Odra 1300

seria polskich komputerów klasy mainframe

Odra 1300 – polskie komputery mainframe z serii Odra produkowane w Elwro z wykorzystaniem licencji angielskiej firmy ICL.

Licencja dotyczyła dokumentacji logicznej maszyny ICL 1904 i taśm z pełnym oprogramowaniem podstawowym i użytkowym, w tym kompletu testów kontrolnych.

Na organizacji komputerów ICL oparto organizację komputerów Odra 1304 i Odra 1305, natomiast polska była konstrukcja sprzętowa i technologia wywodząca się z zastosowanej w maszynie cyfrowej Odra 1204. Całkowicie polską konstrukcją były: Odra 1325, Rodan i SKOK.

Odra 1304.
1973 r.
Otwarta jednostka centralna Odry 1305.
1974 r.
Jednostka centralna Odry 1325.

Emulowanie Odry

edytuj

W celu wykorzystania bogatego oprogramowania, powstał pod kierunkiem Lesława Sieniawskiego, we wrocławskim Instytucie Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów, emulator i symulator Odry 1300, z własną wersją części rezydentnej systemu operacyjnego, na komputery R-32 i R-34[1].

Można na nim uruchomić zmodyfikowany system operacyjny z nakładką GEORGE 3 i programy[2].

Krytyczne dla wydajności funkcje emulatora realizowane są przez specjalny rozkaz, dlatego wymaga on uzupełnienia pamięci stałej procesora z mikroprogramem. Rozkaz wykonuje główną pętlę emulatora pobierającą i dekodującą rozkazy Odry.

Symulator może działać na standardowym procesorze, ale jest czterokrotnie wolniejszy.

Organizacja serii 1300

edytuj

Pamięć

edytuj
  • 24-bitowe podzielone na 4 znaki
  • 64 znaki zapisywane w 6 bitach bez rozróżnienia wielkości liter z możliwością zapisu rozszerzonego zestawu znaków w 12 bitach
  • 8 24-bitowych akumulatorów stałoprzecinkowych, w tym 3 indeksy (zajmowały pierwsze 8 słów pamięci przydzielonej programowi o adresach 0-7).
  • 1 48-bitowy akumulator zmiennoprzecinkowy w pamięci przydzielonej programowi o adresie 12-13 (96-bitowy podwójnej precyzji, w Odrach realizowany programowo)
  • przestrzeń adresowa programów – 32 albo 256 kilosłów
  • adresowanie z dokładnością do słowa z dodatkowym adresem znaku w słowie dla operacji na znakach.

Rozkazy (podstawowa organizacja)

edytuj
  • 15-bitowy podstawowy adres dla skoków, dla pozostałych podzielony na pola:
  • 2-bitowy adres indeksu
  • 7-bitowy kod rozkazu
  • rozkazy niewykonywane sprzętowo zwane ekstrakod realizowane przez przerwania:
    • wywołania systemu operacyjnego
    • operacje wejścia/wyjścia
    • niektóre rozkazy np. zmiennoprzecinkowe w Odra 1325 bez przystawki zmiennoprzecinkowej.

Wieloprogramowość

edytuj

Zależnie od systemu operacyjnego od 4 do ograniczonej tylko możliwościami sprzętu. Praktycznie w ośrodkach przy pracy wsadowej 1 lub 2.

Ochrona programów

edytuj

Każdy aktywny program zajmował ciągły obszar pamięci zaczynający się od zerowego adresu logicznego i ograniczony górnym wskaźnikiem. Sprzęt wyliczał adres fizyczny dodając przesunięcie i nie pozwalał przekroczyć zakresu przydzielonego przez system. Całą pamięć fizyczną mógł adresować jedynie system operacyjny.

 
Perforator taśmy - eksponat w Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa w Jaworzynie Śląskiej
 
Pamięć PT-3 komputera Odra 1300

Oprogramowanie

edytuj
  • EXEC – podstawowy system operacyjny
  • nakładki na system operacyjny:
    • GEORGE 2 – wsadowy; mógł pracować bez dysków sztywnych
    • GEORGE 3 – wielodostępny; wymagał dysków sztywnych

Początkowo:

Następnie:

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. JAK POWSTAWAŁA SERIA ODRA 1300 – Elwr s. 24 [1]
  2. Informatyka nr 8/85 [2]

Linki zewnętrzne

edytuj