Wikipedia

Nisaetus

Nisaetus – rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae) w obrębie rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).

Nisaetus[1]
Hodgson, 1836[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – wojownik krótkoczuby (N. lanceolatus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Nisaetus

Typ nomenklatoryczny

Nisaetus nipalensis Hodgson, 1836

Synonimy
Gatunki

10 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji Południowo-Wschodniej i Australazji[7].

Morfologia edytuj

Długość ciała 43–84 cm, rozpiętość skrzydeł 95–175 cm; masa ciała 500–3900 g; samice są większe i cięższe od samców[7].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Limnaetus: epitet gatunkowy Falco limnaeetus Horsfield, 1821; gr. λιμνη limnē „bagno”; αετος aetos „orzeł”[8]. Gatunek typowy: Falco limnaeetus Horsfield, 1821[d].
  • Nisaetus (Nisaetos): rodzaj Nisus Lacépède, 1799 (jastrząb); gr. αετος aetos „orzeł”[9].
  • Phaeoaetus: gr. φαιος phaios „ciemny, brązowy, szary”; αετος aetos „orzeł”[10]. Gatunek typowy: Falco limnaeetus Horsfield, 1821[d].
  • Limnaetops: rodza Limnaetus Vigors & Horsfield, 1830; gr. ωψ ōps, ωπος ōpos „oblicze”[11].

Podział systematyczny edytuj

Do niedawna wszystkie gatunki z tego rodzaju zaliczane były do rodzaju Spizaetus skupiającego gatunki występujące w Azji, Afryce i Ameryce[7]. Badania molekularne wykazały jednak, że gatunki azjatyckie są bliżej spokrewnione z orlikiem malajskim (Ictinaetus malayensis)[12][13]. Do rodzaju należą następujące gatunki[14]:

Fragment kladogramu z uwzględnieniem rodzaju Nisaetus[15]:

Nisateus

N. kelaarti





N. lanceolatus




N. pinskeri




N. cirrhatus



N. philippensis









N. nanus




N. nipalensis




N. alboniger



N. bartelsi







Uwagi edytuj

  1. ↑ Młodszy homonim Limnaetus Bowdich, 1825 (Accipitridae).
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Nisaetus Hodgson, 1836.
  3. ↑ Nowa nazwa dla Limnaetus Vigors & Horsfield, 1830.
  4. ↑ a b Podgatunek N. cirrhatus.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Nisaetus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ B.H. Hodgson. Summary Description of some New Species of Falconidæ. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 5, s. ryc. vii, s. xxv, 1836. (ang.). 
  3. ↑ N.A. Vigors & T. Horsfield: Catalogue of Zoological Specimens. W: S.H. Raffles: Memoir of the Life and Public Services of Sir Thomas Stamford Raffles, F.R.S., &c. &c. Particularly in the government of Java, 1811-1816, Bencoolen and its dependencies, 1817-1824; with details of the commerce and resources of The Eastern Archipelago. And selections from his correspondence. London: James Duncan, 1830, s. 648. (ang.).
  4. ↑ W. Elliott. Supplement to Raptores. „Madras Journal of Literature and Science”. 10, s. 234, 1839. (ang.). 
  5. ↑ R. Ridgway. Diagnoses of some new genera of birds. „Smithsonian miscellaneous collections”. 72 (4), s. 2, 1920. (ang.). 
  6. ↑ E.Ch.S. Baker: The Fauna of British India, including Ceylon and Burma. Cz. 7: Birds. London: Taylor & Francis, 1930, s. 408. (ang.).
  7. ↑ a b c D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.accipi1.01. [dostęp 2023-04-25]. (ang.).  
  8. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Limnaetus [dostęp 2023-04-25].
  9. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Nisaetus [dostęp 2023-04-25].
  10. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Phaeoaetus [dostęp 2023-04-25].
  11. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Limnaetops [dostęp 2023-04-25].
  12. ↑ A.J. Helbig, A. Kocum, I. Seibold, M.J. Braun. A multi-gene phylogeny of aquiline eagles (Aves: Accipitriformes) reveals extensive paraphyly at the genus level. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 35 (1), s. 147–164, 2005. DOI: 10.1016/j.ympev.2004.10.003. (ang.). 
  13. ↑ E. Haring, K. Kvaløy, J.-O. Gjershaug, N. Røv i inni. Convergent evolution and paraphyly of the hawk-eagles of the genus Spizaetus (Aves, Accipitridae) – phylogenetic analyses based on mitochondrial markers. „Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research”. 45 (4), s. 353–365, 25 maja 2007. Blackwell Verlag. DOI: 10.1111/j.1439-0469.2007.00410.x. 
  14. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2023-04-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-25].
  15. ↑ J. Boyd III: Accipitridae: Hawks, Kites, Eagles. [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.08 [on-line]. John Boyd’s Home Page. [dostęp 2022-09-06]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nisaetus&oldid=73492019”