Operacja Wikinger – nieudana operacja niemieckich niszczycieli przeciwko brytyjskiemu rybołówstwu w lutym 1940 roku. Operacja zakończyła się niepowodzeniem, ze względu na słabą komunikację i niedostateczną współpracę między Kriegsmarine a Luftwaffe, a także ze względu na małe doświadczenie biorących w niej udział.

Operacja Wikinger
II wojna światowa, front zachodni
Ilustracja
Zatopiony podczas operacji niemiecki niszczyciel „Leberecht Maass”
Czas

19 lutego 1940

Miejsce

Morze Północne

Przyczyna

próba zniszczenia flotylli brytyjskich trawlerów rybackich

Wynik

porażka Niemców

Strony konfliktu
 III Rzesza  Wielka Brytania
Dowódcy
Fritz Berger brak
Siły
6 niemieckich niszczycieli,
wsparcie Luftwaffe
brak
Straty
2 zatopione niszczyciele,
1 zniszczony He 111
brak
Położenie na mapie Morza Północnego
Mapa konturowa Morza Północnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
54°43′N 2°46′E/54,716667 2,766667

W lutym 1940 roku samoloty rozpoznawcze Luftwaffe wykryły na Morzu Północnym, w regionie Dogger Bank, flotyllę 60 brytyjskich trawlerów rybackich[1]. Wedle prognoz niemieckich sztabowców rozgromienie tej flotylli zmusiłoby Royal Navy do wydelegowania znacznej liczby okrętów dla ochrony rybaków, a to spowodowałoby rozproszenie jej sił. W operacji wzięło udział sześć niemieckich niszczycieli: „Leberecht Maass”, „Max Schultz”, „Richard Beitzen”, „Friedrich Eckoldt”, „Erich Koellner” i „Theodor Riedel[2]. Wszystkie należały do I Flotylli Niszczycieli. Operacją dowodził komandor Fritz Berger, a otrzymała ona kryptonim „Wikinger”[3]. W tym samym czasie X Korpus Lotniczy Luftwaffe przeprowadzał planowaną, lecz z różnych powodów odkładaną na później operację na Morzu Północnym przeciwko brytyjskim okrętom.

Operacja rozpoczęta została 19 lutego 1940 roku o godzinie 19:00. Flotylla wyruszyła bez żadnej lotniczej osłony. 22 lutego 1940 ok. 19.45 niemiecki niszczyciel „Leberecht Maass” został omyłkowo zbombardowany przez niemiecki bombowiec Heinkel He 111 z eskadry 4./KG 26. Niszczyciel zatonął na północny zachód od wyspy Borkum, zginęło 282 ludzi jego załogi. „Max Schultz” prawdopodobnie wszedł na pola minowe w celu uniknięcia omyłkowego ataku ze strony Luftwaffe[4]. Zatonął na północny zachód od wyspy Borkum, z całą załogą 308 ludzi. „Theodor Riedel” atakując domniemany okręt podwodny, doznał uszkodzeń steru od wybuchów własnych bomb głębinowych[5].

Nikt nie poniósł konsekwencji za ten błąd, wedle oficjalnej wersji winnym był pilot He 111[5][4].

Przypisy edytuj

  1. В.Б. Мужеников. Гибель эскадренных миноносцев Z.1 и Z.3. „Бриз. Сборник статей по истории флота”. 07, 1996. [zarchiwizowane z adresu 2006-12-06]. (ros.). 
  2. Michael Emmerich: Unternehmen Wikinger. German Kriegsmarine Encyclopedia. [dostęp 2011-11-01].
  3. Andrzej Solak. Krach operacji „Wikinger”. „Myśl Polska”, 28 marca – 4 kwietnia 2010. 
  4. a b M. J. Whitley, Destroyer!: German destroyers in World War II, Naval Institute Press, 1983. s. 117.
  5. a b Патянин С. В. Эсминцы вступают в бой // Эсминцы типа «Леберехт Маасс» – М.: ЗАО «Редакция журнала „Моделист-конструктор“», 2004. – С. 21. – 32 с. – (Морская коллекция). – 4000 экз.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj