Order Świętego Andrzeja (Rosyjski Kościół Prawosławny)

Order Świętego Andrzeja[1] – najwyższe odznaczenie Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej ustanowione 27 grudnia 1988 przez Święty Synod, pod patronatem św. Andrzeja na pamiątkę tysiąclecia chrztu Rusi. Nazwą nawiązuje bezpośrednio do dawnego imperialnego, a obecnie domowego orderu dynastii Romanowów o tej samej nazwie.

Order jest jednoklasowy i posiada jako insygnia odznakę i gwiazdę. Odznaka to czteropromienna złota gwiazda z niebieskim krzyżem X, na którym jest położony otoczony brylantowym wieńcem owalny medalion z podobizną świętego. Zawieszką odznaki jest korona patriarchalna. Order noszony jest na niebieskiej (?) wstędze z lewego ramienia na prawy bok. Gwiazda orderu, bogato ozdobiona brylantami, jest ośmiopromienna z czterema srebrnymi i czterema czerwonymi promieniami i zawiera w środku medalion z monogramem świętego, otoczony niebieską opaską z dewizą (w języku staro-cerkiewno-słowiańskim) „АЗЪ ЕСМЬ СВЕТЪ МИРУ” („Ja jestem światłością świataJan 8:12) i wieńcem dębowym. Nadawany być może tylko przez prawosławnego patriarchę Moskwy i Wszechrusi lub Święty Synod.

Przypisy edytuj

  1. Historyczny order o tej samej nazwie występował w literaturze pod nieco różniącymi się nazwami: Order Świętego Andrzeja [w:] Encyklopedia wojskowa. Dowódcy i ich armie, historia wojen i bitew, technika wojskowa. T. 2. Warszawa: Bellona, 2007, s. 62, skr. Order św. Andrzeja, także Order Świętego Andrzeja Pierwszego Apostoła [w:] Włodzimierz Jakubowski: Ordery i Medale Rosji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1993, s. 15, nazwa pełna Order Świętego Andrzeja Pierwszego Powołanego Apostoła [w:] Marta Męclewska: Za ojczyznę i naród. 300 lat Orderu Orła Białego. Zamek Królewski w Warszawie: 2009, s. 429 lub Order Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania [w:] Krzysztof Filipow: Falerystyka polska XVII-XIX wieku. Białystok: Ośrodek Badań Historii Wojskowej, 2003, s. 10. ISBN 83-86232-46-3., Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 614., Andrzeja Świętego Apostoła Pierwszego Powołania, Order, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-03-20]., obecnie po ros. Ordien swiatogo apostoła Andrieja Pierwozwannogo, Орден Святого апостола Андрея Первозванного [na oficjalnej stronie rosyjskiego prezydenta dot. nagród państwowych:] Орден Святого апостола Андрея Первозванного. award.gov.ru. [dostęp 2020-10-02].

Bibliografia edytuj