Obwód tiumeński

Obwód tiumeński
Тюменская область
	obwód
	; Rzeka Irtysz
Herb	Flaga
Państwo	Rosja
Siedziba	Tiumeń
Kod ISO 3166-2	RU-TYU
Gubernator	Aleksander Moor
Powierzchnia	1 464 173 km²
Populacja (2021); • liczba ludności	; 3 778 024
• gęstość	2,58 os./km²
Tablice rejestracyjne	72
Strefa czasowa	czas moskiewski+2, UTC+5:00
	Położenie na mapie Rosji;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Obwód tiumeński (ros. Тюменская область) – jednostka administracyjna Federacji Rosyjskiej.

Geografia edytuj

Obwód leży w azjatyckiej części Rosji. Biorąc pod uwagę fakt, że w skład obwodu wchodzą Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra i Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny, obwód jest jednym z największych obwodów Rosji i na północnym zachodzie (poprzez Jamalsko-Nieniecki OA) graniczy z obwodem archangielskim (ściślej, wchodzącym w jego skład Nienieckim Okręgiem Autonomicznym), na zachodzie-z Republiką Komi, na wschodzie i północnym wschodzie z Krasnojarskim Krajem. Na południowym zachodzie graniczy z obwodem kurgańskim i obwodem swierdłowskim, od południowego wschodu z obwodem tomskim i obwodem omskim, a od południa z Kazachstanem.

Znaczna część obwodu wchodzi w skład Nienieckiego Okręgu Autonomicznego (obejmującego ponad połowę obszaru obwodu – 750 tys. km²) i Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry (zajmującego 534 tys. km², tj. ponad 36% powierzchni), mających status osobnych podmiotów Federacji Rosyjskiej.

Strefa czasowa edytuj

Obwód tiumeński znajduje się na obszarze jekaterynburskiej strefy czasowej (YEKT). UTC +5:00 przez cały rok. Wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+5:00, a czas letni – UTC+6:00.

Historia edytuj

W XV-XVI w. na tych ziemiach znajdował się Chanat Syberyjski, powstały w wyniku rozpadu Złotej Ordy, a podbity następnie przez Carstwo Rosyjskie.

Obwód utworzono 14 sierpnia 1944.

Demografia edytuj

Tiumeń to stolica i największe miasto obwodu oraz stolica dawnego Chanatu Syberyjskiego

Surgut jest największym miastem Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego

Według stanu na 1 stycznia 2013 roku obwód zajmował 9. miejsce pod względem liczby ludności wśród podmiotów Federacji Rosyjskiej oraz 3. miejsce pod względem powierzchni (uwzględniając terytoria Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego i Jamalsko-Nienieckiego Okręgu Autonomicznego)^[1]. Pod względem gęstości zaludnienia (2,3 mieszkańców na km²) zajmuje 72 miejsce wśród regionów Rosji^[1].

Zgodnie ze spisem ludności przeprowadzonym w 2002, struktura narodowościowa obwodu wygląda następująco:

Narodowość	udział procentowy w populacji w 2002 roku, %^[3]
Rosjanie	71,6
Tatarzy	7,4
Ukraińcy	6,5
Baszkirzy	1,4
Azerowie	1,3
Czuwasze	0,9
Nieńcy	0,86
Niemcy	0,83
Chantowie	0,82
Kazachowie	0,57
Mołdawianie	0,55
Ormianie	0,45

Polonica edytuj

Kościół Trójcy Przenajświętszej w Tobolsku

Region był jednym z miejsc zsyłek Polaków na Syberię. Znajdują się tu zabytkowe kościoły wzniesione przez Polaków: kościół Trójcy Przenajświętszej w Tobolsku i kościół św. Józefa w Tiumeni.

Tablice rejestracyjne edytuj

Tablice pojazdów zarejestrowanych w obwodzie tiumeńskim mają oznaczenie 72 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c <extid>/<storagepath>::%7Ctab1-01-09.xls Административно-территориальное деление по субъектам Российской Федерации на 1 января 2010 года. Росстат. [dostęp 2014-01-05]. (ros.).
↑ Предварительная оценка численности постоянного населения на 1 января 2021 года и в среднем за 2020 год [online] [dostęp 2021-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-04] .
↑ [1] (ros.).

Linki zewnętrzne edytuj

[Rosstat2010-1] <extid>/<storagepath>::%7Ctab1-01-09.xls Административно-территориальное деление по субъектам Российской Федерации на 1 января 2010 года. Росстат. [dostęp 2014-01-05]. (ros.).

[2] Предварительная оценка численности постоянного населения на 1 января 2021 года и в среднем за 2020 год [online] [dostęp 2021-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-04] .

[3] [1] (ros.).

[1]

[2]

[3]