Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu

Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzukirkut mieści się przy ulicy Suchej. Został założony między 1830 a 1846[2] na obszarze o powierzchni ok. 2 mórg. Z powodu jego przepełnienia w 1928 został rozszerzony o morgę (o tzw. nowy kirkut) w kierunku północnym. Podczas II wojny światowej cmentarz ten został zdewastowany, a zwłoki ze zbiorowych mogił zostały spalone latem 1944. W miejscu zakopania prochów spalonych ciał w 1948 ocaleni z Zagłady sandomierscy Żydzi wystawili pomnik według projektu Józefa Pietraszewskiego. Ma on kształt piramidy o wysokości ok. 6 m ułożonej z zachowanych macew.

Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu
Obiekt zabytkowy nr rej. A.732 z 17.10.1989[1]
Ilustracja
Pomnik na cmentarzu ułożony z macew
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Miejscowość

Sandomierz

Adres

ul. Sucha

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

0,12 ha

Data otwarcia

między 1830 a 1846

Położenie na mapie Sandomierza
Mapa konturowa Sandomierza, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu”
Ziemia50°41′26,0″N 21°44′31,6″E/50,690556 21,742111
Macewy

W 1955 zdewastowany teren cmentarza pożydowskiego jako mienie porzucone został przekazany Technikum Przetwórstwa Owocowego. Na jego terenie wzniesiono internat (obecna Bursa Międzyszkolna) i obiekty sportowe. Obecnie zachowała się mała część byłego cmentarza żydowskiego o powierzchni 0,12 ha. Znajdują się na niej 144 ocalałe macewy i pomnik upamiętniający pomordowanych Żydów.

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-01-17].
  2. Burchard podaje w trybie przypuszczającym datę powstania cmentarza jako XIX w.

Bibliografia edytuj

  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 171.
  • Aneta Krzywicka: Cmentarze żydowskie w Sandomierzu. Sandomierz: Wydawnictwo Armoryka, 2011. ISBN 978-83-62661-27-5.
  • Mapa WIG Sandomierz Pas 46 Słup 33 Warszawa 1938

Linki zewnętrzne edytuj