Order Za Zasługi dla Ojczyzny

Order „Za Zasługi dla Ojczyzny” (ros. Орден «За заслуги перед Отечеством») – ustanowiony 2 marca 1994 przez prezydenta Borysa Jelcyna był do wznowienia Orderu św. Andrzeja w 1998 najwyższym odznaczeniem Federacji Rosyjskiej.

Order „Za Zasługi dla Ojczyzny” Орден «За заслуги перед Отечеством»
Awers gwiazdy I klasy
Awers odznaki orderowej
Rewers odznaki orderowej
Baretka Orderu I klasy
Baretka
Ustanowiono	2 marca 1994
Dewiza	ПOЛЬЗA, ЧECТЬ И CЛAВA (Korzyść, Honor i Chwała)
Wielkość	60 x 60 mm (order I klasy) 50 x 50 mm (order II–III kl.) 40 x 40 mm (order IV kl.) 82 x 82 mm (gwiazda I kl.) 72 x 72 mm (gwiazda II kl.)
Kruszec	pozłacane srebro (order) srebro (gwiazda)

Historia

Prezydent Borys Jelcyn nie mógł restytuować carskiego Orderu św. Aleksandra Newskiego, gdyż nadal istniał ustanowiony przez Józefa Stalina w czasie II wojny światowej, ceniony przez kombatantów radziecki Order Aleksandra Newskiego, ani Orderu św. Włodzimierza, gdyż odnowił go już w 1957 Synod Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej a więc znaleziono kompromis – wprowadzono pod wieloma względami identyczny z tymi dwoma carskimi odznaczeniami nowy Order „Za Zasługi dla Ojczyzny”.

Order posiada cztery klasy (степени):

• Klasa I – noszona przez prawe ramię na wielkiej wstędze o szer. 100 mm, dodatkowo gwiazda orderowa (szer. 82 mm);
• Klasa II – noszona na szyi na wstędze o szer. 45 mm, dodatkowo gwiazda orderowa (szer. 72 mm);
• Klasa III – noszona na szyi na wstążce o szer. 32 mm;
• Klasa IV – noszona na lewej piersi na wstążce o szer. 24 mm.

Dodatkowo nadawane są dwa powiązane z orderem Medale Orderu „Za zasługi dla Ojczyzny” (Złoty i Srebrny), jako wyróżnienie za zasługi cywilne i wojskowe.

Istnieje także Wielki Łańcuch Orderu „Za Zasługi dla Ojczyzny”, przysługujący tylko Prezydentowi Federacji Rosyjskiej.

Order nadawany jest za wybitne zasługi dla Federacji Rosyjskiej lub na polu stosunków międzynarodowych; posiada odmianę wojenną (z mieczami).

Insygnia

Order „Za Zasługi dla Ojczyzny” przypomina szczególnie dawny, jednoklasowy Order św. Aleksandra Newskiego, który mógł być nadawany również niechrześcijanom: emaliowany na czerwono krzyż jest identyczny z krzyżem orderu aleksandrowskiego, ale nosi na sobie złotego dwugłowego orła rosyjskiego (w odmianie wojennej, krzyż jest zaczepiony do zawieszki w kształcie skrzyżowanych mieczy).

Również w medalionie gwiazdy I i II Klasy (order posiada ich cztery) występuje orzeł rosyjski, otoczony przejętą z carskiego Orderu św. Włodzimierza dewizą ПOЛЬЗA ЧECТЬ И CЛAВA.

Łańcuch składa się na przemian ze złotych orłów rosyjskich z tarczą św. Jerzego na piersi i okrągłych medalionów z podobizną awersu krzyża, otoczoną dewizą orderu.

Order Zasługi noszony jest na ciemnoczerwonej wstędze dawnego odznaczenia carskiego.

Baretki Orderu „Za Zasługi dla Ojczyzny”
I Klasa (szer. 45 mm)	II Klasa (szer. 32 mm)	III Klasa (szer. 32 mm)	IV Klasa (szer. 24 mm)

Bibliografia

• Za Zasługi dla Ojczyzny, Order, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-04-06] .
• Российская символика: Statuty orderu (ros.). [dostęp 28 lutego 2010].
• Российская символика: Oznaki orderu (ros.). [dostęp 28 lutego 2010].
• Российская символика: Zdjęcia oznaki Orderu I Klasy (cywilnego i wojennego) (ros.). [dostęp 28 lutego 2010].