Organizacja Państw Tureckich
Organizacja Państw Tureckich (do 12 listopada 2021 Rada Współpracy Państw Języków Tureckich) – organizacja międzynarodowa zrzeszająca państwa, w których językiem urzędowym są języki tureckie. Sekretariat Generalny znajduje się w Stambule. Kraje członkowskie organizacji to: Azerbejdżan, Kazachstan, Kirgistan, Turcja i Uzbekistan. Turkmenistan nie jest obecnie członkiem Rady Współpracy ze względu na neutralny status, jednak poprzez swoje kulturowe dziedzictwo jest możliwy akces tego państwa do organizacji w przyszłości[1]. Od 2018 r. status obserwatora przy Radzie Współpracy mają Węgry[2].
| |
 Państwa członkowskie Obserwatorzy | |
| Siedziba |
Stambuł (Sekretariat Generalny) |
|---|---|
| Członkowie | |
| Sekretarz Generalny | |
| Honorowy Prezydent | |
| Utworzenie |
3 października 2009 r. |
| Strona internetowa | |
Obecnym sekretarzem generalnym organizacji jest wybrany 3 września 2018 r. kazachski polityk Bagdad Amrejew[3]. W 2019 r. honorowym prezydentem Rady Współpracy Państw Języków Tureckich został Nursułtan Nazarbajew, prezydent Kazachstanu w latach 1991–2019 (był on jednym z głównych inicjatorów powołania tego typu organizacji)[4]. W listopadzie 2021 na szczycie w Stambule organizacja zmieniła nazwę na: Organizacja Państw Tureckich (ang. Organization of Turkic States)[5].
Organizacja Państw Tureckich jest obserwatorem w Organizacji Współpracy Gospodarczej. Podobny status stara się uzyskać również w Organizacji Narodów Zjednoczonych i Organizacji Współpracy Islamskiej.
HistoriaEdytuj
Rada Współpracy Państw Języków Tureckich została założona 3 października 2009 r. na mocy porozumienia w Nachiczewaniu, podpisanego przez rządy Azerbejdżanu, Kazachstanu, Kirgistanu i Turcji.
W 2012 r. przyjęto oficjalną niebiesko-białą flagę. 30 kwietnia 2018 r. ogłoszono, że do organizacji przystąpi Uzbekistan[6]. Kraj jednak dopiero w kolejnym roku formalnie wystąpił o członkostwo[7].
Od końca 2018 r. status obserwatora posiadają Węgry i mogą ubiegać się o pełne członkostwo[2]. W 2020 r. Ukraina oznajmiła, że chce ubiegać się o status obserwatora[8][9]. 3 maja 2021 r. Afganistan oficjalnie złożył wniosek o uzyskanie statusu obserwatora w organizacji[10][11].
Szczyty organizacjiEdytuj
Kolejne szczyty Rady Współpracy odbywały się w: Ałmaty (2011 r.), Biszkeku (2012 r.), Qəbəli (2013 r.), Bodrumie (2014 r.), Astanie (2015 r.), Czołpon-Acie (2018 r.), Baku (2019 r.) i Stambule (2021).
W 2019 r. honorowym prezydentem organizacji został Nursułtan Nazarbajew[4].
15 października 2019 r. w Baku odbył się jubileuszowy 7. Szczyt Rady Państw Współpracy Języków Tureckich, podczas którego obchodzono 10-lecie istnienia organizacji. Wzięli z nim udział: prezydent Azerbejdżanu İlham Əliyev, prezydent Kirgistanu Sooronbaj Dżeenbekow, prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan, prezydent Uzbekistanu Shavkat Mirziyoyev oraz premier Węgier Viktor Orbán. Do wzięcia udziału w szczycie zaproszono również Turkmenistan, który reprezentował Purli Agamuradow[12].
10 kwietnia 2020 r. odbył się, zwołany z inicjatywy prezydenta Azerbejdżanu, nadzwyczajny szczyt, podczas którego w formie wideokonferencji omawiano walkę z pandemią wirusa COVID-19. Wziął w niej udział Tedros Adhanom, dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia[13][14].
Sekretarze generalniEdytuj
- Halil Akıncı (2009 r. do 2014 r.)
- Ramil Hasanov (2014 r. do 2018 r.)
- Bagdad Amrejew (od 2018 r.)[3]
Państwa członkowskieEdytuj
CzłonkowieEdytuj
- Turcja (państwo założycielskie)
- Kazachstan (państwo założycielskie)
- Azerbejdżan (państwo założycielskie)
- Kirgistan (państwo założycielskie)
- Uzbekistan (od 2018 r., formalnie 2019 r.)
ObserwatorzyEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ The Turkic world is on the edge of a historic revival, The Turkic world is on the edge of a historic revival [dostęp 2020-12-29] (ang.).
- ↑ a b c Hungary is now part of the assembly of “Turkic Speaking Countries”, Hungarian Free Press, 25 listopada 2018 [dostęp 2020-12-29] (ang.).
- ↑ a b Secretary General, Türk Keneşi [dostęp 2020-12-29].
- ↑ a b https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/nazarbayev-made-honorary-president-of-turkic-council/1488599
- ↑ [ https://www.turkkon.org/en/organizasyon-tarihcesi Organization of Turkic States - History of Organization]
- ↑ Uzbekistan decides to join ‘Turkic alliance’ during Erdogan’s visit - Turkey News, Hürriyet Daily News [dostęp 2020-12-29] (ang.).
- ↑ Uzbekistan Officially Applies For Membership In Turkic Council, RadioFreeEurope/RadioLiberty [dostęp 2020-12-29] (ang.).
- ↑ Ukraine seeks to obtain observer status in Turkic Council, www.ukrinform.net [dostęp 2020-12-29] (ang.).
- ↑ Dışişleri Bakan Yardımcısı açıkladı, www.haberturk.com [dostęp 2020-12-29] (tur.).
- ↑ Secretary General of the Turkic Council received Afghan Ambassador, Türk Keneşi [dostęp 2021-07-18].
- ↑ [Yesterday...], Twitter [dostęp 2021-07-18] (ang.).
- ↑ 7th Summit of the Turkic Council was held in Baku, Türk Keneşi [dostęp 2020-12-30].
- ↑ Official web-site of President of Azerbaijan Republic, en.president.az [dostęp 2020-12-29] (ang.).
- ↑ Leaders of the Turkic Council held an Extraordinary Summit on 10 April 2020 on Corona Virus Epidemy, Türk Keneşi [dostęp 2020-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-24].