Oksana Szaczko

ukraińska działaczka i malarka

Oksana Szaczko, ukr. Оксана Шачко (ur. 31 stycznia 1987 w Chmielnickim, zm. 23 lipca 2018 w Paryżu) – ukraińska działaczka na rzecz praw człowieka i równouprawnienia kobiet, z wykształcenia malarka.

Oksana Szaczko
Оксана Шачко
Ilustracja
Oksana Szaczko, 2009
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1987 r.
Chmielnicki

Data i miejsce śmierci

23 lipca 2018 r.
Paryż

Zawód, zajęcie

działaczka społeczna, malarka

Życiorys edytuj

Urodzona 31 stycznia 1987 r. w Chmielnickim[1], miała brata Ołeksija[2]. Od 1995 r. uczyła się ikonopisarstwa[1], żyła przez pewien czas w monastyrze[3] i w wieku trzynastu lat zdecydowała się zostać zakonnicą, jednak rodzice odwiedli ją od tego. Po porzuceniu tego zamiaru przeszła ewolucję w swoim światopoglądzie i została ateistką[2]. Po ukończeniu szkoły w 2000 r. podjęła studia z zakresu malarstwa na Chmielnickim Uniwersytecie Narodowym[1].

W 2008 r. wraz z Hanną Hucoł i Ołeksandrą Szewczenko założyła organizację Femen[1], która od 2009 r. wielokrotnie prowadziła akcje protestacyjne na Ukrainie i w państwach zachodnioeuropejskich. Femen znany był z protestów, w których jego członkinie występowały topless[3], potępiając m.in. przemoc wobec kobiet, turystykę seksualną, prostytucję, naruszanie praw obywatelskich i praw człowieka[4]. W 2011 r. wraz z innymi aktywistkami została uprowadzona po proteście w Mińsku[2], wywieziona do lasu, rozebrana, polana olejem i grożono jej podpaleniem[5]. Dwa lata później została pobita po demonstracji w Kijowie[2]. Zatrzymywana była wielokrotnie, łącznie spędziła w sumie rok w aresztach[5]. Wraz z Femen protestowała nie tylko na terenie byłego ZSRR, ale też w Davos w Szwajcarii czy w Watykanie[2].

Od 2013 r. przebywała w Paryżu, po tym jak Francja przyznała jej azyl polityczny[6] W Paryżu studiowała malarstwo[3]. W 2014 r. opuściła Femen, wskazując że z powodu rozproszenia jego członków po różnych miejscowościach organizacja uległa rozprężeniu[2], a w 2016 r. porzuciła działalność społeczną[3]. Od tego czasu pracowała jako malarka[6]. W 2016 r. odbyła się w Paryżu indywidualna wystawa jej prac[2].

Ostatni raz widziana 20 lipca 2018 r., trzy dni później jej ciało znaleziono we własnym mieszkaniu. Jako możliwą przyczynę śmierci założyciele organizacji Femen wskazywali samobójstwo[7]. W ostatnich miesiącach życia wraz z reżyserem Alainem Margot pracowała nad filmem dokumentalnym o Femen. Wróciła także do tworzenia ikon, jednak przeznaczonych na rynek sztuki, a nie do celów sakralnych[2].

Była bliską przyjaciółką Dimy Lewickiego(inne języki)[8].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Oksana SHACHKO. [dostęp 2018-07-24]. (fr.).
  2. a b c d e f g h Oksana Shachko, a Founder of Feminist Protest Movement, Dies at 31 [online] [dostęp 2018-07-27] (ang.).
  3. a b c d Maciej Grzenkowicz, Nie żyje Oksana Szaczko z Femenu. Ukraińska aktywistka zostawiła wiadomość: "Wszyscy jesteście fałszywi" [online], wyborcza.pl, 24 lipca 2018 [dostęp 2018-07-25].
  4. Nie żyje Oksana Shachko, współzałożycielka FEMEN. Jej ciało znaleziono w Paryżu, „WPROST.pl”, 24 lipca 2018 [dostęp 2018-07-27] (pol.).
  5. a b Alanna Vagianos, Oksana Shachko, Co-Founder Of Feminist Group Femen, Found Dead In Paris, „Huffington Post”, 25 lipca 2018 [dostęp 2018-07-27] (ang.).
  6. a b Nie żyje Oksana Szaczko, współzałożycielka organizacji FEMEN. [dostęp 2018-07-24]. (pol.).
  7. Eurozet Sp., Nie żyje Oksana Shachko, współzałożycielka FEMEN [online], Oksana Shachko współzałożycielka FEMEN nie żyje [dostęp 2018-07-27] (pol.).
  8. Dima Lewicki: Oksana. Prowadziła ekscytujące i odważne życie. 2018-08-14. [dostęp 2021-02-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-14)].