Jasionowe Wzgórze

osiedle w Prudniku
(Przekierowano z Osiedle Jesionowe Wzgórze)

Jasionowe Wzgórze (według PRNG Osiedle Jesionkowa, nazwy oboczne: Jesionka, Osiedle Jesionowe Wzgórze, nazwa dodatkowa: Jesionowe Wzgórze[1], potocznie Sójcze Wzgórze[2]) – część miasta Prudnik[1], osiedle mieszkaniowe na wschodnim skraju miasta.

Jasionowe Wzgórze
Osiedle Jesionkowa
Osiedle Prudnika
Ilustracja
Ulica księdza Aleksandra Skowrońskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Miasto

Prudnik

Wysokość

275 m n.p.m.

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200

Tablice rejestracyjne

OPR

Plan Jasionowego Wzgórza
Plan Jasionowego Wzgórza
Położenie na mapie Prudnika
Mapa konturowa Prudnika, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jasionowe Wzgórze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jasionowe Wzgórze”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jasionowe Wzgórze”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Jasionowe Wzgórze”
Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jasionowe Wzgórze”
Ziemia50°19′10″N 17°35′45″E/50,319444 17,595833

Nazwa edytuj

W maju 1986 Rada Narodowa Miasta i Gminy w Prudniku uchwaliła nazwę osiedla: Jasionowe Wzgórze, która obowiązuje do czasów współczesnych[3]. Nazwa odnosi się do sąsiedniej wsi Jasiona. Jest ona używana przez wydawnictwa turystyczne i krajoznawcze[2].

 
Plan osiedla, na którym użyto nazwy Jesionowe Wzgórze

Państwowy rejestr nazw geograficznych wymienia część miasta pod niestandaryzowaną nazwą Osiedle Jesionkowa[1]. Pochodzi ona z jednego z planów z lat 70. XX wieku, w którym zawarto informację, że budowany wówczas kompleks domów jednorodzinnych na północ od ul. Jesionkowej posiadał nazwę osiedle Jesionkowa. Nazwa ta jednak nie jest używana przez mieszkańców miasta i instytucje samorządowe[2]. PRNG wymienia także nazwy oboczne: Jesionka, Osiedle Jesionowe Wzgórze i nazwę dodatkową: Jesionowe Wzgórze[1]. Przymiotnik Jesionowe jest uproszczeniem od nazwy ulicy Jesionkowej[2].

Mieszkańcy Prudnika popularnie nazywają osiedle Sójcze Wzgórze. Nazwa ta pochodzi od emitowanego w latach 80. XX wieku w Telewizji Polskiej czeskiego serialu obyczajowego Pewien dom na Sójczym Wzgórzu (cz. Dnes v jednom domě) w reżyserii Františka Filipa, opowiadającego o perypetiach mieszkańców bloku na nowym osiedlu Sojčí vrch w Pradze. Serial ten był emitowany podczas budowy osiedla[2].

Geografia edytuj

Osiedle położone jest na wschód od centrum Prudnika, między ul. Jesionkową prowadzącą do Jasiony i ul. Aleksandra Skowrońskiego prowadzącej do Dytmarowa. Na północ od Jasionowego Wzgórza znajduje się Kolonia Karola Miarki, a na południe Górka. Wschodnia część osiedla znajduje się tuż przy granicy administracyjnej gminy Prudnik z gminą Lubrza[4]. Na zachód od osiedla przepływa rzeka Prudnik. Znajduje się na wyniosłości terenu, którego kulminacyjny punkt wznosi się na wysokość 275 m n.p.m.[3]

Jest to największe osiedle mieszkaniowe w powiecie prudnickim[3]. Na północ od Jasionowego Wzgórza znajduje się Kolonia Karola Miarki, na południe – Górka. Osiedle nie jest odrębną jednostką administracyjną, nie posiada własnego kodu pocztowego i nie ma ściśle określonych granic[2]. Według Spółdzielni Mieszkaniowej w Prudniku, w skład Jasionowego Wzgórza wchodzą ulice[5]:

Panorama Jasionowego Wzgórza od strony południowej, widok z wieży widokowej na Koziej Górze

Historia edytuj

 
Willa Metznerów

W XVI wieku na skarpie przy ul. Wiejskiej znajdował się cmentarz żydowski. Do XIX wieku na obszarze współczesnego osiedla rozciągały się pola uprawne i łąki. Według mapy z 1884, przy współczesnej ul. Jesionkowej znajdowało się gospodarstwo ze zbiornikiem wodnym. Na jego terenie znajdował się wiatrak. W późniejszych latach przy drodze zbudowano kilka budynków. Niemieccy planiści projektowali w tym miejscu osiedle, na które miało się składać pięć południkowych ulic, łączących ul. Podgórną z Jesionkową. Wzdłuż nich miały się znaleźć szeregowe budynki z ogrodami na tyłach, zbliżone wyglądem do tych z ul. Grunwaldzkiej. Przy dzisiejszej ul. Podgórnej znajdowała się willa Metznerów z założeniem parkowym[3].

W czasach PRL-u Polacy powrócili do niemieckich planów budowy osiedla. W pierwotnym założeniu osiedle miało być dzielnicą noszącą nazwę „Wschód”. Na jej terenie miało mieszkać około 7 tysięcy osób, a jego powierzchnia miała wynosić 55 ha[2]. Według dokumentacji, przygotowywanej jeszcze w 1978, w dzielnicy miały się znaleźć pięcokondygnacyjne budynki mieszkalne oraz usługowe i towarzyszące. Miała tu powstać 24-izbowa szkoła podstawowa dla 960 dzieci i młodzieży, dwa 4-oddziałowe przedszkola po 120 miejsc w każdym, 75-osobowy żłobek, przychodnia rejonowa, apteki, świetlica, biblioteka, urząd pocztowo-telekomunikacyjny, lokale handlowe, rzemieślnicze i gastronomiczne. Zaplonowano powstanie 300 garaży i 700 miejsc parkingowych. Miał tu powstać „ogród osiedlowy” (park) o powierzchni 6,8 ha pomiędzy ul. Wiejską i Lwowską[3].

 
Bloki przy ulicy Cybisa

W latach 70. XX wieku zbudowano osiedle około stu domów jednorodzinnych przylegające do ul. Jesionkowej, natomiast do budowy Jasionowego Wzgórza przystąpiono w latach 80. XX wieku. Początkowe plany zostały zrealizowane jedynie częściowo. W pełnym zakresie zbudowano bloki mieszkalne. Wzniesiono dwa obiekty oświatowe – przedszkole i żłobek, przekształcone na szkołę podstawową i przedszkole ze żłobkiem. W różnych częściach osiedla powstały pawilony handlowe i kioski. Teren, na którym planowano powstanie parku z kompleksem boisk, został ostatecznie zaadaptowany na nowe działki budowlane, gdzie powstały kolejne domy jednorodzinne[3].

Dzięki budowie osiedla Jasionowe Wzgórze, liczba mieszkańców Prudnika wzrosła do 25 tysięcy. W latach 80. XX wieku przedstawiono plan budowy drugiej części osiedla na północ od ul. Skowrońskiego, w której bloki mieszkalne miały mieć bardziej urozmaiconą kubaturę i wysokość. Zaplanowano też więcej terenów zielonych z okrągłym skwerem. Zamiary te nie zostały zrealizowane[3].

 
Budowa kompleksu „Sójka” (2017)

Po 1989 na Jasionowym Wzgórzu zmieniono nazwy niektórych ulic: Małgorzaty Fornalskiej na Filipa Roboty, Jana Mrochenia na Karola Koziołka, 1 Maja na Wileńską, Proletariatu na Lwowską[6]. We wrześniu 1989 przy ul. Skowrońskiego rozpoczęto budowę kościoła Miłosierdzia Bożego. Prace budowlane zostały wstrzymane na lata 1990–1994. Parafia Miłosierdzia Bożego została erygowana w 1999. Budowę kościoła zakończono w 2006[7]. Ostatni blok mieszkalny na Jasionowym Wzgórzu oddano do użytku w 1992[2]. W latach 1999–2009 na Jasionowym Wzgórzu wzniesiono nową Komendę Powiatowej Policji[8]. W 2018 przy ul. Podgórnej otwarto Kompleks Sportowy „Sójka”, którego nazwa nawiązuję do potocznego określenia osiedla[9]. Na obszarze Jasionowego Wzgórza powstały również: plac zabaw, parking i zespół boisk[3].

Gospodarka edytuj

 
Pasaż „Czerwona Torebka”

Na Jasionowym Wzgórzu znajdują się m.in. placówki handlowe sieci: Biedronka, Delikatesy Centrum, Pepco, Rossmann, Żabka, a także centrum handlowe Czerwona Torebka.

Oświata edytuj

Przy ul. Podgórnej 9 znajduje się siedziba Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 1. W skład zespołu wchodzi Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bohaterów Westerplatte (ul. Podgórna 9) oraz Publiczne Przedszkole nr 6 (ul. Podgórna 9a)[10].

Przy ul. Podgórnej 5 znajdowała się siedziba Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Prudniku. W jego skład wchodziło technikum, liceum, szkoła branżowa i szkoła policealna. W 2022 Rada Powiatu Prudnickiego podjęła decyzję o przeniesieniu szkół wchodzących w skład CKZiU do budynków przy ul. Prężyńskiej 3-5-7 oraz Kościuszki 55[11].

Religia edytuj

 
Kościół Miłosierdzia Bożego

W północnej części Jasionowego Wzgórza, przy ul. Skowrońskiego 35 znajduje się katolicki kościół Miłosierdzia Bożego, który jest siedzibą parafii Miłosierdzia Bożego (dekanat Prudnik). Pod parafię podlega Jasionowe Wzgórze, Kolonia Karola Miarki, Górka i parę ulic na zachód od osiedla[12]. W 2011 naprzeciwko kościoła Miłosierdzia Bożego wzniesiono drugi w mieście pomnik Jana Pawła II[13].

Na gruntach na południowo-wschodnich obrzeżach Jasionowego Wzgórza wyznaczono obszar pod budowę nowego cmentarza komunalnego o powierzchni 5 ha[14][15].

Sport edytuj

 
Kompleks Sportowy „Sójka”

Na terenie Jasionowego Wzgórza znajduje się kryta pływalnia, hala sportowa, kort tenisowy i wielofunkcyjne boiska sportowe wchodzące w skład Kompleksu Sportowego „Sójka” przy ul. Podgórnej 7[16]. Są one własnością Agencji Sportu i Promocji w Prudniku[17].

Turystyka edytuj

Przez Jasionowe Wzgórze prowadzi szlak turystyczny[18]:

Służby mundurowe edytuj

 
Komenda Powiatowa Policji

Przy ul. Skowrońskiego 39 znajduje się Komenda Powiatowa Policji w Prudniku[19].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 46412
  2. a b c d e f g h Andrzej Dereń, Historia nie tak odległa: skąd się wzięło „Sójcze Wzgórze”?, „Tygodnik Prudnicki”, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 9 października 2013, s. 24–25, ISSN 1231-904X.
  3. a b c d e f g h Andrzej Dereń, Osiedle Jasionowe Wzgórze: Nowy Prudnik z „wielkiej płyty” [online], Teraz Prudnik!, 28 lutego 2019 [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  4. Andrzej Dereń, W Tygodniku: Na wschodzie dalej się nie da [online], 20 grudnia 2019 [dostęp 2020-02-03] (pol.).
  5. Spółdzielnia Mieszkaniowa w Prudniku [online], www.smprudnik.opole.pl [dostęp 2019-02-06].
  6. Na etapie dyskusji, „Głos Włókniarza”, 5 (654), Opole: Opolskie Wydawnictwo Prasowe, 1 marca 1990, s. 11.
  7. Historia kościoła [online], prudnik.org [zarchiwizowane z adresu 2016-11-04] (pol.).
  8. Jan Poniatyszyn, Nowa Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], Radio Opole, 15 maja 2009 [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  9. Maciej Dobrzański, Nowy basen: pokąpiemy się w „Sójce”. Wkrótce otwarcie [online], Prudnik24, 22 września 2018 [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  10. ZSP nr 1 w Prudniku [online], sp1prudnik.wodip.opole.pl [dostęp 2023-12-12].
  11. Andrzej Dereń, CKZiU wychodzi z budynku na Podgórnej [online], Teraz Prudnik!, 26 sierpnia 2022 [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  12. Parafie według dekanatów [online], www.diecezja.opole.pl [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  13. Grzegorz Weigt, Tygodnik Prudnicki – Pomniki papieskie: 2 x Prudnik [online], tygodnikprudnicki.pl, 1 czerwca 2011 [dostęp 2023-12-12].
  14. Jan Poniatyszyn, Prudnik: przeciąga się budowa nowego cmentarza komunalnego [online], Radio Opole, 30 października 2023 [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  15. Maciej Dobrzański, Kiedy nowy cmentarz? [online], Prudnik24, 5 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  16. Tomasz Wróblewski, Nowy basen i hala sportowa w Prudniku. Kompleks sportowy Sójka w Prudniku został otwarty [online], Nowa Trybuna Opolska, 1 października 2018 [dostęp 2020-02-03] (pol.).
  17. Andrzej Dereń, „Sójka” już otwarta [online], 30 września 2018 [dostęp 2020-02-03] (pol.).
  18. Szlaki turystyczne [online], prudnik.pl [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  19. Komenda Powiatowa Policji w Prudniku [online], KPP Prudnik [dostęp 2023-12-12] (pol.).