Oblężenie Żor (1433)

epizod wojny o sukcesję korony czeskiej

Oblężenie Żor – działania zbrojne w kwietniu 1433 roku w trakcie wojny o sukcesję korony czeskiej.

Oblężenie Żor
Wojny husyckie
Czas

17 kwietnia - 13 maja 1433 r.

Miejsce

Żory

Wynik

zwycięstwo wojsk anty-husyckich

Strony konfliktu
milicja żorska
Księstwo raciborskie
Księstwo karniowskie
Księstwo oświęcimskie
Księstwo głogówecko-prudnickie
Dowódcy
Mikołaj V Karniowski Bolko V Husyta
Siły
7 tys. piechoty, 700 rycerzy oraz 300 taborów
Straty
nieznane nieznane
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia50°02′35,4″N 18°41′42,4″E/50,043167 18,695111

Tło wydarzeń edytuj

W 1428 r. na Śląsk wkroczyli husyci. Oddziały husyckie dowodzone przez Walka Kudelnika obległy Głogówek, rządzony przez Bolka V. Książę Bolko, który na ów czas przebywał w Gliwicach, nie poszedł miastu na odsiecz, lecz sam przystąpił do husytów. Książę zsekularyzował dobra kościelne w swojej domenie. W 1429 r. Bolko V opanował na własny rachunek sąsiadujące z księstwem dobra biskupie w kasztelanii nyskiej. W roku następnym razem ze swymi sojusznikami wyprawił się na Jasną Górę leżącą w granicach Polski oraz wtargnął do należącej do książąt brzeskich ziemi namysłowskiej, gdzie udało mu się zdobyć Kluczbork (Namysłów obronił się dzięki pomocy wrocławian). W następnych latach podbijał kolejne ziemie śląskie.

Przebieg edytuj

17 kwietnia 1433 Bolko Husyta zdobył Gliwice, zajął nieobwarowany Rybnik (jedynie zamek otoczony wodami i mokradłami, broniony przez załogę i obywateli rybnickich, zdołał się dłużej utrzymać i odpierać kolejne ataki wroga; wyczerpana garstka obrońców wycofała się ostatecznie przez tajny tunel w kierunku lasów na Smolnej, a zamek stał się łupem nieprzyjaciela) i rozpoczął oblężenie Żor[potrzebny przypis]. Na odsiecz załodze miasta przyszedł książę raciborsko-karniowski Mikołaj V oraz książę oświęcimski Kazimierz I Oświęcimski. Wojska husyckie odstąpiły od oblężenia i rozpoczęły odwrót na Gliwice. Wojska raciborsko-karniowsko-oświęcimskie wraz z mieszkańcami Żor rozpoczęły pościg za wycofującymi się wojakami Bolesława Husyty[potrzebny przypis].

Skutki edytuj

Zwycięstwo żorskie księcia Mikołaja Raciborskiego zatrzymało podboje Bolka V i pozwoliło zadać mu klęskę pod Rybnikiem, która miała miejsce 13 maja 1433[1][2]. Obecnie zwycięstwo nad husytami upamiętniają: kurhan, gdzie pochowano zwłoki poległych, i kapliczka św. Urbana przy ulicy Gliwickiej 33 w Rybniku”[3].

Wydarzenia te literacko opisał Karol Miarka w opowiadaniu „Husyci na Górnym Śląsku. Powieść o zamordowaniu ks. Walentego, założeniu kościoła w Jankowicach i oblężeniu Żorów w roku 1433”

W miejscu tym 27 maja 1881 roku ufundowano szpital psychiatryczny (oddany do użytku 18 maja 1886). Podczas kopania fundamentów odkryto wiele kości i broni[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. B. Cimała, J. Delowicz, P. Porwoł, Żory. Zarys dziejów. Wypisy., Żory 1994, s. 37, 250.
  2. Romuald Kubiciel, Ziemia pszczyńska i jej właściciele do końca XVI stulecia, Chełm Śląski 2000.
  3. rybnik.pl.
  4. SPZOZ Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku. psychiatria.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-03)]..