Niemcz
Niemcz (niem. Nimtsch[4]) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Osielsko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
| wieś | |
 Kościół pw. NMP Wspomożycielki Wiernych | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
90 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2024) |
4243[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
86-032[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CBY |
| SIMC |
0093562 |
Położenie na mapie gminy Osielsko  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bydgoskiego  | |
 53°11′01″N 18°02′02″E/53,183611 18,033889[1]
| |
| Strona internetowa | |
Charakterystyka
edytujNiemcz jest najszybciej rozwijającą się pod względem demograficznym miejscowością gminy Osielsko na przestrzeni lat 2002–2015[5], zyskując formę przedmieścia o charakterze mieszkaniowym. Na przestrzeni tych lat liczba mieszkańców wzrosła ponad trzykrotnie[2]. Miejscowość stanowi zaplecze dla pobliskiej Bydgoszczy, z racji bardzo korzystnego położenia i niewielkiej odległości od jej centrum. We wsi znajduje się szkoła podstawowa[6] oraz parafia Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych. Na terenie wsi zlokalizowany jest nieczynny cmentarz ewangelicki[7].
Historia
edytujNazwa wsi ulegała kilkukrotnie zmianom, dlatego można spotkać: Nemche (1250), Niemcze (1583), Nimtsch (1818). Niemcz jest wsią rozległą i podzieloną na trzy dzielnice: Niemcz Wieś, Niemcz Mały i Niemcz Kolonia.
Po raz pierwszy osada ta jest wzmiankowana w 1250 r. kiedy to została nadana biskupom wocławskim. W 1242 r. Kazimierz, Książę Kujawski i Łęczycki, syn Konrada Mazowieckiego, udzielił Niemczowi zwolnienia ze stawiania się na wyprawy wojenne. Mieszkańcy tej wsi byli natomiast zobowiązani do wystawienia dwóch izb i zrobienia przekopu oraz do budowy i naprawy zamków w Bydgoszczy i Wyszogrodzie. Mogli oni również wybudować dla siebie mieszkania z cegły lub kamienia.
W 1519 r. Niemcz przeszedł na własność kapituły włocławskiej. Posiadał on wówczas 9 łanów. W 1609 r. właścicielem tzw. „generous” – „szlachetnym” był szlachcic Paweł Koszucki, a pod koniec XVII w. jako „magnificus person” był Mikołaj Ślepowroński.
Obaj zostali pochowani w kościele bernardynów w Bydgoszczy. W 1751 r. administratorem majątku był Paweł Laski. Od 1772 r., czyli od daty przeprowadzenia sekularyzacji, Niemcz przestał być własnością biskupów włocławskich.
W czasie II wojny światowej sporo gospodarstw było pozajmowanych przez Niemców. Polacy byli natomiast zmuszeni do opuszczenia wioski albo do przejścia na gorsze gospodarstwa, co przyczyniło się do pogorszenia ich sytuacji bytowej. Znaczna część ludności, około 2/3 podpisała III grupę Volklisty.[8]
Położenie
edytujSąsiadującymi sołectwami z Niemczem są: z zachodu Bożenkowo, z północy Maksymilianowo i ze wschodu Osielsko. Na południe od Niemcza znajduje się Bydgoszcz.
Demografia
edytujWedług danych Urzędu Gminy Osielsko (XII 2016 r.) miejscowość liczyła 3120 mieszkańców[2].
Źródło: Liczba mieszkańców Gminy Osielsko z podziałem na sołectwa
Sport
edytuj- Piłka nożna
Wieś posiada Parafialno-Ludowy Uczniowski Klub Sportowy Victoria Niemcz (zał. 14 maja 2009), którego pierwsza drużyna piłkarska występuje, począwszy od sezonu 2015/2016, w A Klasie (grupa: Bydgoszcz I)[9]. Po zakończeniu rundy jesiennej sezonu 2015/2016 zespół zajmuje 13. lokatę (13 meczów, 8 pkt, bilans: 2-2-9)[10]
- Biegi uliczne
W Niemczu organizowany jest też bieg uliczny Biegaj w Niemczu. Jest to największa impreza biegowa w Gminie Osielsko, która w 2015 roku przyciągnęła na start ponad 150 uczestników[11].
- Triathlon
Przez Niemcz prowadzi także trasa corocznego Triathlonu Bydgoszcz-Borówno[12]. Po raz pierwszy zawody te (pn. I Otwarte Mistrzostwa Bydgoszczy w Triathlonie), odbyły się 9 lipca 1997. Na starcie tej imprezy pojawiło się 10 osób, w tym 4 spoza Bydgoszczy[13]. W ostatniej edycji (rok 2015) zawody ukończyło 477 zawodników.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 8 stycznia 2025, identyfikator PRNG: 86787
- ↑ a b c Ludność.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 822 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Meyersgaz – Nimtsch [online], Meyersgaz [dostęp 2025-02-17] (niem.).
- ↑ Redakcja eOsielsko.pl: W gminie Osielsko jest nas już ponad 12 tysięcy, ale mieszkańców przybywa coraz wolniej. eosielsko.pl. [dostęp 2015-03-22].
- ↑ Szkoła Podstawowa w Niemczu.
- ↑ Zapomnieni – zdjęcia cmentarza. [dostęp 2012-04-05].
- ↑ Sylwester Bąk, O nas [online], Niemcz info [dostęp 2025-02-17] (pol.).
- ↑ Redakcja eOsielsko.pl: Historyczny sukces Victorii Niemcz. Na kolejkę przed końcem zespół wygrywa ligę i awansuje do A Klasy!. eOsielsko.pl. [dostęp 2015-08-27].
- ↑ portal 90minut.pl.
- ↑ Redakcja eOsielsko.pl: Wielkie zawody w Gminie Osielsko. „Biegaj w Niemczu” przyciągnęło na start tłumy. eOsielsko.pl. [dostęp 2015-08-27].
- ↑ Redakcja eOsielsko.pl: Mistrzostwa Polski w Triathlonie przebiegną przez Gminę Osielsko. Wystartuje ponad pół tysiąca osób. eOsielsko.pl. [dostęp 2015-08-27].
- ↑ portal triathlonpolska.pl.
Linki zewnętrzne
edytuj- Niemcz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 82.
- Niemcz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 378.