Nie ma mocnych
Nie ma mocnych – polska komedia filmowa z 1974 roku w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego, nakręcona na podstawie scenariusza Andrzeja Mularczyka. Jest to drugie ogniwo tetralogii zabużańskiej, w której skład wchodzą również filmy Sami swoi (1967), Kochaj albo rzuć (1977) oraz Sami swoi. Początek (2024).
 Dom Pawlaka | |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji |
1974 |
| Data premiery |
28 maja 1974 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
90 minut (wersja oryginalna) |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role |
Wacław Kowalski |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż | |
| Produkcja | |
| Poprzednik |
Sami swoi (1967) |
| Kontynuacja |
Kochaj albo rzuć (1977) |
Opis fabuły edytuj
Akcja rozgrywa się w latach 70. XX wieku. Kazimierz Pawlak i Władysław Kargul, migranci zza Buga cieszący się dobrą opinią wśród wiejskiej społeczności, nie mają dziedzica, który byłby w stanie odziedziczyć ich gospodarstwa. Ich dzieci – syn Pawlaka i córka Kargula – posiadają własne gospodarstwo i mają córkę Anię, której Pawlak i Kargul planują zapisać swą ziemię w testamencie. Ania spotyka się z kawalerem Zenkiem, młodym agronomem z pobliskiego Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Pawlak i Kargul zamierzają ich ze sobą zeswatać, czemu przeciwni są rodzice Ani, których przeraża szybkie zamążpójście córki oraz obcość Zenka – przybysza znikąd. Ania i Zenek, pomimo wątpliwości Pawlaka co do pochodzenia Zenka, biorą ślub w Urzędzie Stanu Cywilnego i przybywają na pośpiesznie urządzone przez dziadków wesele. Zenek oświadcza jednak, że nie weźmie planowanego przez dziadków ślubu kościelnego, gdyż jest to niezgodne z jego poglądami. Oburzony Pawlak przerywa wesele i zamyka wnuczkę w areszcie domowym[1].
Obsada edytuj
- Wacław Kowalski – Kazimierz Pawlak
- Władysław Hańcza – Władysław Kargul
- Anna Dymna – Ania Pawlakówna
- Andrzej Wasilewicz – Zenek Adamiec, narzeczony Ani
- Maria Zbyszewska – Mania Pawlakowa
- Halina Buyno-Łoza – Aniela Kargulowa
- Jerzy Janeczek – Witia Pawlak
- Ilona Kuśmierska – Jadźka Kargulówna
- Zygmunt Bielawski – Paweł Pawlak
- Marta Ławińska – żona Wanda
- Elżbieta Czajkowska – Krysia, oszukana przez uwodziciela
- Witold Pyrkosz – warszawiak
- Aleksander Pociej – syn Marek
- Aleksander Fogiel – sołtys
- Bronisław Pawlik – dyrektor Państwowego Gospodarstwa Rolnego
- Zdzisław Maklakiewicz – traktorzysta
- Jerzy Turek – milicjant Franio, bratanek Kazimierza
- Andrzej Krasicki – ksiądz spowiadający Pawlaka
- Janusz Kłosiński – myśliwy
Odbiór edytuj
Nie ma mocnych został pozytywnie przyjęty zarówno przez publiczność (8,5 miliona widzów w kinach)[2], jak i krytyków. Oskar Sobański z pisma „Film” chwalił komedię Chęcińskiego i Mularczyka za dialogi oraz satyryczny potencjał: „W Nie ma mocnych to wszystko, co tak strasznie złości w telewizyjnym dukaniu różnych dyrektorów i działaczy, tutaj – użyte oszczędnie i umiejętnie – brzmi jak najprzedniejszy dowcip”. Cezary Wiśniewski z pisma „Kino” oceniał film następująco w porównaniu z Samymi swoimi: „ten sam przedni dialog, te same krewkie charaktery i kresowa ciepła egzotyka, a ponadto inteligentnie przejaskrawiona aktualność”[3].
Nagrody edytuj
| Rok | Festiwal | Nagroda | Laureat[4] |
|---|---|---|---|
| 1974 | Lubuskie Lato Filmowe | Złote Grono | |
| Nagroda za pierwszoplanową rolę męską | Wacław Kowalski | ||
| Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” | Nagroda za reżyserię | Sylwester Chęciński | |
| Nagroda za scenariusz | Andrzej Mularczyk | ||
| Nagroda Publiczności | |||
| Nagroda za rolę męską | Wacław Kowalski | ||
| Festiwal Polskich Filmów Fabularnych | Nagroda Publiczności | ||
| 1975 | Ministerstwo Kultury i Sztuki | Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia | Sylwester Chęciński |
| 1978 | Czasopismo „Film” | Złota Kamera za najlepszy film o tematyce współczesnej |
Przypisy edytuj
- ↑ Pełczyński 2015 ↓, s. 375.
- ↑ Dymna: „Nie ma mocnych” to komedia charakterów, wciąż żywa i aktualna [online], kultura.gazetaprawna.pl, 28 maja 2019 [dostęp 2021-05-12] (pol.).
- ↑ „Nie ma mocnych” na kultowe polskie komedie! [online], Polskie Radio, 28 maja 2020 [dostęp 2021-05-12].
- ↑ Nie ma mocnych w bazie filmpolski.pl
Bibliografia edytuj
- Grzegorz Pełczyński, Trylogia Sylwestra Chęcińskiego, „Konteksty Kultury”, 12 (3), 2015, s. 369–381, ISSN 2083-7658 [dostęp 2021-05-12].
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia z filmu Nie ma mocnych w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Nie ma mocnych w bazie Filmweb
- Nie ma mocnych w bazie filmpolski.pl
- Nie ma mocnych w bazie IMDb (ang.)