Order Karola III

hiszpański order

Order Karola III, właśc. Order Królewski i Wielce Znakomity Karola III (hiszp. Real y Muy Distinguida Orden de Carlos III)[1] – najwyższe cywilne odznaczenie Królestwa Hiszpanii ustanowione w 1771 przez króla Karola III[2].

Order Karola III
Orden de Carlos III
Awers
Awers insygniów Krzyża Wielkiego
Awers
Awers Gwiazdy Krzyża Wielkiego
Rewers
Rewers Gwiazdy Komandorii Numerowanej
Baretka
Baretka łańcucha
Baretka
Baretka ogólna
Ustanowiono

19 września 1771

Dewiza

Virtuti et merito

Portret Ferdynanda VII w płaszczu Orderu Karola III

Historia i zasady nadawania

edytuj

Order – opatrzony łacińską dewizą „Virtuti et merito” (pol. „Cnota i zasługa”) – został ustanowiony przez króla Hiszpanii Karola III mocą dekretu z 19 września 1771. Od początku istnienia jest nadawany „za czyny dokonane dla dobra narodu i Korony”[2]. Treść formuły ulegała nieznacznym modyfikacjom, a jej obecne brzmienie przedstawia aneks z 8 maja 2000 do dekretu królewskiego z 4 sierpnia 1983: „Orderem nagradza się obywateli Hiszpanii i cudzoziemców, którzy poprzez swoje dokonania oddali wybitne zasługi dla narodu”[3]. Utworzony jako odznaczenie wojskowe, był niemal wyłącznie przyznawany za zasługi cywilne, stąd też w 1847 został formalnie zakwalifikowany jako order cywilny.

Wielkim Mistrzem Orderu jest panujący monarcha (hiszp. Su Majestad el Rey), który także stoi na czele Kancelarii Orderu (hiszp. Cancillería de la Orden). Natomiast Wielkim Kanclerzem Orderu jest urzędujący premier (hiszp. Presidente del Gobierno)[2].

Podział na klasy

edytuj

Mocą dekretu króla Juana Carlosa I z 11 listopada 2002 współcześnie przyznawany Order Karola III dzieli się na pięć klas[2]:

  • Łańcuch (Collar) – do 25 odznaczonych obywateli Hiszpanii (nie dotyczy cudzoziemców)
  • Krzyż Wielki (Gran Cruz) – do 100 odznaczonych obywateli Hiszpanii (nie dotyczy ministrów rządu i cudzoziemców)
  • Krzyż Komandorski Numerowany (Encomienda de Número) – do 200 odznaczonych obywateli Hiszpanii (nie dotyczy ministrów rządu i cudzoziemców)
  • Krzyż Komandorski (Encomienda) – bez limitu nadań
  • Krzyż Kawalerski (Cruz de Caballero) – bez limitu nadań

Odznaczonym Łańcuchem lub Krzyżem Wielkim, którzy tym samym stają się Kawalerami (Caballeros) lub Damami (Damas) Orderu Karola III, przysługuje ponadto – wymieniany przed nazwiskiem – tytuł „Ekscelencji[2].

Insygnia

edytuj
Baretki Orderu Karola III
 
Łańcuch
 
Krzyż Wielki
 
Krzyż Komandorski Numerowany
 
Krzyż Komandorski
 
Krzyż Kawalerski


Odznaczeni

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Karola III.
Z tym tematem związana jest kategoria: Polacy odznaczeni Orderem Karola III.

Przypisy

edytuj
  1. Encyklopedia wojskowa. Dowódcy i ich armie. Historia wojen i bitew. Technika wojskowa. T. 2 (N–Ż). Warszawa: PWN-Bellona, 2007, s. 66
  2. a b c d e Real Decreto 1051/2002, de 11 de octubre, por el que se aprueba el Reglamento de la Real y Distinguida Orden Espańola de Carlos III. Lexur Editorial. [dostęp 2016-01-27]. (hiszp.).
  3. Orden de 8 de mayo de 2000 por la que se adapta el Reglamento de la Real y Muy Distinguida Orden de Carlos III a las circunstancias y condiciones actuales. noticias.juridicas.com. [dostęp 2012-06-28]. (hiszp.).

Bibliografia

edytuj