła studia doktoranckie w Połtawskim Państwowym Uniwersytecie Rolniczym, specjalność „Zarządzanie organizacją” (2006–2011)[2], później zdobyła tytuł magistra w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Zamężna, ma córkę[1].

Działalność społeczna edytuj

 
Natalija Panczenko przed ambasadą Węgier, 2022
 
Natalija Panczenko w trakcie prowadzenia spotkania z fotografami wojennymi w Warszawie, 2022

Była współorganizatorką Euromajdanu w Warszawie, podczas którego w 2013 codziennie organizowała protesty pokojowe przed Ambasadą Ukrainy. Niedługo po tym organizacja przekształciła się w inicjatywę społeczną, a Natalija została wybrana jej liderką. Jeździła razem z aktywistami na Majdan do Kijowa, zbierała pieniądze i pomoc humanitarną dla aktywistów protestujących w Kijowie. Od początku wojny w 2014 prowadziła zbiórkę pomocy humanitarnej dla Sił Zbrojnych Ukrainy, ochotników oraz osób cywilnych[4].

Od 2014 pracuje nad zwolnieniem więźniów Kremla i ukraińskich jeńców z rosyjskiej niewoli. Była organizatorką licznych akcji, spotkań rodzin jeńców i więźniów politycznych z politykami, koordynowała światowe kampanie informacyjne w sprawie ich uwolnienia. Przyłożyła się do uwolnienia Nadiji Sawczenko, Ołeha Sencowa, Ołeksandra Kolczenki, Romana Suszczenki, Hennadija Afanasjewa i innych[5][6][7].

Po inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 Natalija ponownie stanęła na czele polskiego ruchu sprzeciwu wobec wojny i poparcia Ukrainy, została organizatorką antywojennych protestów w Warszawie[8][9].

W marcu 2022 Natalija zorganizowała blokadę rosyjskich i białoruskich ciężarówek, które wywoziły towary do Rosji, choć podlegały sankcjom nałożonym przez Unię Europejską. Aktywiści na czele z Panczenko blokowali białorusko-polską i polsko-niemiecką granicę, domagali się od UE zakazu wwożenia towarów do Rosji[10]. 8 kwietnia 2022, w piątym pakiecie sankcji UE przeciwko Rosji, w punkcie trzecim UE zakazała transportu drogowego towarów na terytorium Unii Europejskiej, w tym tranzytu, przez przedsiębiorców transportu drogowego, którzy mają siedzibę w Rosji[11].

Na jednej z akcji przed niemieckim Bundestagiem Olafowi Scholzowi zostały przekazane buciki zamordowanego w Mariupolu dziecka wraz z listem, w treści którego znalazło się żądanie nałożenia embarga handlowego z Rosją i Białorusią[12].

Paczenko jest organizatorką akcji antywojennych i kampanii informacyjnych w Polsce i Europie, których celem jest uznanie Rosji za państwo terrorystyczne, wzmocnienie sankcji UE przeciwko Rosji, uwolnienie ukraińskich jeńców wojennych. Koordynuje zbiórkę pomocy humanitarnej dla Ukrainy, wspierała zbiórkę środków na Bayraktar od Polski dla SZU[13].

W 2022 była organizatorką marszu wdzięczności „Przyjaciele dziękujemy. Ukraińcy – Polakom”, w którym udział wzięło 20 tys. osób[14][15].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

W 2015 agencja informacyjno-analityczna „Global Ukraine News” uznała aktywistkę za jedną z 10 twarzy ukraińskiej diaspory[16].

W 2019 została laureatką Nagrody Wolontariackiej Ukrainy[3].

W 2022 otrzymała ShEO Awards, nagrodę tygodnika „Wprost”, w kategorii Aktywistka roku[17][18].

Przypisy edytuj

  1. a b c Gazeta.ua, Ембарго на російські нафту, газ і вугілля повинно стати реальністю [online], Gazeta.ua, 30 kwietnia 2022 [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  2. a b Полтавка отримала нагороду від польського журналу в номінації «Активістка року» [online], Інтернет-видання «Полтавщина» [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  3. a b Панченко Наталія | Полтавський державний аграрний університет [online], www.pdau.edu.ua [dostęp 2022-08-05].
  4. Уроженка Полтавщины, возглавлявшая Евромайдан в Варшаве, признана лицом молодой украинской диаспоры в Польше [online], fakty.ua [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  5. Варшава вийшла на підтримку Надії Савченко [online], Polskie Radio dla Zagranicy [dostęp 2022-08-05].
  6. Лідер „Євромайдан-Варшава”: Україна втрачає свого головного адвоката в Європі [online], Українська правда – Блоги [dostęp 2022-08-05].
  7. #FreeSentsov: у Варшаві під посольством Росії Путіну показали “червону картку” [online], www.ukrinform.ua [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  8. Antywojenny marsz przeszedł ulicami Warszawy [online], TVN Warszawa [dostęp 2022-08-05] (pol.).
  9. Przemówienie Nataliji Panczenko na proteście solidarnościowym pod Ambasadą Federacji Rosyjskiej. [dostęp 2022-08-05].
  10. Protest na przejściu granicznym, blokada rosyjskich i białoruskich tirów [online], TVN24 [dostęp 2022-08-05] (pol.).
  11. Російські і білоруські вантажівки мають залишити країни ЄС до 16 квітня [online], LB.ua [dostęp 2022-08-05].
  12. Полтавки організували акцію в Німеччині: Канцлеру принесли взуття вбитої в Маріуполі дитини [online], kolo.news [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  13. У Польщі зібрали 9 млн злотих на Bayraktar для України [online], Українська правда [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  14. „Za pomoc i serdeczność Polaków”. Ambasador Ukrainy o Marszu Wdzięczności [online], www.tvp.info, 29 maja 2022 [dostęp 2022-08-05] (pol.).
  15. Tak Ukraińcy dziękują Polakom za wsparcie. Marsz Wdzięczności w Warszawie [GALERIA] [online], www.tvp.info, 29 maja 2022 [dostęp 2022-08-05] (pol.).
  16. Наталія Панченко визнана одним з 10 облич української діаспори [online], Фундація «Відкритий Діалог», 29 grudnia 2015 [dostęp 2022-08-05] (ukr.).
  17. ShEO Awards 2022. „Wprost” uhonorował kobiety. Kto otrzymał statuetkę? [online], ShEO Awards – nagrody tygodnika „Wprost”, 22 czerwca 2022 [dostęp 2022-08-05] (pol.).
  18. Як українка стала активісткою року в Польщі. Історії про “кров”, посла РФ та блокаду кордону [online], www.eurointegration.com.ua [dostęp 2022-08-05] (ukr.).