Nur pacyficzny (Gavia pacifica) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny nurów (Gaviidae), zamieszkujący Amerykę Północną i wschód Azji. W 2021 roku po raz pierwszy stwierdzony w Polsce. Nie jest zagrożony.

Nur pacyficzny
Gavia pacifica[1]
(Lawrence, 1858)
Ilustracja
Szata godowa
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

nury

Rodzina

nury

Rodzaj

Gavia

Gatunek

nur pacyficzny

Synonimy
  • Colymbus pacificus Lawrence, 1858[2]
  • Gavia pacificus (Lawrence, 1858)[3]
  • Gavia arctica pacifica (Lawrence, 1858)[3]
  • Urinator pacificus (Lawrence, 1858)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     obszary lęgowisk

     zimowiska

Systematyka edytuj

Gatunek monotypowy[2][5]. Dawniej bywał uznawany za podgatunek nura czarnoszyjego (G. arctica)[1][2].

Morfologia edytuj

 
Osobnik młodociany

Średniej wielkości nur o wydłużonym ciele. Głowa i kark zaokrąglone. Dość cienki, długi dziób. Boki ciemne. Młode podobne są do niegniazdujących dorosłych: z szarym spodem ciała i białym gardłem, piersią i brzuchem.

Wymiary średnie
  • długość ciała: 58–74 cm
  • rozpiętość skrzydeł: 110–128 cm
  • masa ciała: 1000–2500 g

Zasięg występowania edytuj

Gniazduje w północnej części Ameryki Północnej (Alaska, północna i środkowa Kanada) oraz w północno-wschodniej Syberii (na wschód od rzeki Kołymy); zimuje wzdłuż pacyficznych wybrzeży Ameryki Północnej (na południu po północno-zachodni Meksyk) oraz na wybrzeżach północno-wschodniej i wschodniej Azji (na południu po południową Japonię)[2].

Sporadycznie zalatuje do Europy[6]. W listopadzie 2021 roku został po raz pierwszy stwierdzony w Polsce – zaobserwowano go na jeziorze Miedwie (woj. zachodniopomorskie)[7][6]. Po zaakceptowaniu tego stwierdzenia Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego wciągnęła nura pacyficznego na Listę polskiej awifauny[8].

Ekologia i zachowanie edytuj

Biotop
Gniazduje w czystych, tundrowych jeziorach. W trakcie migracji odpoczywa na oceanie, czasem w estuariach i na wybrzeżach.
Pożywienie
Ryby i bezkręgowce wodne[9].
Lęgi
Gniazdo to płytkie zagłębienie w ziemi skąpo wyścielone butwiejącą roślinnością lub solidna konstrukcja z roślin wodnych, przybrzeżnych traw i mułu umieszczona na dnie w płytkiej wodzie; stwierdzono też gniazda pływające, przytwierdzone do trzcin[9]. Samica składa 1–2 jaja (najczęściej 2)[9]. Ich kolor jest zmienny i obejmuje różne odcienie płowego, brązowego i oliwkowego; jaja są pokryte ciemniejszymi plamkami[9]. W jednym zniesieniu jaja rzadko mają identyczny kolor, a niekiedy bardzo się od siebie różnią[9]. Inkubacja trwa 23–29 dni[9]. Młode stają się niezależne od rodziców po 5–7[10] tygodniach od wyklucia.

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) nur pacyficzny jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). W 2006 roku liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International, wynosiła około 930 000 – 1 600 000 osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Gavia pacifica, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d del Hoyo, J., Collar, N. & Garcia, E.F.J.: Pacific Loon (Gavia pacifica). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-05-03].
  3. a b c D. Lepage: Pacific Loon Gavia pacifica. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-12]. (ang.).
  4. a b Gavia pacifica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, sunbittern, tropicbirds, loons, penguins, petrels. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-03]. (ang.).
  6. a b wynik wyszukiwania: Gavia pacifica. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2022-03-06]. (ang.).
  7. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 38. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2021. „Ornis Polonica”. 63, s. 130–159, 2022. 
  8. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego: Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2021. [dostęp 2022-03-06].
  9. a b c d e f R.W. Russell: Pacific Loon (Gavia pacifica), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. P.G. Rodewald) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-02-12]. (ang.).  
  10. P. Herbst: Gavia Pacifica. Animal Diversity Web, 1999. [dostęp 2020-05-03]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Pacific Loon. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2010-10-23]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj