Oktawian Nawrot

polski prawnik i filozof

Oktawian Dariusz Nawrot (ur. 9 lipca 1976 w Sławnie[1]) – polski prawnik i filozof[2], doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Gdańskiego, sędzia Sądu Najwyższego. W latach 2012–2018 prodziekan ds. studenckich i nauki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Oktawian Nawrot
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

9 lipca 1976
Sławno

doktor habilitowany nauk prawnych
Specjalność: filozofia prawa, prawo medyczne, prawa człowieka, bioprawo
Alma Mater

Uniwersytet Gdański

Doktorat

2004 – prawo
UG

Habilitacja

2012 – prawo
UG

profesor nadzwyczajny UG
Sędzia Sądu Najwyższego

Życiorys edytuj

Profesor nadzwyczajny w Katedrze Teorii i Filozofii Państwa i Prawa Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień szeroko rozumianej filozofii i teorii prawa, w tym logiki prawniczej, a także etycznych i prawnych implikacji rozwoju biologii i medycyny oraz praw człowieka.

Członek i ekspert wielu zespołów, w tym: Zespołu do Spraw Molekularnych Badań Genetycznych i Biobankowania (lata 2011–2012)[3], Zespołu do Spraw Badań Naukowych w Biomedycynie (lata 2013–2014) oraz przewodniczący Zespołu do spraw ochrony praw człowieka w kontekście rozwoju nauk biologicznych i medycznych[4] przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego (lata 2016–2018). W kadencji 2016–2018 członek Rady Narodowego Centrum Nauki[5]. W latach 2017–2018 obserwator przy Komitecie ds. Bioetyki Rady Europy[6].

Laureat wielu nagród i wyróżnień m.in. Nagrody Naukowej Miasta Gdańska „Młody Heweliusz”, wyróżnienie w konkursie „Państwa i Prawa” na najlepsze rozprawy habilitacyjne, stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.

W 2018 r. zgłosił swoją kandydaturę na sędziego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego[7]. Krajowa Rada Sądownictwa przedstawiła Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o powołanie go do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych uchwałą nr 331/2018 z 28 sierpnia 2018. Mimo że uchwała ta została zaskarżona do sądu administracyjnego, 10 października 2018 prezydent Andrzej Duda powołał go do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego[8] w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych[9], gdzie mimo zgłaszanych przez przedstawicieli środowiska prawniczego kontrowersji związanych z nominacją w trakcie kryzysu wokół Sądu Najwyższego rozpoczął orzekanie[10][11][12] w sprawach z zakresu prawa publicznego i skarg nadzwyczajnych[13]. Uchwała KRS nr 331/2018 z 28 sierpnia 2018 w zakresie, w jakim zawierała wniosek o powołanie określonych w niej osób do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publiczny, została uchylona przez wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 września 2021. W uzasadnieniu NSA stwierdził, że „skutki wydanego w sprawie orzeczenia nie odnoszą się do ustrojowej ważności oraz skuteczności prezydenckich aktów powołań na urząd sędziego Sądu Najwyższego dokonanych na podstawie rekomendacji przedstawionych przez KRS kontrolowaną uchwałą. W aktualnym stanie prawnym akty te bowiem, nie podlegają sądowej weryfikacji i nie są wzruszalne” (II GOK 10/18)[14]. W wyroku z dnia 8 listopada 2021 w sprawie Dolińska-Ficek i Ozimek przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych nie jest niezawisłym i bezstronnym sądem ustanowionym ustawą w rozumieniu art. 6 ust. 1 EKPC, gdyż „na procedurę powoływania sędziów nadmiernie wpłynęły organy władzy ustawodawczej i wykonawczej”[15]. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 21 grudnia 2023 r. (C-718/21) uznał, że „wszystkie elementy zarówno systemowe, jak i dotyczące konkretnych okoliczności faktycznych, które charakteryzowały powołanie sędziów IKNiSP, skutkują tym, że ten organ nie ma statusu niezawisłego i bezstronnego sądu”[16]. Mimo tych wyroków Oktawian Nawrot kontynuował orzekanie.

W styczniu 2019[17] oraz w styczniu 2022[18] zgromadzenie sędziów Sądu Najwyższego orzekających w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych wybrało go jednym z trzech kandydatów na prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą tej izby.

Był sędzią-sprawozdawcą m.in. w sprawie I NSW 84/20[19], w której połączono rozpoznanie 4086 protestów wyborczych przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020. Sąd Najwyższy uznał, że protesty te nie spełniały warunków formalnych i pozostawił je bez dalszego biegu.

Publikacje edytuj

Jest autorem, współautorem, redaktorem lub współredaktorem przeszło 130 publikacji naukowych z zakresu filozofii prawa, praw człowieka, prawa medycznego i bioprawa, w tym 11 książek[20]. Publikuje w takich czasopismach jak: „The International Journal of Human Rights”, „Przegląd Sejmowy”, „Państwo i Prawo”, „Life Sciences, Society and Policy”, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” i „Forum Prawnicze”.

Publikacje książkowe:

  • Hevelius. Science – Technology – Philosphy, book 2, Gdańsk 2004 (redaktor i współautor).
  • Między filozofią a przyrodoznawstwem. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ludwikowi Kostro, Gdańsk 2006 (współredaktor i współautor).
  • Nienarodzony na ławie oskarżonych, Toruń 2007 (autor).
  • Prawo cywilne, Część ogólna. Kazusy, Warszawa 2010 (współautor).
  • Ludzka biogeneza w standardach bioetycznych Rady Europy, Warszawa 2011 (autor).
  • Konwergencja czy dywergencja kultur i systemów prawnych?, Warszawa 2012 (współredaktor).
  • Klauzula sumienia w państwie prawa, Sopot 2015 (redaktor i współautor).
  • Temida w dobie rewolucji biotechnologicznej. Wybrane problemy bioprawa, Gdańsk 2015 (współredaktor).
  • Human being v. Person. Medically assisted procreation in the bioethical standards of the Council of Europe, Gdańsk 2016 (autor).
  • Wprowadzenie do logiki dla prawników, Warszawa 2020 (wyd. 5) (autor).
  • Kodeks Etyki Lekarskiej. Komentarz, Sopot 2021 (redaktor i współautor).

Przypisy edytuj

  1. Nota biograficzna - Oktawian Nawrot
  2. 2-2010.pdf [online], docs.google.com [dostęp 2019-07-25].
  3. Zespół do Spraw Molekularnych Badań Genetycznych i Biobankowania. nauka.gov.pl, 8 lipca 2011. [dostęp 2018-04-21].
  4. Zarządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 października 2016 r. w sprawie powołania Zespołu doradczego do spraw ochrony praw człowieka w kontekście rozwoju nauk biologicznych i medycznych [online].
  5. Skład Rady | Narodowe Centrum Nauki [online], ncn.gov.pl [dostęp 2019-04-15].
  6. Prof. UG, dr hab. Oktawian Nawrot obserwatorem przy Komitecie ds. Bioetyki Rady Europy | Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego [online], prawo.ug.edu.pl [dostęp 2023-12-18].
  7. Lista kandydatów do Sądu Najwyższego, których zgłoszenia wpłynęły do Krajowej Rady Sądownictwa do 1 sierpnia 2018 r.. krs.pl, 1 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-02].
  8. Prezydent powołał nowych sędziów Sądu Najwyższego. prezydent.pl, 10 października 2018. [dostęp 2018-10-10].
  9. Nota biograficzna – Oktawian Nawrot [online], Sąd Najwyzszy [dostęp 2020-01-05] (pol.).
  10. Nowa izba Sądu Najwyższego wydała pierwsze orzeczenia i... odrzuciła wszystkie skargi, „wiadomosci.dziennik.pl” [dostęp 2018-11-01].
  11. Jacek Barcik: Do przyjaciół w Sądzie Najwyższym. monitorkonstytucyjny, 31 października 2018. [dostęp 2018-11-01].
  12. Uzupełnienie komunikatu z 28 lutego 2019 r. [online], sadnajwyzszy [dostęp 2019-03-26] (pol.).
  13. 90-latka nie musi oddać 40 tys. zł warszawskiemu ratuszowi. „Prawo powinno być stosowane dla ludzi” – Polsat News [online], polsatnews.pl [dostęp 2020-01-05] (pol.).
  14. II GOK 10/18 - Wyrok NSA z 2021-09-21 [online], orzeczenia.nsa.gov.pl [dostęp 2021-11-24].
  15. http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-213200
  16. CURIA - Dokumenty [online], curia.europa.eu [dostęp 2024-03-16].
  17. Kandydaci na prezesa Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN wybrani. interia.pl, 22 stycznia 2019. [dostęp 2019-02-04].
  18. Troje kandydatów na prezesa Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-06-29] (pol.).
  19. I NSW 84/20, Protest wyborczy. Zarzut naruszenia zasady równości oraz swobody głosowania. - Postanowienie Sądu Najwyższego [online], OpenLEX [dostęp 2021-04-13] (pol.).
  20. Profil osoby – Oktawian Nawrot – Uniwersytet Gdański [online], repozytorium.bg.ug.edu.pl [dostęp 2022-03-07].

Bibliografia edytuj