Order morski Marii Krystyny
Królewski i morski Order Marii Krystyny (hiszp. Real y Naval Orden de María Cristina) – hiszpańskie odznaczenie wojskowe nadawane w latach 1891–1931 oficerom (od 1925 również marynarzom) hiszpańskiej marynarki wojennej za waleczność lub zasługi podczas wojny.
 Awers gwiazdy pierwszej klasy | |
 Baretka | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Wycofano | |
| Klasy |
3 |
| Stopnie |
krzyż srebrny |
| Dewiza |
AL MÉRITO NAVAL |
| Równorzędne | |
| Powiązane | |
Historia i zasady nadawania edytuj
Order został ustanowiony 25 lutego 1891 roku przez królową-regentkę Marię Krystynę. Odznaczenie było nadawane w następujących klasach:
- Order trzeciej klasy (Krzyż Wielki) – dla admirałów
- Order drugiej klasy – dla oficerów starszych
- Order pierwszej klasy – dla oficerów młodszych.
W 1925 roku do orderu dodano krzyż srebrny dla marynarzy (para marinería).
Podobnie jak przy innych wojskowych odznaczeniach hiszpańskich, każda z klas mogła zostać nadana tej samej osobie wielokrotnie.
Order przestał być nadawany po proklamowaniu republiki w 1931 roku. Pozostał jednak (z modyfikacjami) w systemie odznaczeń hiszpańskich. Po zwycięstwie frankistów w wojnie domowej nadawania nie wznowiono. Kontynuację odznaczenia stanowi Krzyż Wojenny.
Insygnia edytuj
Order posiadał identyczną strukturę i niemal identyczną formę jak ustanowiony dwa lata wcześniej Order wojskowy Marii Krystyny.
Oznakę orderu trzeciej klasy stanowiła złota ośmiopromienna gwiazda z nałożonym również złotym krzyżem pizańskim z królewską koroną na górnym ramieniu, kotwicą na dolnym oraz liliami na pozostałych. Na okrągłej tarczy pośrodku krzyża znajdowały się dwa dwie wieże w czerwonym polu (Kastylia), dwa lwy w polu białym (León) oraz granat na białym tle (Grenada); w owalnej środkowej tarczy widniały trzy złote burbońskie lilie. Tarczę otaczał niebieski pierścień z dewizą: AL MÉRITO NAVAL. Pod ramiona krzyża podłożony był złoty laurowy wieniec i cztery uchwyty mieczy. Oznaka była noszona na wstędze przez prawe ramię, białej z szerokim czerwono-żółto-czerwonym paskiem pośrodku i karmazynowymi brzegami. Gwiazda Wielkiego Krzyża była taka sama jak oznaka orderu, lecz większa, noszona po lewej stronie piersi. Oznakę orderu drugiej klasy stanowiła analogiczna gwiazda jak wyżej, lecz srebrna z nałożonym srebrnym krzyżem, zaś oznakę klasy pierwszej – z krzyżem brązowym.
Oznakę dla marynarzy stanowił srebrny krzyż pizański z laurowym wieńcem między ramionami, noszony na piersi na wstążce o takich samych barwach, jak wstęga Wielkiego Krzyża.
Bibliografia edytuj
- Juan L. Calvó Pascual, Cruces y medallas 1807/1987, Monte Cotiño 1987.
- Antonio Prieto Barrio - Orden naval de María Cristina (dostęp 1/10/2022).