Olszany (województwo podkarpackie)
Olszany – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Krasiczyn[4][5]. Leży nad potokiem Olszanka w odległości 1 km od jego ujścia do Sanu.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
217 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2019) |
448[2] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-741[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RPR |
| SIMC |
0604867[4] |
Położenie na mapie gminy Krasiczyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°44′38″N 22°38′13″E/49,743889 22,636944[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0604873 | Feniki | część wsi |
Wołoska wieś królewska Olschany położona była w 1589 roku w starostwie przemyskim w ziemi przemyskiej województwa ruskiego[6]. Do 1939 roku istniała gmina Olszany. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.
9 sierpnia 1681 roku król Jan III Sobieski wydaje dokument, w którym zachowuje Teodora Czopkowicza i synów jego, Jana, Hrycia i Teodora, przy prawach do popostwa we wsi Olszany w powiecie przemyskim wraz z uwolnieniem ich od różnych ciężarów.
W 1880 р. wieś liczyła 816 mieszkańców, w tym 68 na gruntach folwarcznych (większość to — grekokatolicy, z wyjątkiem 23 katolików).[7]
w 1939 r. wieś liczyła 850 mieszkańców, w tym 810 Ukraińców greckokatolickich, 25 Ukraińców rzymskokatolickich, 10 Polaków, 5 Żydów[8]
W miejscowości znajduje się Cerkiew św. Michała Archanioła , stara ukraińska cerkiew Greckokatolicka, obecnie użytkowana przez kościół rzymskokatolicki, jest kościołem parafialnym Parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Olszanach i nosi wezwanie Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.
II Rzeczypospolitej wieś w powiecie przemyskim w województwie lwowskim.
W latach 1944–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 15 Polaków[9].
5 marca 1945 roku w Olszanach podziemie poakowskie rozstrzelało 12 Ukraińców. Ich ciała wrzucono do wody, określając akcję jako „święcenie wody”[10].
1.Kopystiańska Eugenia, lat 55, żona gr.-kat. proboszcza w Olszanach 2.Kopystiańska Tatiana, lat 24, córka księdza 3.Kołodziej Katarzyna, lat 27, służąca księdza 4.Senyszyn Helena, lat 47, nauczycielka w Olszanach 5.Senyszyn Areta, lat 20, córka nauczycielki, 6.Popowicz Jan, lat 55, gospodarz, 7.Truchan Jan, lat 55, gospodarz , 8.Truchan Wasyl, lat 44, gospodarz, 9.Truchan Piotr, lat 34, kierownik mleczarni w Olszanach, 10 i 11. nieustalonej tożsamości, którzy wedle zapodania sołtysa z Olszan, pochodzili z Jawornika Ruskiego, powracali z Przemyśla i zatrzymali się na nocleg u wymienionego ad 8. Wasyla Truchana, wszyscy wyznania gr.-kat., narodowości ukraińskiej.
Nadto została ciężko ranna Kopystiańska Zofia, córka księdza, agentka pocztowa w Olszynach.
Ukraińcy zostali dobrowolnie i przymusowo wysiedleni w ZSRR. Pozostałych wysiedlono na ziemie odzyskane , w 1947 r. w wyniku czystek etnicznych podczas akcji “Wisła”. We wsi osiedlili się Polacy.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 92575
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 848 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 7. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. Cz. 1, Warszawa 1901, s. 2.
- ↑ Olszanka 2, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 506.
- ↑ Кубійович В. Етнічні групи південнозахідної України (Галичини) на 1.1.1939
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 719-720, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji Wisła, 2011.
Linki zewnętrzne
edytuj- Olszany, wieś, powiat przemyski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 506.
.jpg)