Niegoszowice
Niegoszowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów. Integralną częścią miejscowości jest przysiółek Sowiarka[4].
wieś | |
Widok na część południowo-zachodnią wsi | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
250 m n.p.m. |
Liczba ludności (2022) |
570[2] |
Strefa numeracyjna |
12 |
Kod pocztowy |
32-064[3] |
Tablice rejestracyjne |
KRA |
SIMC |
0343846 |
Położenie na mapie gminy Zabierzów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°07′27″N 19°44′04″E/50,124167 19,734444[1] | |
Strona internetowa |
Położenie
edytujMiejscowość położona jest w Rowie Krzeszowickim na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej przy linii kolejowej nr 133 z Dąbrowy Górniczej do Krakowa. Wieś graniczy od północy z Brzezinką, od południa z Kochanowem, a od zachodu z Rudawą.
Zabytki
edytujObiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5].
- Zespół dworski: dwór, park ze stawem.
W Niegoszowicach znajduje się zabytkowy, klasycystyczny dwór z XIX wieku. Budową obiektu zajął się dziekan kapituły krakowskiej ksiądz Michał Sołtyk, wykorzystując fragmenty poprzedniego budynku z XVI w. Dwór jest otoczony starym parkiem, w którym rosną lipy o charakterze pomników przyrody, mające 400–450 lat (o obwodzie ok. 330 cm).
Historia
edytujPierwsza wzmianka o wsi szlacheckiej pochodzi z 1397 r. jako Negosszowicz. Pod koniec XIV w. miejscowość tę zamieszkiwało 9 rycerzy, pieczętujących się różnymi herbami. Wieś najprawdopodobniej została przeniesiona na prawo niemieckie przed rokiem 1418. W latach 1470–1480 wieś występuje jako Nyegoschowycze. Niegoszowice należały m.in. do rodziny Niegoszowskich (posiadaczy folwarku i dworu z wieżą). Według danych historycznych w Niegoszowicach istniał jeden z pierwszych browarów Sowiarka w okolicy Krakowa, stąd też przysiółek wsi o tej samej nazwie (przy drodze krajowej 79 Kraków – Katowice). W 1595 roku wieś położona w powiecie proszowskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy[6]. Wieś była w posiadaniu takich dziedziców jak Stanisław Niegoszowski, Firlejowie, Kasper Gołuchowski (1783), od przełomu XVIII/XIX w. wspomniany Michał Sołtyk, Jan Kanty Bobrowski, płk. Benedykt Zielonka (1882–1885), Kazimierz Chwalibogowski, książę Eugeniusz Lubomirski (1885–1902), Stanisław Smolka (1902–1910) i Piotr Rostworowski (od 1910).
W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie Wolnego Miasta Krakowa, potem w zaborze austriackim, a w czasie II Rzeczypospolitej w powiecie chrzanowskim w województwie krakowskim. Od 26 października 1939 do 18 stycznia 1945 wieś należała do gminy Kressendorf w Landkreis Krakau, dystryktu krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Jesienią 1954 r. wieś została przyłączona do gromady Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. 1 stycznia 1973 znalazła się w gminie Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. 15 stycznia 1976 roku gmina Rudawa została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Zabierzów w nową gminę Zabierzów i tam znalazła się także wieś. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
W budynku byłej szkoły podstawowej obecnie mieści się świetlica, biblioteka wiejska oraz salka muzyczna.
Zobacz też
edytuj- Źródło Sowiarka w przysiółku Sowiarka.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86725
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 821 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-03] .
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 111.
Linki zewnętrzne
edytuj- Niegoszowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 74 .