Novi Singers
Novi Singers lub NOVI – polska jazzowa grupa wokalna działająca w latach 1964–1985.
Novi Singers (1977) | |
Rok założenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Gatunek | |
Aktywność |
1964–1985 |
Historia zespołu
edytujZespół powstał jako kwintet założony w 1964 przez Bernarda Kawkę i czworo innych studentów Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Pierwszy skład tworzyli: Aleksander Głuch, Bernard Kawka, Janusz Mych, Waldemar Parzyński i Ewa Wanat. Nazwa grupy jest skrótowcem, pełne brzmienie to: New Original Vocal Instruments („Nowe Oryginalne Instrumenty Wokalne”). W połowie lat 60. XX wieku jedną z tendencji w jazzie nowoczesnym było wykorzystywanie głosu ludzkiego jak instrumentu muzycznego. Technika ta nosi nazwę śpiewu instrumentalnego. Novi Singers byli prekursorami tego stylu w Polsce[1] (wcześniej śpiewało tak m.in. trio Lambert, Hendricks and Ross oraz Double Six of Paris, a po nich popularna była francuska grupa The Swingle Singers, założona w 1962 w Paryżu).
Umiejętności wokalne poszczególnych członków polskiego zespołu poparte były ich wyższym wykształceniem muzycznym. Ewa Wanat została absolwentką PWSM w Warszawie w klasie skrzypiec, skrzypkiem był również Bernard Kawka. Waldemar Parzyński ukończył Wydział Reżyserii Muzycznej a Janusz Mych klasę fletu[2].
2 maja 1965 Novi zadebiutowali koncertem w Filharmonii Narodowej w Warszawie, w październiku nagrali pierwszą płytę (EP dla Polskich Nagrań) i wzięli też udział w XV Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym w Zurichu, zdobywając tam pierwszą nagrodę. W grudniu 1965 występowali na Jazz Jamboree '65 w Warszawie. Lata następne to szereg sukcesów na licznych festiwalach jazzowych krajowych i zagranicznych[3]. Przez wiele lat okupowali czołowe miejsca magazynu Down Beat w kategorii najlepszych zespołów wokalnych świata (w 1978 zajęli I miejsce)[4]. Zespół zajmował się także tworzeniem muzyki na potrzeby filmu.
W 1967 odszedł z grupy Aleksander Głuch i do 1973 NOVI byli już kwartetem. Jesienią 1973 z zespołu odszedł Bernard Kawka, który zdecydował się na rozpoczęcie samodzielnej kariery i wyjazd na stałe do USA. Miesiąc po jego odejściu, w listopadzie 1973, NOVI, jako jedyny – oprócz gospodarzy – zespół z Europy, wystąpili w ówczesnej stolicy Jugosławii na „Newport – Belgrad Jazz Festival” (specjalnej, europejskiej edycji znanego amerykańskiego festiwalu). Głównymi gwiazdami byli wtedy m.in. Miles Davis, Roland Kirk i Sarah Vaughan.
W maju 1974 NOVI, jako trio, nagrali płytę Five Four Three. Następna ich płyta, Bacharach, nagrana z Kwartetem Aleksandra Mazura, powstała w 1975 i jest zapisem prób odbudowania kwartetu: do zespołu dołączył na pewien czas śpiewający skrzypek z Będzina – Mieczysław Eligiusz Litwiński. Jednak już sierpniu 1975 na miejscu Litwińskiego pojawił się Tomasz Ochalski, z którym NOVI wystąpili wkrótce na Jazz Jamboree w Warszawie. Ochalski był członkiem zespołu do 1977 (śpiewał, ale też grał na fortepianie w towarzyszącej grupie sekcji wraz z Wojciechem Morawskim – perkusja, Winicjuszem Chróstem – gitara solowa i Pawłem Dąbrowskim – gitara basowa)[5]. W 1977 na miejsce Ochalskiego przyszedł Ryszard Szeremeta i w tym już składzie zespół występował aż do chwili ostatecznego rozwiązania formacji w październiku 1985. Ewa Wanat występowała później w duecie z Januszem Mychem. Jednorazowa reaktywacja zespołu nastąpiła z okazji festiwalu „Warszawska Jesień” w 2001[3], gdzie wykonano i nagrano kompozycję Ryszarda Szeremety "Belief" na głosy i taśmę magnetofonową (koncert w warszawskiej Zachęcie).
Członkowie zespołu
edytuj- Aleksander Głuch (1964–1967)
- Bernard Kawka – baryton (1964–1973)
- Mieczysław Eligiusz Litwiński (1975)
- Janusz Mych – bas (1964–1985)
- Tomasz Ochalski (1975–1977)
- Waldemar Parzyński – tenor (1964–1985)
- Ryszard Szeremeta – baryton (1977–1985)
- Ewa Wanat – sopran (1964–1985)
Dyskografia (wybór)
edytujSP i EP
edytuj- 1965 EP Kwintet Wokalny NOVI (Polskie Nagrania Muza N 0369)
- 1981 SP Novi Singers – „The Fool on the Hill” (Tonpress)
- 1981 SP Novi Singers – „The Kid from the Red Bank” (Tonpress)
LP
edytuj- 1967 LP Bossa Nova (Polskie Nagrania „Muza”), ukazał się w serii Polish Jazz (vol. 13)
- 1968 LP Novi in Wonderland (niem. SABA SB 15 169 ST)
- 1970 LP Torpedo (PN Muza)
- 1971 LP Novi Sing Chopin (PN Muza)
- 1972 LP NOVI Singers & Karel Gott at Golden Orpheus 1972 (Balkanton BTA 1382, split)
- 1973 LP NOVI Torpedo (Supraphon 1 13 1377)
- 1973 LP Rien Ne Va Plus (PN Muza), w składzie Ewa Wanat, Bernard Kawka, Janusz Mych, Waldemar Parzyński; PN Muza SXL1009, PNCD 1082):
- Oh, woman (W. Parzyński – A. Więcko)
- The look of love (Burt Bacharach – Hal David)
- My own revolution (B. Kawka – A. Więcko)
- The fool on the hill (John Lennon – Paul McCartney)
- Second sight (B. Kawka)
- Blue Moon (Richard Rodgers – Lorenz Hart)
- Like a dream in the sky (B. Kawka – A. Więcko)
- Rien ne va plus (B. Kawka – A. Więcko)
- Canto Triste (Edu Lobo – słowa angielskie Lani Hall)
- Introduction (Zbigniew Namysłowski)
- 1974 LP Five, Four, Three (PN Muza)
- 1975 LP Bacharach (PN Muza)
- 1977 LP Chopin Up To Date (niem. EMI/Hörzu)
- 1980 LP Pay Tribute (PN Muza)
LP z udziałem zespołu
edytuj- 1965 różni artyści LP 15th International Amateur Jazz Festival (Exlibris GC, Zurich)
- 1969 różni artyści LP 4th International Jazz Festival – Praha 1967 (Supraphon)
- 1974 Wojciech Karolak LP Easy, z udziałem Novi Singers (PN Muza)
- Józef Skrzek CD Coda – mozaika brzmień, z udziałem Novi Singers Viator 1973–2007 Metal Mind Productions MMP 20 cd Box 001
Muzyka filmowa (wybór)
edytuj- Iluzja (reż. Konstanty Ciciszwili, 1966),
- Trzynaste piętro (reż. Edward Etler, 1966),
- Wieczór przedświąteczny (reż. Helena Amiradżibi, Jerzy Stefan Stawiński, 1966),
- Pieczone gołąbki (reż. Tadeusz Chmielewski, 1966),
- Bariera (reż. Jerzy Skolimowski, 1966),
- Tryptyk Jazzowy (reż. G. Lasota 1967)
- Paryż – Warszawa bez wizy (reż. Hieronim Przybył, 1967),
- Gra (reż. Jerzy Kawalerowicz, 1968),
- Album polski (reż. Jan Rybkowski, 1970),
- Szklana kula (reż. Stanisław Różewicz, 1972),
- Rewizja osobista (reż. Andrzej Kostenko, Witold Leszczyński, 1973),
- Niedziela pewnego małżeństwa w mieście przemysłowym średniej wielkości (reż. Jerzy Sztwiertnia, 1977),
- Życie na gorąco (5) (reż. Andrzej Konic, 1978),
- Głosy (reż. Janusz Kijowski, 1980).
Przypisy
edytuj- ↑ Ivo Vlassak, Gerwazy Erwiński: Artyści estrady – Novi Singers. 1.02.208. [dostęp 2016-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Ivo Vlassak, Gerwazy Erwiński: Artyści Estrady: Novi Singers. [dostęp 2011-12-11].[martwy link]
- ↑ a b Archiwum Warszawskiej Jesieni: Warszawska Jesień – Indeks wykonawców. [dostęp 2009-02-08].
- ↑ Ankh: ... którędy pójdą dzicy święci. [dostęp 2011-12-11].
- ↑ Jazz Forum nr 1 z 1976 s.13-15
Bibliografia
edytuj- Wolański Ryszard Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, tu hasło NOVI, s. 150
- Piątkowski Dionizy Encyklopedia Muzyki Popularnej – Jazz, Poznań 2005, Oficyna Wydawnicza Atena, ISBN 83-87422-05-3, s. 553