Nawsie Brzosteckie
Nawsie Brzosteckie – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Brzostek[4][5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
830[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
39-230[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RDE |
| SIMC |
0814837[4] |
Położenie na mapie gminy Brzostek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu dębickiego  | |
 49°52′54″N 21°25′44″E/49,881667 21,428889[1]
| |
Integralne części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1042288 | Dąbrówka | część wsi |
| 1042294 | Okrągła | część wsi |
Nazwa edytuj
Nazwa wsi pochodzi od wyrazu nawsie, oznaczającego otoczony zagrodami plac położony w centrum wsi[7].
Położenie edytuj
Nawsie Brzosteckie położone jest nad potokiem Słony[8], przy drodze powiatowej nr 1319R o relacji Brzostek–Kamienica Górna–Smarżowa[9]. W najbliższej okolicy znajdują się miejscowości: Brzostek, Siedliska-Bogusz, Smarżowa, Wola Brzostecka, Opacionka[10].
Historia edytuj
Mały Brzostek edytuj
W średniowieczu, na terenie zajmowanym obecnie przez Nawsie Brzosteckie, znajdował się Mały Brzostek, własność wójta Stanisława z Saspolina – sąsiadował on od wschodu z należącym do opatów tynieckich Brzostkiem[7][11]. 1 marca 1394 r. Władysław Jagiełło podniósł wieś do rangi miasta, co miało na celu pobudzenie konkurencji między Brzostkiem, a Małym Brzostkiem[7]. Miejscowość nie występuje jednak w źródłach z XV wieku, staje się przedmieściem większego Brzostku[12].
Nawsie Brzosteckie edytuj
Na przedmieściu Brzostku na przełomie XVII i XVIII w. benedyktyni tynieccy założyli Nawsie Brzosteckie. Osadzono tu chłopów pańszczyźnianych. W XIX wieku wieś zajmowała znacznie większy obszar niż obecnie, granicę stanowił potok Słony. Tereny wokół zabudowań folwarku (w 1931 r.) oraz przysiółek Okrągła (w latach 80. XX wieku) przyłączono jednak do Brzostku[8].
Demografia edytuj
Ludność Nawsia Brzosteckiego w poszczególnych latach:
- 1885 – 755[13]
- 1997 – 1048[8]
- 2001 – 1104[14]
- 2002 – 867[15]
- 2003 – 861[16]
- 2004 – 852[17]
- 2005 – 857[18]
- 2006 – 855[19]
- 2007 – 855[20]
- 2008 – 857[21]
- 2009 – 853[22]
- 2010 – 850[23]
- 2011 – 850[24]
- 2012 – 830[25]
- 2013 – 831[26]
- 2014 – 826[27]
- 2015 – 837[28]
- 2016 – 842[29]
- 2017 – 847[30]
- 2018 – 845[31]
- 2019 – 835[32]
- 2020 – 831[33]
- 2021 – 830[2]
Liczba ludności Nawsia Brzosteckiego w latach 1885–2021:
Edukacja edytuj
W miejscowości działa Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki, w której w 2001 r. oddano do użytku salę gimnastyczną[34].
Religia edytuj
Nawsie Brzosteckie należy do parafii brzosteckiej, znajdującej się w dekanacie Brzostek, w diecezji rzeszowskiej[35].
Bezpieczeństwo i zdrowie edytuj
W 1908 r. w Nawsiu Brzosteckim założono jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej[36]. Służbę w miejscowości pełni dzielnicowy z Komisariatu Policji w Brzostku[37].
Zabytki edytuj
W Nawsiu Brzosteckim znajdują się trzy zabytki wpisane do gminnej ewidencji[38]:
- rekonstrukcja zniszczonej kapliczki z połowy XIX wieku
- kapliczka z pierwszej połowy XIX wieku, znajdująca się obok domu o numerze 53
- dom o numerze 47.
Urodzeni w Nawsiu Brzosteckim edytuj
- Leopold Leszkiewicz – kapral Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari[39].
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86205
- ↑ a b Ludność gminy Brzostek w 2021 roku (stan na 31 grudnia 2021 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 808 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Gmina Brzostek [online], Gmina Brzostek [dostęp 2022-12-08] (pol.).
- ↑ a b c Stanaszek 2008 ↓, s. 19.
- ↑ a b c Stanaszek 1997 ↓, s. 157.
- ↑ Wykaz dróg i mostów – Zarząd Dróg Powiatowych w Dębicy [online], zdp.rde.pl [dostęp 2022-11-27].
- ↑ Ortofotomapa Polski. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, 2021-10-25.
- ↑ Sokołowski 2017 ↓, s. 461.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 23.
- ↑ Nawsie (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 942.
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2001 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2002, nr 1 (57).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2002 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2003, nr 1 (69).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2003 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2004, nr 1 (81).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2004 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2005, nr 1 (93).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2005 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2006, nr 1 (105).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2006 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2007, nr 1 (117).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2007 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2008, nr 1 (129).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2008 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2009, nr 1 (141).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2009 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2010, nr 1 (153).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2010 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2011, nr 1 (165).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2011 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2012, nr 1 (177).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2012 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2013, nr 1 (189).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2013 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2014, nr 1 (201).
- ↑ Ludność Brzostku w 2014 roku (stan na 31 grudnia 2014 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2015 roku (stan na 31 grudnia 2015 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2016 roku (stan na 31 grudnia 2016 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2017 roku (stan na 31 grudnia 2017 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2018 roku (stan na 31 grudnia 2018 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2019 roku (stan na 31 grudnia 2019 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2020 roku (stan na 31 grudnia 2020 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Historia szkoły [online], spnawsiebrzosteckie.pl [dostęp 2022-12-05].
- ↑ Mapa Diecezji Rzeszowskiej [online], Portal Diecezji Rzeszowskiej [dostęp 2022-12-05] (pol.).
- ↑ Historia [online], www.ospnawsie.pl [dostęp 2022-12-05].
- ↑ Policja Podkarpacka, Dzielnicowi Komisariatu Policji w Brzostku [online], Policja Podkarpacka [dostęp 2022-11-27] (pol.).
- ↑ Gminny Program Opieki Nad Zabytkami Na Lata 2012–2015 Dla Gminy Brzostek [online], docplayer.pl [dostęp 2022-11-27].
- ↑ Stanaszek 2008 ↓, s. 65.
Bibliografia edytuj
- Bogdan Stanaszek: Brzostek i okolice. Brzostek: Towarzystwo Miłośników Ziemi Brzosteckiej w Brzostku, 1997. ISBN 83-901833-3-1.
- Dariusz Sokołowski: Miasta zdegradowane w województwie podkarpackim. Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego, 2017, s. 455–479.
- Bogdan Stanaszek: Z dziejów Brzostku. Wydarzenia i ludzie. Brzostek: Towarzystwo Miłośników Ziemi Brzosteckiej, 2008. ISBN 978-83-925845-0-6.