Okręty podwodne typu Redoutable

Okręty podwodne typu *Redoutable*
Rodzaj okrętu	SS
Kraj budowy	Francja
Stocznia	At. & Ch. de la Loire (St. Nazaire); At. & Ch. de St. Nazaire-Penhoët (St. Nazaire); Arsenal de Brest (Brest); Chantiers Navals Français (Caen); At. & Ch. Dubigeon (Nantes); Arsenal de Lorient (Lorient); Arsenal de Cherbourg (Cherbourg); F. & Chantier de la Méditerranée (La Seyne)
Zbudowane	31
Użytkownicy	Marine nationale; Wolna Francja
Służba w latach	1928–1950
	Uzbrojenie:
	1 działo pokładowe 100 mm; 2 wkm plot. 13,2 mm
Wyrzutnie torpedowe:; • dziobowe; • rufowe	; 6 x 550 mm; 3 x 550 mm
Załoga	63 oficerów i marynarzy
Wyporność:
• na powierzchni	1570 t
• w zanurzeniu	2084 t
Zanurzenie testowe	80 m
Długość	92,3 m
Szerokość	8,2 m
	Napęd:
	2 silniki wysokoprężne o mocy łącznej 4413 kW (6000 KM); 2 silniki elektryczne o mocy łącznej 1765 kW (2400 KM); 2 śruby
Prędkość:; • na powierzchni; • w zanurzeniu	; 17-20 węzłów (31,5-37,0 km/h); 10 węzłów (18,5 km/h)
Zasięg:
• na powierzchni	• 14 000 mil morskich (25 900 km) przy prędkości 7 węzłów (13,0 km/h); • 10 000 mil morskich (18 500 km) przy prędkości 10 węzłów (18,5 km/h); • 4000 mil morskich (7400 km) przy prędkości 17 węzłów (31,5 km/h); pod powierzchnią:; • 90 mil (165 km) przy prędkości 7 węzłów (13,0 km/h)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Okręty podwodne typu Redoutable – oceaniczne okręty podwodne należące do francuskiej marynarki wojennej (Marine nationale) podczas II wojny światowej. Były one oficjalnie nazywane „długopatrolowymi okrętami podwodnymi” (fr. Sous-marins de grande patrouille) lub „okrętami podwodnymi typu 1”^[a]^[1]. Były one również nazywane serią 1500 oraz zbudowane w trzech podtypach^[2]. Okręty podwodne typu Redoutable były powszechnie uważane za udane, niezawodne oraz zdatne do służby okręty podwodne z dobrym zasięgiem oraz uzbrojeniem. Zbudowano razem 31 jednostek tego typu, co czyniło go najliczniejszym typem okrętów podwodnych zbudowanym przez Marine nationale, stanowiącym połowę sił podwodnych francuskiej marynarki.

Historia edytuj

Francuski przemysł stoczniowy nie miał zbyt dużego doświadczenia w budowie oceanicznych okrętów podwodnych i dlatego pierwszy typ tego rodzaju jednostek był wzorowany na niemieckich konstrukcjach z końca I wojny światowej. W latach 1924–1927 zbudowano dziewięć jednostek typu Requin. Przy wyporności nawodnej 974 t i podwodnej 1441 t rozwijały one na powierzchni prędkość 15 węzłów, zaś pod wodą 9 węzłów. Były dość silnie uzbrojone, bo w 10 wyrzutni torpedowych kal. 550 mm i jedno działo pokładowe kal. 100 mm. W latach 1935–1937 okręty te przeszły gruntowną modernizację. Podczas działań wojennych aż osiem z nich zostało zatopionych^[3].

Opracowany w 1924 roku program rozbudowy francuskiej floty podwodnej przewidywał budowę dużych okrętów oceanicznych przeznaczonych do działań na Atlantyku i ewentualnie z portów Indochin, gdzie Francja posiadała swoje kolonie. W ramach tego programu powstał projekt okrętu Redoutable. Budowę pierwszych okrętów z serii 31 jednostek rozpoczęto już w 1925 roku. Ponieważ we Francji okręty budowano dość wolno (średnio pięć lat), zadanie produkcji tak dużej serii rozłożono na kilka stoczni. Były to: At. & Ch. de la Loire, At. & Ch. de St. Nazaire-Penhoët, Arsenal de Brest, Chantiers Navals Français, At. & Ch. Dubigeon, Arsenal de Lorient, Arsenal de Cherbourg oraz F. & Ch. de la Méditerranée. Pierwsze jednostki ukończono w 1931 roku, a ostatnie dwa lata później. Jednak proces szkolenia i wprowadzania do służby zakończono dopiero w 1937 roku^[3].

Opis konstrukcji edytuj

Sylwetka jednego z okrętów podwodnych typu Redoutable, „Casabianca”, z okresu II wojny światowej

Przy wyporności nawodnej 1570 t, podwodnej 2084 t i długości 92,3 m okręty podwodne typu Redoutable mogły osiągać na powierzchni prędkość 20 węzłów (39 km/h). Świadczyło to o starannym opracowaniu kształtu kadłuba i o tym, jak szybko odrabiano zaległości z minionych lat. Szerokość tych jednostek wynosiła 8,2 m, a zanurzenie 4,7 m. Dzięki 2 silnikom wysokoprężnym o łącznej mocy 4413 kW (6000 KM) oraz 2 silnikom elektrycznym o mocy 1765 kW (2400 KM), które napędzały dwie śruby, okręt mógł osiągnąć pod powierzchnią wody prędkość 10 węzłów (19 km/h). Okręty tego typu mogły zanurzyć się maksymalnie na głębokość 80 m, a ich załoga składała się z 63 oficerów i marynarzy^[3].

Silne było też uzbrojenie torpedowe. Z dziewięciu wyrzutni torpedowych kal. 550 mm na dziobie przewidziano sześć, zaś na rufie trzy. Dodatkowo za kioskiem zamontowano pod pokładem obrotowy podwójny aparat torpedowy kalibru 400 mm, przeznaczony do mniejszych celów. Uzbrojenie uzupełniało działo pokładowe kal. 100 mm, ustawione przed kioskiem, oraz dwa przeciwlotnicze karabiny maszynowe kal. 13,2 mm. Zasięg okrętów tego typu miał wynosić na powierzchni co najmniej 10 000 mil morskich^[3].

Służba operacyjna edytuj

„Ajax” po zatopieniu przez brytyjskie okręty niedaleko Dakaru

Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej zatonęły w wypadkach dwa okręty tego typu: „Prométhée” podczas prób 8 lipca 1932 roku w Cherbourgu i „Phénix” 15 czerwca 1939 roku w pobliżu Francuskich Indochin. W czasie wojny z pozostałych 29 jednostek ocalało zaledwie 5. Wraz z kapitulacją Brestu 18 czerwca 1940 roku załogi zatopiły następujące jednostki: „Pasteur”, „Achille”, „Agosta” i „Ouessant”. Podczas ataków na Dakar 23 i 24 września 1940 roku brytyjskie okręty zatopiły „Persée” i „Ajaksa”. „Sfax” został 19 grudnia 1940 roku zatopiony przez U-37, „Pégase’a” rozbrojono w Sajgonie 6 marca 1941 roku, pod koniec wojny zatopiło go japońskie lotnictwo. „Bévéziers” został zniszczony przez brytyjski samolot 5 maja 1942 roku w pobliżu Madagaskaru. Podczas lądowania na Madagaskarze Brytyjczycy zatopili „Le Héros” i „Monge”. W trakcie lądowania aliantów w północnej Afryce „Actéon” został zatopiony 8 listopada w Oranie, a „Sidi Ferruch” – 11 listopada 1942 roku. Dwa dni później własna załoga zatopiła „Le Conquérant”. 15 listopada identyczny los spotkał „Le Tonnant”. W momencie wkroczenia Niemców do Tulonu 27 listopada 1942 roku załogi zatopiły okręty: „Redoutable”, „Vengeur”, „Fresnel”, „Henri Poincaré”, „Pascal”, „Achéron” i „L'Espoir”. „Protée” zaginął zaś 29 grudnia 1943 roku^[3].

Po wojnie „Argo” wycofano ze służby w 1946 roku, a „Archimède”, „Le Glorieux”, „Le Centaure” i „Casabianca” w 1950 roku^[3].

Okręty edytuj

Pierwsza seria edytuj

Druga seria edytuj

Trzecia seria edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Okręty Podwodne Świata – Typ Redoutable (Q 136)

Uwagi edytuj

↑ Okręty podwodne typu 1 były oceanicznymi okrętami podwodnymi, okręty podwodne typu 2 były przybrzeżnymi okrętami podwodnymi, zaś okręty podwodne typu 3 były podwodnymi stawiaczami min.

Przypisy edytuj

↑ Conway, s. 274.
↑ Bagnasco, s. 38.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Encyklopedia II wojny światowej nr 66..., s. 17.

Bibliografia edytuj

Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
E. Bagnasco: Submarines of World War Two. 1977. ISBN 0-85368-331-X.
Encyklopedia II wojny światowej nr 66 – Militaria: Okręty podwodne. Oxford Educational sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-252-0367-2.
W.W. Iwanow. Korabli Wtoroj Mirowoj wojny: WMS Francji (Корабли Второй Мировой войны: ВМС Франции). „Morskaja Kollekcja”. 11/2004. (ros.).

[1] Okręty podwodne typu 1 były oceanicznymi okrętami podwodnymi, okręty podwodne typu 2 były przybrzeżnymi okrętami podwodnymi, zaś okręty podwodne typu 3 były podwodnymi stawiaczami min.

[2] Conway, s. 274.

[3] Bagnasco, s. 38.

[autonazwa1-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Encyklopedia II wojny światowej nr 66..., s. 17.

[a]

[1]

[2]

[3]