Nowe Miasto (Warszawa)
Nowe Miasto, dawniej miasto Nowa Warszawa[1] – osiedle i obszar MSI[2] w dzielnicy Śródmieście w Warszawie.
| Osiedle i obszar MSI Warszawy | |
 Rynek Nowego Miasta. Na studni widoczny herb Nowego Miasta – kobieta z jednorożcem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
Położenie na mapie dzielnicy
| |
Miasto Nowa Warszawa zostało założone na początku XV w. na północ od Starej Warszawy. Zostało włączone do zespołu miejskiego Warszawy w 1791.
Historia
edytujW XIV wieku ograniczona murami obronnymi Warszawa stała się za ciasna dla wszystkich pragnących się w niej osiedlić. W 1408 książę mazowiecki Janusz I Starszy nadał przywilej Nowej Warszawie wyłączający ją spod jurysdykcji wójta Starej Warszawy[3]. Tym samym uzyskała ona lokację miejską[4]. W 1409 książę Janusz i jego żona Danuta Anna ufundowali kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny jako parafialny[5]. W 1414 Nowa Warszawa uzyskała własny samorząd[6].
Sąsiadujące ze Starą Warszawą miasto było odrębnym administracyjnie i prawnie podmiotem, z rynkiem, ratuszem oraz kościołem parafialnym[7]. Nie posiadało jednak murów obronnych[7]. Podobnie jak Stara Warszawa, Nowa Warszawa powstała na prawie chełmińskim[5]. Jej herb przedstawiał kobietę ze wspiętym na tylne nogi jednorożcem[8].
W 1527, rok po włączeniu Księstwa Mazowieckiego z Warszawą do Korony Królestwa Polskiego, Zygmunt I Stary potwierdził dawny przywilej książąt mazowieckich de non tolerandis Judaeis zakazujący Żydom zamieszkiwanie w Starej i Nowej Warszawie[9].
Zabudowa miasta została w większości zniszczona w czasie potopu szwedzkiego[10].
Nowa Warszawa została włączona do zespołu miejskiego Warszawy w 1791[6].
Większość zabudowy Nowego Miasta została zniszczona podczas II wojny światowej. Odbudowę Nowego Miasta wraz z rynkiem zakończono 1 września 1956[11].
Ważniejsze obiekty
edytuj- Rynek Nowego Miasta
- Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
- Kościół św. Kazimierza (sakramentek)
- Kościół św. Ducha (paulinów)
- Kościół św. Jacka (dominikanów)
- Kościół św. Franciszka Serafickiego (franciszkanów)
- Kościół św. Benona
- Pałac Raczyńskich
- Pałac Sapiehów
- Pałac Sierakowskiego
- Stadion Polonii Warszawa
- Brama Mostowa
- Zdrój Królewski w Warszawie
- Kamienica Łyszkiewicza z Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie
- Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych
- Fort Legionów Cytadeli Warszawskiej
- Fort Traugutta Cytadeli Warszawskiej
- Park Romualda Traugutta
- Multimedialny Park Fontann
Obiekty nieistniejące
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 548. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Śródmieście. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2020-09-18].
- ↑ Encyklopedia Warszawy . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 548–549. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 80-81.
- ↑ a b Jan Stanisław Bystroń: Warszawa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 22.
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 549. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b Dobrosław Kobielski: Vademecum warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”, 1957, s. 25.
- ↑ Stefan Krzysztof Kuczyński: Herb Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 37.
- ↑ Jan Stanisław Bystroń: Warszawa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 30.
- ↑ Andrzej Kersten: Warszawa kazimierzowska 1648–1668. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971, s. 97.
- ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.