Obwód iwanofrankiwski
Obwód iwanofrankiwski[a] (daw. obwód iwanofrankowski[a]; ukr. Івано-Франківська область) – jeden z 24 obwodów Ukrainy. Leży w zachodniej części Ukrainy. Stolicą obwodu jest Iwano-Frankiwsk (hist. Stanisławów).
| Obwód | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba | |||||
| Kod ISO 3166-2 |
UA-26 | ||||
| Przewodniczący ODA |
Andrij Bojczuk | ||||
| Powierzchnia |
13 900 km² | ||||
| Populacja (2021) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
97,9 os./km² | ||||
| Tablice rejestracyjne |
AT; KT | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba rejonów |
6 | ||||
Położenie na mapie
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Obwód iwanofrankiwski graniczy z obwodami: zakarpackim na południowym zachodzie, lwowskim na północnym zachodzie, tarnopolskim na północnym wschodzie, czerniowieckim na południowym wschodzie. Na południu na odcinku 50 km graniczy z Rumunią.
Historia
edytujObwód stanisławowski został utworzony 4 grudnia 1939 r. dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR[3] z części terytorium II Rzeczypospolitej okupowanego przez Armię Czerwoną w trakcie agresji ZSRR na Polskę i anektowanego następnie przez ZSRR. Po zmianie w 1962 roku nazwy miasta ze Станиславов/Станіславів (Stanisławów) na Ивано-Франковск/Івано-Франківськ (Iwano-Frankowsk) nazwa obwodu została zmieniona na obwód iwanofrankowski (ówcześnie stosowany w języku polskim zapis pochodzący od nazwy rosyjskiej; obecnie stosowany jest zapis pochodzący od nazwy ukraińskiej: obwód iwanofrankiwski).
Podział administracyjny
edytuj
Do 17 lipca 2020 roku obwód iwanofrankiwski dzielił się na 14 rejonów: bohorodczański, doliński, halicki, horodeński, kałuski, kołomyjski, kosowski, nadwórniański, rohatyński, rożniatowski, śniatyński, tłumacki, tyśmienicki, wierchowiński oraz 6 miast wydzielonych: Bolechów, Bursztyn, Iwano-Frankiwsk, Kałusz, Kołomyja, Jaremcze.
W wyniku reformy podziału administracyjnego zmniejszono z 490 do 136 liczbę rejonów na Ukrainie[4]. Od 17 lipca 2020 roku obwód iwanofrankiwski dzieli się na 6 rejonów[5][6][7][8]:
Największe miasta
edytuj| Miasto | ukraińska nazwa | Zaludnienie 5 grudnia 2001 |
|---|---|---|
| Iwano-Frankiwsk | Івано-Франківськ | 218 359 |
| Kałusz | Калуш | 67 902 |
| Kołomyja | Коломия | 61 989 |
| Nadwórna | Надвірна | 20 932 |
| Dolina | Долина | 20 906 |
| Bursztyn | Бурштин | 15 298 |
| Bolechów | Болехів | 10 633 |
| Śniatyn | Снятин | 10 479 |
| Horodenka | Городенка | 9794 |
| Tyśmienica | Тисмениця | 9790 |
| Tłumacz | Тлумач | 8831 |
| Rohatyn | Рогатин | 8607 |
| Kosów | Косів | 8301 |
Zabytki
edytuj- Pozostałości zamków, m.in. zamku starostów halickich w Haliczu, zamku Jabłonowskich w Mariampolu i zamku Czartoryskich w Czernelicy
- Pałac w Psarach
- Pozostałości zespołu pałacowego Potockich w Iwano-Frankiwsku
- Polskie kościoły, m.in. kościół św. Mikołaja w Rohatynie, kościół Matki Bożej Szkaplerznej w Śniatynie, kościół i klasztor teatynów w Horodence, kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kołomyi, kościół Trójcy Świętej w Bursztynie, kolegiata w Iwano-Frankiwsku, kościół jezuitów w Iwano-Frankiwsku (obecnie katedra greckokatolicka)
- Kościoły obrządku ormiańskiego z XVIII wieku w Iwano-Frankiwsku, Horodence, Śniatynie i Kutach
- Ratusze, m.in. w Kołomyi, Iwano-Frankiwsku, Śniatynie, Bolechowie i Kutach
- Stanisławowski Urząd Wojewódzki
- Gimnazjum im. Króla Kazimierza Jagiellończyka w Kołomyi
Zobacz też
edytuj
Uwagi
edytuj- ↑ a b W roku 2010 Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej zmieniła egzonim Iwano-Frankowsk na Iwano-Frankiwsk i jednocześnie obwód iwanofrankowski na obwód iwanofrankiwski[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2021 року [online] [dostęp 2021-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-26] (ukr.).
- ↑ Protokół 55. posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, które odbyło się 10 listopada 2010 roku w gmachu Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii przy ul. Wspólnej 2 w Warszawie. KSNG, 2010. [dostęp 2017-07-23].
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР от 4 декабря 1939 года об образовании Волынской, Дрогобычской, Львовской, Ровенской, Станиславской и Тарнопольской областей в составе Украинской ССР (Сборник законов СССР и указов Президиума Верховного Совета СССР. 1938 г. – июль 1956 г / под ред. к. ю. н. Мандельштам Ю. И. – Москва: Государственное издательство юридической литературы, 1956, s. 52)
- ↑ Polski Instytut Spraw Międzynarodowych Kolejny krok do decentralizacji na Ukrainie
- ↑ Прийнято Постанову "Про утворення та ліквідацію районів". Інформаційне управління Апарату Верховної Ради України. Опубліковано 17 липня 2020 (ua)
- ↑ Прийнято Постанову [online], www.rada.gov.ua [dostęp 2025-06-10] [zarchiwizowane z adresu 2025-06-06].
- ↑ Івано-Франківська область – Децентралізація [online].
- ↑ Довідник КАТОТТГ [online], directory.org.ua [dostęp 2025-06-10].