Ocypode – (z stgr. ώκυπόδη, okypode = szybkie stopy) rodzaj krabów morsko-lądowych zaliczanych do rodziny Ocypodidae.

Ocypode
Weber, 1795
Ilustracja
Ocypode cordimana
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

pancerzowce

Rząd

dziesięcionogi

Nadrodzina

Ocypodoidea

Rodzina

Ocypodidae

Podrodzina

Ocypodinae

Rodzaj

Ocypode

Typ nomenklatoryczny

Cancer ceratophthalmus Pallas, 1772

Synonimy
  • Ocypoda Lamarck, 1801
  • Monolepis Say, 1817
  • Monolepis inermis Say, 1817
  • Ceratophthalma MacLeay, 1838
  • Hoplocypode Sakai et Türkay, 2013
Ocypode macrocera
Ocypode convexa

W innych językach zyskały przydomek krab zjawa (ang. ghost crab, hiszp. cangrejo fantasma), gdyż potrafią niezwykle szybko zniknąć z pola widzenia – uciekają z prędkością ponad 20 km/h stosując nagłe zwroty i zmiany kierunku. Para czarnych oczu zapewnia im widzenie w polu 360°, dzięki temu mogą obserwować lot owadów i łapać je w powietrzu. Ich widzenie bezpośrednio z przodu jest ograniczone, dlatego stają się łatwą ofiarą dla ptaków – aby tego uniknąć, często zagrzebują się w podłożu.

Opis edytuj

Kraby te mają gruby, w obrysie prawie czworokątny karapaks o słabo zaznaczonym podziale na regiony i szerokiej części frontalnej. Rogówki oczu zajmują u nich większą część brzusznej strony słupków ocznych. Czułki pierwszej pary mają dość długie. U obu płci występuje znacząca dysproporcja rozmiarów szczypiec lewych i prawych. Większa para szczypiec zwykle ma propodit wyposażony w guzkowaną lub rowkowaną listewkę, która służy do wydawania dźwięków. Odnóża kroczne czterech początkowych par są krótkie, grube i mają żłobkowane daktylopodity[1].

Środowisko edytuj

Drążą w podłożu sięgające blisko 1 m tunele obniżające się pod kątem 45°, dodatkowo tworzą sieć krótkich korytarzy o szerokości 3-6 cm, które „cętkują” plaże. O zmroku zanurzają się w morzu, aby skorzystać z zawartego w wodzie tlenu. Woda dodatkowo oczyszcza ich skrzela. W czerwcu samice schodzą do oceanu, aby złożyć jaja. Kraby te hibernują w zimie, wstrzymują oddychanie przez blisko sześć tygodni, w tym czasie korzystają z tlenu zgromadzonego w workach powietrznych usytuowanych blisko skrzeli.

Do tej rodziny zaliczane są kraby zamieszkujące strefy przybrzeżne północnej Australii, od regionu Kimberley i Australii Zachodniej do Nowej Południowej Walii, gdzie zwłaszcza gatunek Ocypode cordimana jest często spotykany. Występują także w regionie Indo-Pacyfiku oraz na wschodnich wybrzeżach Stanów Zjednoczonych (Ocypode quadrata).

Gatunki edytuj

Należy tu 25 opisanych gatunków[1]:

Przypisy edytuj

  1. a b Hsi-Te Shih, Peter K.L. Ng, Peter J. F. Davie, Christoph D. Schubart, Michael Türkay, Reza Naderloo, Diana Jones, Min-Yun Liu. Systematics of the family Ocypodidae Rafinesque, 1815 (Crustacea: Brachyura), based on phylogenetic relationships, with a reorganization of subfamily rankings and a review of the taxonomic status of Uca Leach, 1814, sensu lato and its subgenera. „Raffles Bulletin of Zoology”. 64, s. 139–175, 2016. 

Linki zewnętrzne edytuj